Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Heilig evenwicht

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Heilig evenwicht

7 minuten leestijd Arcering uitzetten

In het leven van de kerk, alsook in het leven van de enkele christen, dreigt immer weer het gevaar van de eenzijdigheid.
De waarheid, gelijk de Heere die openbaart, aan zijn kerk te belijden geeft, en aan zijn kinderen te verstaan, is veelzijdig.
Voor ons is het echter uiterst moeilijk al de facetten der waarheid tegelijk te zien, en nog moeilijker, die in evenwicht met elkaar te verstaan, tot ware beleving daarvan. De beperktheid van ons gevallen bestaan, waarin ook het evenwicht verstoord is, brengt mee, dat wij niet zelden één zijde van de geopenbaarde waarheid zo zien, dat wij de andere daarbij uit het oog verliezen.
De ontwikkeling van de theologie, die een poging is om de goddelijke waarheid in menselijke woorden weer te geven, is daarvan een duidelijk bewijs.
Telkens zien wij daar het verschijnsel dat de ene zijde der waarheid ten koste van de andere naar voren geschoven en benadrukt werd. En hoe moeilijk blijkt het dan het juiste evenwicht te vinden.
Men denke b.v. aan de worsteling om het evenwicht te vinden tussen — om het met een paar bekende termen te zeggen — uitverkiezing en verantwoordelijkheid van de mens. Wordt op het ene sterk de nadruk gelegd, dan komt niet zelden het andere in het gedrang en hoe vaak heeft men getracht, en het gebeurt nog, de ene term ten koste van de andere veilig te stellen.
Of ik denk, om een ander voorbeeld te noemen, aan de belijdenis van de twee naturen van Christus. Wie sterk de nadruk laat vallen op de goddelijke natuur, loopt gevaar tekort te doen aan de waarachtige mensheid van de Zaligmaker. Men kan in de geschiedenis van het dogma heel duidelijk aanwijzen de uitersten, waartoe het benadrukken van het een ten koste van het andere geleid heeft.
Of om wel het meest sprekende voorbeeld te noemen: hoe is er in de theologie een worsteling geweest en nog gaande om het juiste evenwicht te vinden tussen de goddelijke en de menselijke factor in de heilige Schrift. Aan de ene kant staat dan de vergoddelijking, die zo doorgevoerd werd dat zelfs het Hebreeuws b.v. tot paradijs- en hemeltaal verklaard werd; aan de andere kant heeft men zo sterke nadruk gelegd op de menselijke factor, dat heel het Woord Gods gemaakt werd tot een product van de tijd en de psyche van de openbaringsorganen.
Men gevoelt bij deze voorbeelden hoe nodig het heilig evenwicht is.
Een woord dat ons deze moeilijkheid levendig voor ogen stelt is wat we lezen in Joh. 1 :14, „Het Woord is vlees geworden".
Tegelijk hgt hier echter de aanwijzing dat niet ons denken het evenwicht vindt, maar dat God zelf het stelt. En het is hier juist dat doen Gods, dat ons moeilijkheden baart als wij het voor ons denken doorzichtig willen maken.
De moeilijkheid ligt dus aan onze zijde. Naar datzelfde woord in Joh. 1 mag echter het geloof de heerlijkheid van deze daad Gods zien.
En in dat „zien" is heilige vreugde.
Nu liggen de moeilijkheden met dit evenwicht niet alleen aan de zijde van de daden Gods buiten ons. Zij worden ook in ons gevonden.
Leidt de verstoring van het evenwicht bij de beschouwing van de gegevens der openbaring tot verschillen in opvatting en belijdenis; bij de verstoring van dit evenwicht in het verstaan aan onze zijde krijgen we een sterk verschil in, wat men dan wel noemt „ligging".
Het is nu eenmaal feit, dat hoewel wy mensen allen schepselen Gods zijn, er niettemin toch een grote verscheidenheid onder ons is, ja, dat deze verscheidenheid zich in een bepaalde groep, die in een bepaalde landstreek woont, aftekent tegenover een andere groep in een andere streek.
En ook dan, wanneer de Heere door zijn Woord en Geest in ons werkt, wordt dit verschil niet weggenomen, het blijft en krijgt niet zelden een sterk accent.
Ook hier kan nu heel gemakkelijk het evenwicht verstoord worden. Nu niet, als bij de theologie in het denken over bet geopenbaarde maar in de beleving, het aanvoelen en doorvoelen daarvan. En waar nu deze verschillendheid, die opkomt uit de mens, gevonden wordt in één plaatselijke kerk en in één kerkverband, kan ook hier heel gemakkelijk als deze verschillen tot tegenstellingen worden, het evenwicht verstoord worden en de een de ander veroordelen, omdat hij niet precies is zoals men — van eigen „hgging" uit gezien — meent dat hij moet zijn.
Dr Kuyper heeft er in een mooie studie destijds al eens op gewezen dat hier „vossen" schuilen, die de wijngaard verderven kunnen.
Er zijn op het terrein van de ware vreze Gods, als in geheel het leven, nu eenmaal, naar grote lijn gezien, drieërlei soort mensen te onderscheiden. Er zijn meer verstandelijk aangelegde geesten, die graag de zaken van de denkmatige kant benaderen. Anderen, met een sterk ontwikkeld gevoelsleven, benaderen de dingen meer van de zijde van de ervaring en leven meer bij hetgeen zij, als weerslag in hun hart er van ervaren.
Terwijl tenslotte de derde groep meer oog heeft voor de beleving in de daad en vraagt naar de vruchten voor de praktijk van het christenleven.
Niemand zal willen betwisten dat deze drie zijden van de beleving der ware vreze Gods niet alle drie noodzakelijk zijn. Zij zullen echter zelden in één mens harmonisch tot ontwikkeling komen. Maar in een gemeente en een kerkverband, kan dat wel.
Maar dan moet niet het een ten koste van het ander benadrukt worden, want dan is het evenwicht dat er kan en moet zijn verstoord.
Gaat men deze verschillen op de spits drijven dan erkent men alleen de gelijkgestemden als wijzelf zijn voor „echt" en achter de rest zet men een vraagteken.
Men neemt dan vaak niet eens de moeite om zichzelf af te vragen: ben ik misschien een bepaalde variatie in het werk Gods en is mogelijk de ander dat ook?
Eenzijdigheid is veel gemakkelijker. Men kan dan maar rechtuit langs eigen paadje wandelen en zichzelf op de borst kloppen in voldaanheid dat men het toch maar juist ziet. Dan wordt echter het evenwicht verstoord dat er in de verscheidenheid van Gods werk dient te zijn.
Men kan deze laatstgenoemde verscheidenheid zelfs wel aantreffen in de geestelijke ontwikkeling van één mens.
Wanneer de Heere iemand op de weg des levens brengt in jonger jaren zal niet zelden de gevoelige inslag de boventoon hebben, later komt meer de bezonken bezinning en, als er geestelijke groei -mag zijn de openbaring in de rustige levensvrucht.
Het een kan naast het ander niet gemist worden. Maar wie het een, ten koste van het ander gaat benadrukken en verheffen verstoort het evenwicht.
Naarmate er nu meer onderwijzing uit de geopenbaarde waarheid ontvangen en vruchtbaar verstaan wordt zal men deze dingen gaan zien.
En vooral naarmate er meer levendige geloofsgemeenschap met den Heere mag wezen zullen eenzijdigheden vermeden en geschuwd worden en er een staan wezen naar het heilig evenwicht.
Juist uit een levend geloof, waarin de Heilige Geest, de middelen der genade recht doet functionneren, zal er afhankelijkheid, ontvankelijkheid en activiteit wezen.
Dan zal én hoofd én hart én hand onder het hoog gezag van Gods leiding staan.
Dan zal het goddelijke en het menselijke in beginsel — het volmaakte wordt hier niet gevonden — recht beleefd worden.
Begeerte zal er dan zijn naar heilig evenwicht in kerk en leven.

Dit artikel werd u aangeboden door: De Wekker

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 10 augustus 1951

De Wekker | 4 Pagina's

Heilig evenwicht

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 10 augustus 1951

De Wekker | 4 Pagina's