Beste vriend!

Ik kom nog even terug op wat ik boven reeds opmerkte, dat n.l. de kerkvaders bij lange niet allen deze Roomsche traditieleer steunden. Van Irenaeus, Tertullianus en ook Augustinus kan eer het tegendeel worden verklaard. Irenaeus verklaart, dat het Evangelie, hetwelk de Apostelen toen hebben verkondigd, in de Schriften is bewaard voor ons. Tertullianus bewondert „de volledigheid der H. Schriften en verwerpt alles wat buiten de Schrift is". — En Augustinus getuigt er van, dat wat gij van daar (uit de Schrift) hebt, smake u goed, maar wat (van) buiten haar is, spuw dat uit. — Zoo zou men zachtjes aan wel kunnen gaan aantoonen (in Roomsche mentaliteit n.l.), dat uit de traditie kon bewezen worden, dat de „traditie" niet gewenscht is als bron naast en buiten en boven de Schrift. Uit de ontwikkelingsgeschiedenis van het Roomsche dogma over de traditie, kan men van achteren (a posteriori) zien, de ondeugdelijkheid van dit stelsel. Het heeft n.l. geleid tot de hiërarchie van de Roomsche „geestelijkheid". Het gezag, dat men in het papale stelsel aan den Paus is gaan toekennen, is en wordt al meer een aantasting van onze christelijke vrijheid. De vrijheid in denken en leven, zij het in gebondenheid aan Gods Woord, is in het papale stelsel, als vrucht van Rome's traditieleer, in den wortel aangetast. Gelijk we dan ook onze gewetens-, godsdienst-, kerk- en staatkundige vrijheid niet aan Rome maar aan de beginselen der Reformatie hebben te danken.
Ten slotte wie op de lijn van Bellarminus (zie boven) doorredeneert, moet uiteindelijk komen tot een zij het ook christelijk getint rationalisme. De mensch, de onfeilbaar verklaarde mensch, in den paus, zal uitmaken wat de kenbron der waarheid is; óf zoo niet dan komt men onherroepelijk in het protestansch denken terecht.
Als nu Rome zoowaar de poging onderneemt, om ook op de H. Schrift haar leer over de traditie te trachten te grondvesten, dan zal dit m.i. niet gunstig voor Rome kunnen aflopen. Men oordeele zelf.
Inderdaad er was vóór de H. Schrift bestond traditie, overlevering, maar de Heere Zelf heeft de te boekstelling van wat voor de eeuwen en haar geschiedenis noodig was, bevolen. Schrijf het in een boek, zoo leest men in het Oude Testament al tijdens Mozes. Schrift vereeuwigt, schrift preciseert, en objectiveert. Daarom behoort bij de geschiedenis der Godsopenbaring ook uiteindelijk hare te boekstelling, omdat ze voor de geslachten der eeuwen zuiver moest bewaard blijven. Het is als de kroon op de Godsopenbaring; de H. Schrift is van deze openbaring als het document.
De traditie had zeer zeker eerst veel recht van bestaan, maar klaarblijkelijk met als eindbedoeling hare te boekstelling ; niet als een element apart naast de te boekstelling. De traditie, kunnen we zeggen, is overgegaan en gecompleteerd in hare te boekstelling, daarin heeft ze haar eigenlijke doel bereikt; hare voleinding is de Schrift. Vergeet daarbij ook niet, dat dit noodig was, mede om ook hier het snoode van het heilige te onderscheiden. Leert ons de Apostel Petrus zelf niet, dat er een „ijdele wandel" was, door de vaderen hun overgeleverd (I Petri 1 : 18). Is er in Openbaring 22 : 18 niet gewaarschuwd tegen eenige toevoeging aan deze woorden. Zeer zeker, Joh. 21 : 25 zegt, dat Jezus nog vele andere dingen gedaan heeft. Maar dat is hier de kwestie niet. Het gaat hier om de vraag, of we naast datgene wat dan geschreven is, nog meer bron noodig hebben. Het gaat over de algenoegzaamheid van de Schrift en dan zegt diezelfde Johannes in 20 : 21 „maar deze zijn geschreven, opdat gij gelooft dat Jezus is de Christus, en opdat gij geloovende, het leven hebt in Zijnen naam. — Dus m.a.w. — gelooven is gelooven niet op grond of op gezag van die vele andere dingen, maar op de Schrift. De Schrift alleen komt voor mijn geloof in aanmerking als bron en regel van de waarheid voor mijn ziel en zaligheid en leven. Vandaar dat overal in het N. Test. terug gewezen wordt „naar de Schriften", zoo zegt Pau lus telkens. Ook de Heere Jezus beroept zich telkens en nooit anders dan op de Schriften. Hij lijdt zelfs in het „klimaat" der H. Schrift, zoo luidt het gedurig „opdat de Schrift zou vervuld worden". De in Zijn dagen bij de Joden geëerde „traditie" is door Hem afgewezen. Tevergeefs, eeren zij mij, zegt Hij, leerende leeringen die geboden van menschen zijn. Dat waren in die dagen de voorschriften die door overlevering in zwang waren; wat we thans zouden noemen a la de Roomsche traditie.

Het was de kracht en sterkte der Reformatie, dat zij regelrecht terug tot en op de H. Schrift ging. Wat de H. Schrift klaar en duidelijk vaststelde, kon uit den aard der zaak niet door een z.g.n. traditie worden weersproken. En wat deze traditie meende te moeten vaststellen diende aan de H. Schrift te worden getoetst. Was het daarmee in strijd, dan was het al afgeloopen, en liet de H. Schrift er zich bv. niet duidelijk (genoeg) over uit, dan was het op grond van al het genoemde zaak, om daar zeer sceptisch tegenover te staan. Dit staat toch vast, dat de H. Schrift de prioriteit heeft. Het zou dan toch wel allervreemdst en hoogst betwijfelbaar zijn, om iets (neem b.v. het dogma van Maria's ten Hemelopneming) waarvan de H. Schrift met geen letter gewaagt, als dogma te aanvaarden; en nog wel het verdoemenis-oordeel te verbinden aan het niet-gelooven in zulk een dogma. Rome speelt met zijn hiërarchisch-systeem hoog spel, aangezien deze neohiërarchie ('t is consequent) alles en alles onder zijn voet wil krijgen; het geheele leven zelfs; want dit is de uiteindelijke consequentie van het papalestelsel. Rome is er al meer door geworden een ,,kerkelijk" machts-instituut; ook een z.g.n. totaliteits-instituut. En zal daardoor straks in een gevaarlijke impasse dreigen te komen; n.l. de communistische (of welke ook) totaliteit staat kan zulk een andere totaliteitsmacht niet naast zich dulden. En zal straks Rome een nóg slimmer en uitwendig-gevaarlijker tegenmacht moeten ontmoeten dan in de Reformatie. We zien er de eerste verschijnselen al van in Oost-Europa. We zeggen dit hier niet uit leedvermaak. Waarlijk neen. We protesteeren ten felste tegen de gruwelijke mishandelingen aangedaan aan priesters, monniken, nonnen enz. Denk aan het barbaarsche lijden hun aangedaan. En dat is niet louter uit oogpunt van de leer over de zaligheid. — Was het dit, ja dan zou Rome met een schijn van recht mogelijk kunnen zeggen: dit is juist kenmerk, dat het de ware kerk is; want die zal vervolgd en verdrukt worden. Vergeet echter niet, dat konden dan de geloovige protestanten in Roomsche landen, als Spanje, Columbia enz. óók zeggen. Neen zoo staat het niet. Al evenmin dat dit voor Rome als de „ware" kerk haar eer en voordeel zal zijn, dito kan het weer omgekeerd gelden in Spanje etc. Neen, maar het is, omdat Rome een hiërarchisch systeem heeft, dat tot een totaliteit-instituut is uitgegroeid; en dat is voor het communisme de aanleidende oorzaak. — En dan vrees ik, dat Rome het daartegen straks niet zal kunnen uithouden. Trouwens Rome en de paus zelf blijken daar alles behalve gerust op te zijn. Getuige de geruchten die verluiden, dat er al op maatregelen wordt bezonnen, om het Vaticaan in veiligheid te brengen, als Italië en Rome (stad) eens bestormd en bezet werden.
De communistische revolutie groeit het meest thans in de Roomsche landen. Dit spreekt naar twee kanten. Rome schijnt het zwakst te staan in verweer; en geeft het meest aanleiding door zijn hiërarchisch systeem. — 't Is alles wel de moeite waard vriend, om naar alle kanten goed uit te kijken. Och mocht al wat waarachtig christen moge heeten, met uitzuivering van alle contrabanden elkaar nog eens vinden op den eenigen waren genoegzamen grondslag der H. Schrift.
Met hartel. groeten uw d.w. vr. en Br. in Chr.
G. Wisse.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen