„De Dominee in de practijk" (II)

Op een congres in 1935 poneerde de bisschop van Winchester, Dr Carbett: „wat wij heden behoeven is: minder samenkomsten, minder organisaties en veel groter nadruk op het rustige pastorale werk van de geestelijken in hun parochies en op de noodzaak, dat de leeken vrijmoedig van hun Heer getuigen". Zie a.w. van Dr de Vrijer in vorig artikel, bid 19. De predikanten van onzen tijd kunnen over dit woord nog wel eens nadenken. Wanneer hebben zij eens geen vergadering? Is het dan wonder dat het Woord zo weinig in de huizen het volk kan worden voorgedragen. De catechese roept zeer zeker om betere toepassing, maar van het huisbezoek komt niet veel meer terecht. Het „rustige pastorale werk" lijdt onder de vele samenkomsten. Toch geloven wij nog altijd dat zeer veel in de gemeente lijdt, omdat het rustige pastorale werk niet meer geschiedt of kan geschieden. De zielen kunnen zich niet rustig uitspreken, want de pastor moet verder: zijn horloge ligt op tafel. De pastor kan niet rustig luisteren want hij heeft over een kwartier ergens een samenkomst en vanmiddag een referaat te houden en vanavond een belangrijke vergadering waar hij zich nog voor gereed moet maken. In het ziekenhuis liggen nog wel ernstige lijders, maar die moeten maar wachten of anders zonder een bezoek sterven. Het kan eenmaal niet anders, want hij heeft het zo druk, zo heel druk. Het ambt eist zo veel.
Veel meer zou te noemen zijn.
Hier en daar ben ik misschien wat scherp in mijn oordeel.
Doch de klachten stapelen zich op.
Heeft de predikant het zo heel druk? Natuurlijk heeft hij het druk en in de grote gemeenten veel te druk. Dan zijn er nog vele vacante gemeenten. Maar zijn er ook niet vele predikanten, die zich zelf zware lasten opleggen? Zou de Koning der Kerk te zware lasten opleggen? Vergeten wij toch niet dat de herders hun hart op de kudde moeten zetten en nauwkeurig acht moeten geven op hun schapen. En dat doen zij niet wanneer zij nooit in de gemeente rustig zich geven aan het herderlijke werk. Het verwaarlozen van het herderlijke werk zal zich zeer zeker wreken. Wij weten dat herderlijk werk veel tijd eist, doch wie met overleg arbeidt zal veel kunnen verrichten. Wie gemeenlijk per maand tussen 40 en 70 bezoeken aflegt zal in een kleine gemeente heel wat keren per jaar in een gezin kunnen komen. In een grote gemeente zullen dan de zieken en oude van dagen enz. getrouw worden bezocht en heel wat gewone huisbezoeken afgelegd kunnen worden. Dat werkt zeer vruchtbaar voor de gemeente en voor de pastor.
Alle dienaren behoren tot benauwens toe vervuld te zijn van de schier bovenmenselijke last, die de dominus practicus heeft te dragen in prediking, liturgie, catechese, zielszorg, gemeenteleiding, organisatie. Maar de dominus zal toch nooit mogen verwaarlozen dat hij practicus zijn moet. (de Vrijer, 20) Er zijn gezinnen, waarin droefheid heerst; laat de dominus practicus zorgen dat het Woord Gods vreugdestralen nalaat in zulk een gezin.
Er zijn gezinnen, waarin enkelen zijn afgedwaald of de waarheid geheel hebben verwaarloosd; laat de pastor die gezinnen toch bezoeken en zorgen dat de ellendigen gezien hebben in het oog der liefde van den groten Herder, wanneer het bezoek is gebracht.
Ds Willem Teellinck werd ontstoken wanneer hij zag dat het gereformeerde christendom merendeels maar een naam was, zonder daad, zonder leven, een zon zonder licht en hitte. (De Vr. a.w. 25) Indien de pastor zijn schapen niet kent, weet hij niet hoe droevig het soms in zijn gemeente gesteld is en zal hij dus nooit ontstoken worden als wijlen Ds Teellinck.
Het kerkbezoek vermindert. Het helpt niet wanneer de dominus hierover te keer gaat tegen de mensen, die wel in de samenkomst der gemeente aanwezig zijn; hij moet de thuisblijvers thuis bezoeken en hun de zonde van het thuisblijven onder het oog brengen.
Wij weten dat de dominus niet in elk opzicht begaafd is. De éne is meer prediker en de andere meer catecheet; de ene is meer herder en de andere meer organisator. Doch een ieder kan practicus zijn. „Slechts enkelen ontvingen de beangstigende genade om tot edelstenen met meer dan één facet te worden geslepen, een diamant geslepen door de Diamant van Gods geweldigheid. Maar wee, wie de eenzaamheid der mystieke devotie niet vond, die de heiligen kenmerkt. Wee, wie de lust tot armoede mist, de universele losheid van geld, zonder onzakelijkheid, het gemoed vrij van geldzucht." (De Vr. a.w. 29)
Tenslotte geef ik ook dit woord door voor onze aanstaande pastores: Leeft geïsoleerd met God, geïsoleerd met uw studie, uzelf verloochenend met het oog ook op het voorbeeld dat de kerk van u eist en dat de wereld in u verwacht. Misschien heb ik wel het recht, op eigen levensweg terugziende, om u te zeggen: heerlijk, huiveringwekkend-heerlijk is het om in de kerk een dienaar te mogen zijn, dienaar van Christus (a.w. 31, 32)
De taak van de dienaar is zwaar en de taak van de student niet minder zwaar. Maar wanneer wij onze roeping bewust zijn en de liefde Christi dringt, dan zal de moeilijkste arbeid ligt vallen.
Laat vooral het gebed, het eenzaam bidden, niet worden vergeten.
Eens zal de grote Herder ons rekenschap vragen van ons doer en laten.
Onschuldig zal niemand uitgaan, maar gelukkig hij, die, als Paulus, mocht arbeiden met de bede: Laat u met God verzoenen. Gelukkig de dominus practicus, die in zijn leven gekend heeft het „vermanen met tranen".

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen