Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Boekbespreking

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Boekbespreking

8 minuten leestijd Arcering uitzetten

De heilige schakel, door Godfried Norman. Uitgave van J. H. Kok te Kampen. Prijs geb. ƒ 4.90 of ƒ 2.45.

Men kan dit boek bekomen voor de helft van den prijs, als u lid is van V.C.L.-Serie. Wat in deze Serie uitkomt is voor het meerendeel Christelijke lectuur, die er wezen mag.
Ook in dit boek wordt ons geschilderd een jong leven, dat worstelt om zijn plaats te veroveren in het groote breede leven. Gelijk alom kent ook dit jeugdleven zijn grillen, maar het vindt tenslotte toch zijn bestemming en mag een gezin bouwen. Jan Casimier en Ko, twee jonge levens, elk met een eigen karaktertype, kennen een strijd om het woningvraagstuk, maar ten slotte beginnen ze al meer te beseffen, dat wij nooit iets voor elkander kunnen zijn, als wij eigen genot zoeken. De heilige Schakel is als twee harten elkander ter wille zijn.
Het is alles echt natuurlijk geteekend, en het geheel geeft een goede karakteristiek.
V.C.L.-Serie moge door dergelijke boeken haar plaats handhaven.

A. (Apeldoorn) S.


„De geest van Communisme en Kapitalisme en het Evangelie van Christus" door Dr. J. Verkuyl uitgave van Keulen te Delft prijs ing. ƒ 2,75, geb. ƒ 3,75.

Dr. Verkuyl heeft in den laatsten tijd nog al eens van zich doen spreken, want hij had een sterke verdenking op zich geladen van al te veel te wandelen in de voetstappen van Stanley Jones, wiens boek „Christ' Alternative to Communisme" nog al vriendelijke woordjes heeft voor het communisme. Daarom is dit boek een soort bekentenis, ook al wordt dit niet met zoveel woorden in het „woord vooraf" gezegd. Maar ieder, die weet, wat achter het „woord vooraf" staat als wij daarin lezen, „dit boekje is een herziene en meer uitgebreide uitgave van een brochure, die in 1948 door «nij in Indonesië geschreven werd" zal dit verstaan.
Zelfs gaat dit „woord vooraf" nog verder en erkent, dat „die eerste brochure in haast was geschreven en vele tekenen van die haast vertoonde. Het lijkt bijna op een „cri de conscience", als men zoo iets leest. Gelukkig, als iemand van zijn al te vluchtig oordeel kan terugkomen en inziet, nog net bij tijds, dat hij niet zonder ernstige reden tot de orde is geroepen.
In dit „boekje" tracht Dr. Verkuyl zich van alle smetten schoon te wasschen en hij veroordeelt met klem en kracht het Communisme, als hij dit socialistisch dictatoraal stelsel confronteert met het Evangelie.
Ook het „kapitalisme" wordt onder deze zelfde censuur gesteld.
Tegen deze twee beesten wordt het scherpe wapen van Gods waarheid gekeerd.
Het Communisme is goddeloosheid en het kapitalisme is afgoderij. Dat is klare taal, en wij zijn Dr. Verkuyl voor deze duidelijke taal dankbaar. Eerst wordt gehandeld over leer, methode en beoordeeling van het Communisme. Vervolgens over den geest van het Liberalistisch kapitalisme en ten slotte wordt de weg, die de Bijbel ons wijst aangewezen.
Met veel, wat in dit boek staat, kunnen wij ons van harte vereenigen en toch kan het mij niet ten volle bevredigen. Ik wil niet vergeten, dat dit voor een goed deel zal toe te schrijven zijn aan de gezichtshoek, waaruit Dr. Verkuyl zijn betoog opzet. Hij zit in Indië en hij rekent met Indische toestanden, en dan is veel in zijn boek te verstaan.
Maar bij alle waardeering, die ik niet wil verzwijgen, zijn er toch dingen, die mij niet bevredigen.
Dat de kerk roeping heeft ten opzichte van het sociale leven en dat zij haar licht ook daar moet laten schijnen zal wel niemand ontkennen, die het woord des Heeren verstaat. „De arbeider is zijn loon waard" en „dat het loon van den arbeider om wrake kan roepen bij God". Wie het „Onze Vader" verstaat beseft ook, wat beteekent „geef ons heden ons dagelijks brood". En wie het woord der wet begrijpt „gij zult niet stelen" heeft ongetwijfeld een maatstaf voor sociale rechtvaardigheid. Al deze dingen, die Dr. Verkuyl als de taak der kerken bespreekt zijn niet alleen van algemeene bekendheid, maar worden door ieder christen toegestemd.
Wat mij echter allereerst trof, was de al te eenzijdige voorstelling van het Rijk Gods. Het is mij zoo „social Gospel"-achtig,, als door Verkuyl gezegd wordt omtrent het Rijk Gods „dat wij hier hebben een nieuwe orde van zaken, waarin gerechtigheid en liefde heerschen, waarin 't feest wordt gevierd van gemeenschap met God en broederschap tusschen menschen.
Zie, de Schrift zegt het wat dieper, dan deze moderne sociale opvatting. Zij wijst er met alle ernst op, dat niet de sociale orde, maar „wedergeboorte" de eerste eisch van het Koninkrijk Gods is. Ik zeg niet, dat Dr. Verkuyl dit ontkent. Ik heb daarvoor geen enkele reden. Maar juist daarom en om nog veel meer had hij deze geestelijke factor als gereformeerd belijder stellig niet achterwege mogen laten, duidelijk moeten omschrijven. Nu kleeft te veel de smet op deze voorstelling van een modernistische opvatting van het Koninkrijk Gods, als een sociaal beleven. Zeker, het waren sociale vragen, die hem hier bezig hielden, maar juist omdat Verkuyl de kerk hier zoo welsprekend wil invoeren en hij haar wil voorhouden haar roeping, had hij toch zeker deze geestelijke waarde der waarachtige wedergeboorte moeten omschrijven. Te meer nog, omdat hier begint de sociale positie van den Christen. Waar geen wedergeboorte wordt gekend ontvalt de heiligste drang om te staan naar een sociale orde. Geen wedergeboorte, geen Rijk Gods. Dit is een tekort, dat dit boek aankleeft.
Maar er is nog meer.
Ik neem aan, dat hetgeen hier te lezen is voor Indië van beteekenis kan geacht, maar voor ons in Holland staan de zaken toch even anders. Hier heeft een strijdbaar keld als Dr. Abraham Kuyper zijn massieve taal gesproken. Denkt aan zijn pracht standaard artikelen: „Christus en de sociale nooden". Hier is een christelijke vakorganisatie, die in den loop des tijds behoorlijke arbeidsvoorwaarden zich heeft verzekerd.
Hier is niemand uit ware Christelijke kringen die „het kapitalisme" verdedigt. Maar het is voor mij de groote vraag of dit boek wel op de hoogte is van het tweevoudig gebruik van dit woord. Tegenwoordig wordt al „kapitalisme" genoemd, als men opkomt tegen een economische politiek, die een totale structuur-verandering brengt ia de maatschappij, een structuur-verandering, die ligt in de richting van een socialistisch-communistisch schema.
Dit is geheel voorbijgezien door Verkuyl, en al wat hij ons schrijft over sociale beginselen, getoetst aan het Evangelie, zijn overbekend. Dat de Kerk een langen tijd tekort schoot in haar roeping mag niet leiden tot een onevenwichtigheid om naar een ander uiterste over te stappen en het „social Gospel" het sociale Evangelie, als het hoogste mikpunt aan te geven! Zeg niet, dat dit te veel gezegd is. Zeg liever, dat wij midden in deze gevaren zitten en dat de tijd wel eens heel dicht bij kan zijn, dat het „Marxistisch Manifest" in christelijke geest wordt gelezen. Heeft Stanley Jones niet gezegd in genoemd boek van hem, dat het Communisme, ai verwerpt het den Christus, vele christelijke dingen doet? Een makkelijk woord dat woord „christelijk" vindt ge niet?.
Daarbij komt nog iets.
Verkuyl heeft geheel voorbijgezien, wat het groot verschil is tusschen communisme en kapitalisme; dit laatste woord nu genomen in den zin, zooals Verkuyl het kent. Het Communisme is dictatuur, dat niet toestaat eenige bestrijding, noch eenige correctie. Het kapitalisme zooals Dr. Verkuyl het kent, en ziet, kent deze dictatuur niet, maar staat onder controle en moet toestaan correctie. Het heeft zijn kracht verloren en ik acht het een dankbaar verschijnsel, dat wij niet meer behoeven te zeggen van deze eeuw, wat eens Dr. Colijn, ik meen op een partijdag in Groningen heeft gezegd van de 19e eeuw, dat deze dóór en dóór kapitalistisch was.
Ik kan dit boek van Verkuyl waardeeren, als een poging zich zelf te verduidelijken, maar ik vind een tekort in de probleemstelling. Misschien, wanneer later nog eens een niet-theoloog dit vraagstuk zal belichten, wij dan wat meer opschieten, dan met dit boek.
Ook de inhoudsopgave zou dan correctie noodig hebben. Waarom worden hier niet boeken genoemd als van Dr. Mcintire, „Modern Tower of Babel" of „The Rise of the Tyrant"?
Waarom wordt in dit boek verwezen naar den Wereldraad van Kerken, alsof er nooit andere geluiden van Kerken in de wereld gehoord zijn? Bestaat er ook nog zooiets als „Internationale Raad van Bijbelgetrouwe Kerken"?
Zijn in dezen Raad ook nog mannen, die over „Commtmisme en Kapitalisme" geschreven hebben? Of tellen die niet mee?
Toch kan ik dit geschrift waardeeren, gezien de a-sociale toestanden in Indonesië. Azië is de woekerplant voor het Communisme en als dit boek mede wil helpen om deze woekerplant uit te roeien zal het zijn positie rijk beloond vinden.

A. (Apeldoorn) S.

Dit artikel werd u aangeboden door: De Wekker

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 6 april 1951

De Wekker | 4 Pagina's

Boekbespreking

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 6 april 1951

De Wekker | 4 Pagina's