Prof. Geels en de dienst des Woords

Dienaar des Woords, ja dat bovenal begeerde onze overleden Professor Geels te zijn. En hij was het.
Niet meer geregeld te kunnen preken, het viel hem zwaar. Ook toen het eigenlijk niet meer kon om zijn lichaam, dreef de lust om het Woord te mogen bedienen, hem nog uit. Meer dan recht was vergde hij dan van zichzelf.
Professor Geels preekte gemakkelijk.
Hij was geheel zichzelf en dat gaf die gemakkelijkheid.
Een redenaar in de zin waarin het „publiek" die zoekt was deze dienaar des Woords niet. Toch was hij wél bij de rede. In welgekozen woorden kon hij zijn gedachten vertolken. Men behoefde niet te raden wat hij bedoelde.
Verbluffende exegetische vondsten stalde hij niet uit. Gezochte vergeestelijkingen, hij haatte ze en als hij er van bij anderen hoorde werd hij scherp. Brillante homiletische voorbeelden, hij liet ze niet na. Een repertoir van preken, waarmede hij zijn naam hoog hield, had hij niet.
Het geheim van de preken van Prof. Geels was dat ze door en door bijbels waren. Hij bediende het Woord en dat bedienen was een dienen van het Woord Gods in meer dan één opzicht.
Vijf jaar zat ik als student onder zijn preken, maar napreken, zoals dat soms gebeurt, kon men hem niet.
De preek was hem niet het voornaamste, het Woord wilde hij alleen maar zijn loop doen hebben, daartoe was de preek slechts middel.
Dat door en door bijbelse heeft negatief en positief het karakter van de preken van Prof. Geels bepaald.
Wie bijbels preekt verkondigt geen beweringen zo in de trant van: „Ja, mensen, maar ik zeg ". Het ideaal in de preek was voor deze overleden prediker dat de persoon achter de boodschap schuil zou gaan.
De bijbelse preek bewaart ook voor de „ik-zie-wat-gij-ni et-ziet" methode, waarbij nieuwe vondsten en gewaagde speculaties de aantrekkelijkheid van de preek moeten vormen. Evenmin jaagt, voor wie de bijbelse preek het ideaal is, naar nieuwlichterij in taal of beeld. Prof. Geels, die literatuur wist te waarderen en heel veel gelezen had, zou dat in de preek nooit te pas brengen. Voor de preek golden bij hem andere maatstaven dan voor de schone letteren. De preek was voor hem vertolking van het Woord Gods.
Juist omdat deze prediker zo door en door bijbels was viel hij ook niet in uitersten. Wie van pikanterie hield in de preek moest bij Prof. Geels niet wezen. Geen enkele gedachte werd op de spits gedreven. Stokpaardjes hield hij er niet op na. En bij anderen kon hij ze niet verdragen. Door de preek de gemeente te winnen voor bepaalde opvattingen, hij kende het niet. Zijn preken stonden in het teken van het geloof in het woord Gods. Wie dat niet verstond kon zijn prediking niet altijd waarderen.
Wie bijbels preekt spreekt ook geestelijk. Niet in diepzinnige, schematische ontleding van het werk des Geestes, maar in dat warme timbre, dat het Woords Gods als de rechtstreekse aanspraak tot het hart van de mens gehoord heeft.
En de bijbelse preek heeft ook een brede toepassing. Hij wil heel het leven brengen onder het hoog gezag Gods. Daarom zag Prof. Geels de dingen ook breed en stond hij in het volle leven. De School en de politiek hadden evengoed zijn aandacht als de kerk en de enkele ziel, die met vragen voor God worstelt.
Het is nog maar enkele maanden geleden dat ik Prof. Geels een nieuw Hoofd van de U.L.O.-school hoorde installeren. Maar ook daar deed hij het Woord spreken net zo rustig en eenvoudig als op de kansel. Hij zag dat als eerste levenseis: te buigen onder het Woord Gods op alle terrein des levens. En dat is schriftuurlijk.
Ik geloof niet, dat Prof. Geels zich in diepgaande bezinning van deze dingen, die ik in verband met de prediking noemde, altijd rekenschap gegeven heeft. Het sprak voor hem vanzelf en waar hij het anders vond kwam hij spontaan er tegen in actie. Het was eenvoudig zijn leven zo. En daarom was het zo echt. Er zal niet makkelijk iemand gevonden worden, die zal zeggen, dat deze prediker niet ten volle stond achter hetgeen hij zeide. Het zichzelf een houding van gewicht geven en een kanselpose aannemen kon deze oprechte dienaar des Heeren niet.
En voor hoevelen is zijn arbeid tot zegen geworden!
Zijn Haarlemse tijd is in dat opzicht wel het hoogtepunt in zijn leven geweest! Maar daar niet alleen heeft de Heere de verkondiging van Zijn Woord gezegend.
Velen denken in dankbare herinnering terug aan de soms scherpe maar zo hartelijk gegeven onderwijzing en bestiering van hun leven door Prof. Geels.
Met opzet koos ik de titel van dit woord van herinnering zoals ik deed. Prof. Geels en de dienst des Woords. Dat geeft ook nog andere aspecten. En die zijn niet minder belangrijk. Prof. Geels diende niet alleen het Woord. Hij leefde er ook uit en dat gaf aan zijn preken die warmte en vastheid en overtuiging, die hem eigen was. Hoe heerlijk is dat gebleken ook op zijn ziekbed. Zoals hij leefde lag hij ook op zijn ziek- en sterfbed. Hoe diep was hij zich bij tijden bewust niets te zijn voor den Heere in zichzelf, maar de volle rijkdom der toezeggingen Gods schonk hem die wondere vreugde, die hemzelf en anderen diep ontroerde. Ergens anders heb ik geschreven: Prof. Geels heeft niet alleen het evangelie verkondigd maar hij heeft het ook voorgeleefd en dat is inderdaad waar. Den Heere te kennen door zijn Woord was hem een „vrolijke wetenschap". En van deze blijdschap straalde er iets uit in zijn leven. En dat is gebleven ook in zijn heengaan. O, gewis ook deze mens had zijn diepe en zware strijd. Maar dat hield hij meest voor zichzelf. Veel zag Hij Gods gunst en goedheid lichten en wees anderen daar ook op.
Wanneer ik over Prof. Geels en de dienst des Woords schrijf dan denk ik ook aan zijn luisteren in de kerk. Menigmaal had ik hem onder het gehoor. En het was mij een blijdschap hem te zien zitten op de achterste bank. Het was een bemoediging en een verkwikking hem te zien luisteren. Daarin zal ik hem zeer missen. Met welk een overgave zette hij zich onder de dienst des Woords. Daarin was hij een voorbeeld. En hij luisterde niet als professor of als dominé. Hij luisterde — menigmaal bleek het mij uit de gesprekken — als mens, als zondaar. Het kerkgaan was hem, omdat hij het Woord hoorde, een feest.
De laatste maal dat hij onder het gehoor zat preekte ik over Rom. 14 : 8, 9. Want hetzij dat wij leven, wij leven den Heere, hetzij dat wij sterven wij sterven den Heere enz. Bij een ontmoeting bleek dat dit woord Gods hem bijzonder getroffen had. Ja, inderdaad deze professor luisterde als een zondaar. En dat is het geheim van het koninkrijk Gods. Dat toch kent geen titels, die op aarde klinken. Dat kent alleen begenadigde zondaren. En het is een gelukkige en gezegende prediker, die weet wat het is door God „bepreekt" te worden.
Het afscheid van deze beminde broeder, die mij een vaderlijk vriend was, al was ik zijn pastor, stond nog weer in het teken van de dienst des Woords.
Het was een zwakke maar spontane handdruk, een groet voor vrouw en kinder, die mij een vaderlijk vriend was, en een opwekking om maar het W o o r d te blijven preken. Zo leefde voor Professor Geels, de dienst des Woords en zo leefde hij er uit.
W. Kremer.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen