Het Synodebsluit t.a.v. de Geref. Kerken in Indonesie

Een Synode is altijd een dankbaar onderwerp van gesprek en geschrijf! Voordat een Synode bijeenkomt kan men zich reeds bezighouden met de eventuele rapporten en instructies en de gedachten gaan beïnvloeden. Na de Synode is er volop gelegenheid om de genomen besluiten te bespreken en te critiseren. Dit laatste geschiedt zowel door „insiders" als door buitenstaanders. Een Synode timmert nu eenmaal aan de weg en heeft om die reden veel bekijks. Ook onze laatste Synode van Den Haag is het zo vergaan. Vele scribenten hebben hun mening gegeven over de besluiten daar genomen en over de positie onzer kerken in het algemeen. In onze eigen kerkelijke kring is de critiek de Synode niet gespaard; zelfs synodeleden doen hier aan mee. Of dit verstandig is laten we in het midden. In ieder, geval is het gevaar groot dat op deze wijze afgebroken wordt wat moeizaam bereikt is. Maar ook de buitenstaanders hebben zich niet onbetuigd gelaten: in ons eigen land inzonderheid verschillende Geref. kerkboderedacteuren. Maar ook in het buitenland.
Zo hebben de lezers van het algemeen kerkelijke recherche-blad van de heer Scheps in het nr. van 11 November in de rubriek bestemd voor onze kerken een stukje kunnen lezen onder het vetgedrukte hoofd „Onbegrijpelijk", overgenomen uit „Contact", het blad van de Geref. Kerken in Indonesië, van de hand van de heer A. Algra. De typering „Onbegrijpelijk" is bedoeld voor het besluit onzer Synode t.a.v. de Geref. Kerken in Indonesië. De Synode besloot toch om met deze kerken niet in contact te treden zoals met de Chr. Ref. Church in Amerika en de Geref. Kerken in ons land en zoals voorgesteld zal worden aan de Geref. Kerken (onderh. art. 31), de Geref. Gemeenten en de Geref. Kerk in Zuid-Afrika. De betrokken Deputaten hadden wel in die zin geadviseerd, maar de Synode besloot anders omdat, aldus het persverslag dat ook in Indonesië gearriveerd is, deze Geref. Kerken zich inmiddels bij de Wereldraad van Kerken zouden hebben aangesloten. Dit is onjuist, zegt de heer Algra. De Geref. Kerken hebben zich op de laatste Synode van Semarang niet bij de Wereldraad aangesloten maar wilden afwachten wat de Geref. Oec. Synode van Edinburgh met betrekking tot deze kwestie zou besluiten. Daarom is het besluit onzer Synode onbegrijpelijk.
Nu de heer Algra aan betrokken deputaten de tekst van het Synodebesluit van Semarang heeft meegedeeld, moet inderdaad gezegd worden dat het niet waar is dat de Geref. Kerken in Indonesië zich bij de Wereldraad aangesloten hebben. Op de Synode is dit wel gezegd, omdat men toen de juiste tekst van de beslissing van Semarang niet voor zich had. Het persverslag heeft dit zo vermeld en ook de schrijver van Synodalia schreef dit zo. Maar voordat hem dit artikel uit Indonesië onder ogen kwam wist hij reeds dat dit niet juist was. In de Acta komt dit dan ook zo niet te staan want de Synode heeft het rapport van de commissie, die over het rapport van deputaten te oordelen had, aangenomen en dit rapport stelde voor geen contact met de Geref. Kerken in Indonesië aan te gaan „omdat deze Kerken een positie zoeken in de grote Oecumenische beweging" en daardoor dreigen zij meer en meer haar Gereformeerd karakter te verliezen.''
Dat was de grond van het betreffende Synodebesluit en in de formulering van dit besluit stond aan die commissie de beslissing van Semarang voor ogen, die men helaas niet letterlijk kende.
Nu deze beslissing bekend is en ons werd toegezonden blijkt dat deze Commissie ter Synode juist geoordeeld heeft en de beslissing der Synode goed geweest is, al was de motivering, die in de pers vermeld is, onjuist.
Wat toch staat in deze beslissing te lezen?
We doen een greep: „in meerderheid ook overtuigd van de wenselijkheid van aansluiting onzer kerken bij de Wereldraad van Kerken, omdat, ondanks alle bezwaren die tegen deze aansluiting zouden kunnen worden ingebracht, de Wereldraad in de huidige omstandigheden toch voor onze kerken een geeigende ontmoetingsplaats is, waar wij tezamen met de Javaanse en Chinese Kerken, die reeds in principe tot aansluiting hebben besloten, kunnen samenspreken met onze broeders en zusters over de gehele wereld, met wie wij ons in Christus verbonden weten en van wie wij toch kerkelijk gescheiden leven." Terwille van het bewaren van de band met de Geref. zusterkerken heeft men in Semarang besloten tot aansluiting niet over te gaan vóór dat men de bespreking op de volgende Geref. Oec. Synode heeft afgewacht. Overigens vermeldt het besluit tenslotte nog „in de tussentijd bij onze Geref. zusterkerken rekenschap af te leggen van onze overtuiging in dezen, om op deze wijze mede te werken aan een gemeenschappelijk, schriftuurlijk verantwoord besluit, dat in overeenstemming is met de grote verantwoordelijkheid, die wij hebben t.a.v. onze oecumenische roeping, met name in deze tijd."
Men behoeft na lezing van deze regels niet meer te vragen op welk standpunt de Geref. Kerken in Indonesië staan, in welke richting de gedachten gaan, in welke zin propaganda gemaakt, zal worden. We waarderen het dat men nog voelt de band met de Geref. zusterkerken, maar de sympathie voor de. Wereldraad is duidelijk te merken. En de uitdrukking betreffende de verbondenheid met onze broeders en zusters over de gehele wereld in Christus is buitengewoon gevaarlijk. Hier laat de vraag zich niet onderdrukken: „Welke Christus bedoelt U? De Christus der Schriften?" Want dat is juist de cardinale vraag bij de Wereldraad. De Christusbelijdenis mag naar willekeur gevuld of geïnterpreteerd worden.
Dit alles overziende geloven we dat de Synode geen ander besluit genomen zou hebben dan zij nu genomen heeft, getuige het feit dat de Synode ook besloot geen afgevaardigden maar waarnemers te zenden naar de volgende Geref. Oec. Synode wegens de slappe houding, die de Geref. Oec. Synode van Amsterdam heeft aangenomen t.a.v. de Wereldraad van Kerken.
Hadden de deputaten bij het opstellen van hun rapport de beslissing van Semarang geweten dan geloof ik stellig dat zij de Synode geadviseerd zouden hebben om geen contact te zoeken met deze Kerken. Toen was er nog geen officiële uitspraak van de Synode, die zo sterk in de richting van de Wereldraad ging als nu, al was het bekend dat er vele ambtsdragers voor aansluiting waren. Maar Semarang laat geen twijfel over. In meerderheid is men overtuigd van de wenselijkheid van aansluiting. Dit is geen privé-mening, maar synode-uitspraak. Op deze wijze dreigt men inderdaad het Geref. karakter te verliezen. En juist daarom kan van contact geen sprake zijn, want dit contact onderstelt een staan op, leven uit en handhaven van de Geref. Belijdenisschriften. Dan pas kan er van contact sprake zijn tussen verschillende kerken, hetgeen nog iets anders is dan deze kerken zusterkerken te noemen. Dat zijn de Geref. Kerken hier te lande niet en de Chr. Ref. Church evenmin. We kennen maar één zusterkerk: de Old Chr. Ref. Church in Grand Rapids. Zusterkerken erkennen elkaars attestaties; bovendien zijn de predikanten wederkerig beroepbaar.
Deputaten stelden t.a.v. de Geref. Kerken in Indonesië reeds minder voor dan men wilde. Ook dit mindere werd door de Synode verworpen. De Synode zal in 1953 alleen op haar besluit terug kunnen komen als men in Indonesië een andere koers uitgaat t.a.v. de Wereldraad dan nu.
Zo onbegrijpelijk is dus de beslissing van de Haagse Synode niet geweest. Overigens hopen we van harte dat de Geref. Kerken in Indonesië een krachtig geluid zullen laten horen. Het komt op trouw aan!
En die trouw betekent een onverzwakt handhaven van de belijdenis van de Christus der Schriften.
Karl Barth heeft dit enkele maanden geleden een soort criminologie genoemd. Hij bedoelde dus: theologen, die dit gaan onderzoeken en uitgaan van een vaststaande belijdenis en niet tevreden zijn met een paar prachtige termen, zijn detective-inspecteurs; ze zijn op ketterjacht. Ze doen niets anders dan de misdaad opsporen!
Men mag een ogenblik glimlachen om deze geestige (?) vondst. Maar bij dieper nadenken zeggen we: Het is ons een eer om zo theoloog-criminoloog genoemd te worden. De apostel Johannes, de apostel der liefde nog wel, is dan de eerste criminoloog geweest, toen hij schreef: Gelooft niet een iegelijken geest, maar beproeft de geesten of zij uit God zijn.
We menen dat de Geref. Kerken in Indonesië in dit beproeven tekort zijn geschoten, getuige de formulering van hun besluit te Semarang. En we bidden voorts of onze Kerken en alle kerken getrouw mogen zijn in dit beproeven, want het bederf van de Kerk begint in de Kerk zelf. En indien het zout smakeloos geworden is, waarmee zal het gezouten worden?

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen