Gereformeerd Sociologisch Instituut

G.S.I.
Onder deze initialen heeft dezer dagen in de kring van het Gereformeerd belijden een nieuwe instelling haar intrede gedaan, waarvoor ook onze belangstelling wordt gevraagd.
Het is het Gereformeerd Sociologisch Instituut, dat te Amsterdam is gevestigd.
De sociologie is een jonge wetenschap. Zij houdt zich bezig met de bestudering van de menselijke samenleving en haar verschijnselen. Verschillende Universiteiten hebben hun colleges ook hierop gericht. Aan de Universiteit van Amsterdam bijv. en aan de Universiteit te Leiden wordt de sociologie beoefend. Ook de Vrije Universiteit stelde een leerstoel in dit vak in. Het is duidelijk, dat juist bij deze wetenschap de levensbeschouwing, waarvan men uitgaat, van grote betekenis is.
Dit is te sterker gebleken naarmate de sociologie buiten de studievertrekken en collegezalen is getreden en op verschillende terreinen practische toepassing heeft gevonden. Hoe langer hoe meer gaat men begrijpen welke grote belangen hierbij op het spel staan. Hoe jong de wetenschap van de sociologie, met name in Nederland, moge zijn, haar arbeid en resultaten hebben reeds duidelijk aangetoond, dat de mens in zijn doen en laten, in zijn denken en geloven, mede staat onder de sterke invloed van de bindingen, die hij ondergaat in de samenleving. Ook de arbeid van de kerk heeft te maken met de dynamiek van de samenleving. Deze is echter zo sterk dat slechts wetenschappelijk geleid onderzoek ons kan helpen aan inzicht en gegevens, over wat er aan de hand is met de mens, die terecht kwam in de stroom van maatschappelijke verschuivingen. Ieder weet, dat de groei der steden, de industrialisatie, de vestiging van nieuwe en grote garnizoenen, de overgang van gesloten boeren-dorpsgemeenschap naar industrieplaats diepgaande veranderingen meebrengen in de samenleving; grote invloed hebben op het menselijk gemoedsleven en in menig geval zal ook maatschappelijke ontworteling met zich hebben meegebracht. Zonder diepgaande analyse van de daardoor ontstane situatie is het hoe langer hoe moeilijker het werk der kerk op een verantwoorde wijze te verrichten.
In verband hiermede bestond grote behoefte aan een Instituut, dat uitgaande van de gereformeerde gezindte, zich met toepassing van de wetenschappelijk verkregen resultaten met het sociologisch werk bezighoudt.
Van andere zijde werd reeds eerder het Instituut voor Sociaal Onderzoek van het Nederlandse Volk opgericht, aan Roomse zijde kwam het Katholiek Sociaal-Kerkelijk Instituut in actie, terwijl de Hervormde Kerk eveneens een eigen Sociologisch Instituut stichtte.
Bijzondere urgentie heeft deze zaak gekregen sinds de Overheid aan deze particuliere instellingen opdrachten ging verlenen tot het instellen van sociologisch onderzoek in verschillende gebieden. Deze onderzoeken zullen door de Overheid, naar verwacht wordt, ook worden gevraagd ten behoeve van allerlei maatregelen in de rampgebieden.
Daarbij mag een instelling, welke, uit gereformeerde gezindte voortgekomen, haar arbeid speciaal op de behoeften van dit volksdeel richt en daaromtrent in het bijzonder kan rapporteren, niet ontbreken. Er is alle reden voor de kerken, die de gereformeerde belijdenis daadwerkelijk wensen te handhaven en de gereformeerde traditie begeren te bewaren en uit te bouwen, om een eigen sociologisch instituut te hebben.
Wij kunnen niet afhankelijk zijn van de resultaten van het onderzoek van anderen. Dit onderzoek zelf immers wordt beïnvloed door de zienswijzen en vooronderstellingen van de onderzoeker. Bij de Hervormden en de Roomsen zijn dat meermalen andere dan bij ons. Ook spreekt het vanzelf, dat resultaten over een bepaald onderzoek door deze instellingen verkregen in de eerste plaats ter beschikking worden gesteld van het eigen kerkewerk en pas later, zo ooit, toegankelijk worden voor onze groep. Het is reeds enkele malen gebleken, dat door de Hervormde (c.q. de Roomse) Kerk maatregelen konden worden genomen, lang voordat door anderen ook maar kennis was gekregen van de toestanden, die tot maatregelen nopen. Verder beperken beide Instituten zich al lang niet meer tot hun eigenlijke werkterrein: de sociologie van de godsdienst en het kerkewerk, maar worden zij volledig ingeschakeld in onderzoeken van veel wijder strekking o.a. in de reeds vermelde onderzoekingen, waartoe het Departement van Maatschappelijk Werk het initiatief nam. Het zou diep te betreuren zijn, indien de gereformeerde groep over enkele jaren uitsluitend afhankelijk bleek van onderzoek-resultaten, waarvan de betrouwbaarheid en de objectiviteit van gereformeerd standpunt gezien, betwijfeld moet worden. Het moet niet nodig zijn, dat wij werken met gegevens uit de tweede hand, zo deze al ooit ter beschikking staan. Ook is het niet alleen voor onze sociologische zelfkennis van het grootste belang, dat wij een helder inzicht hebben in onze eigen situatie; nu op allerlei wijze de Overheid door subsidiëring van nieuwe takken van werk meer dan vroeger een centrum wordt van beïnvloeding van het volksleven en ook wij met allerlei, dat met ons kerkewerk in een of ander verband staat, hoe langer hoe meer met Departementen te maken krijgen, is het nodig dat wij voor besprekingen met Overheidsinstellingen zo volledig mogelijk op de hoogte zijn van feitelijke standen van zaken. Wil een volksgroep als de onze een eigen geluid laten horen, zowel bij het maken van de subsidievoorwaarden als bij het uitvoeren van desbetreffende bepalingen, dan moeten wij beschikken over een wetenschappelijk verzameld materiaal, over dossiers, over stof voor het gesprek aan de conferentietafel.
In verband met deze behoeften is dezer dagen op initiatief van de Raad voor Kerkelijk Sociale Arbeid in de Gereformeerde Kerken een Gereformeerd Sociologisch Instituut opgericht.
Ds Velema heeft hierover reeds enige tijd geleden in „De Wekker" geschreven en gewezen op het belang, dat ook onze kerk bij dit werk heeft. Vandaar dat het verheugend is, dat ook uit onze kring aan de oprichting van het G.S.I. kon worden medegewerkt.
Het Bestuur van het G.S.I. is als volgt samengesteld: Prof. Dr R. Schippers. Hoogleraar aan de Vrije Universiteit, Voorzitter; A. Hofman, Directeur van het Centraal Bureau van de Diaconieën van de Gereformeerde Kerken, Secretaris ; A.L. de Bruyne, Directeur van het Bureau van het Nederlands Instituut van Accountants, Penningmeester; Prof. Dr. F.L. van Muiswinkel, Hoogleraar aan de Vrije Universiteit; Prof. W. Kremer, Hoogleraar aan de Theologische School te Apeldoorn; Dr J.W. Noteboom, Burgemeester van Voorburg. Tot Hoogleraar-Directeur werd benoemd Prof. Dr. R. van Dijk, de socioloog aan de Vrije Universiteit.
Het voorlopig adres is Koningslaan 31 te Amsterdam. Het Instituut hoopt 1 April zijn werkzaamheden aan te vangen.
In de Stichtingsraad hebben o.a. zitting de heren Prof. J. Hovius, Mr. C.J. Verplanke en C. van Drieënhuizen, laatstgenoemde als Voorzitter van de Sectie Diakenen van het Comité voor Ouderlingen en Diakenenconferenties onzer Kerken.
Financieel is de oprichting mogelijk gemaakt door een belangrijke bijdrage van de Deputaten ter besteding van de Watersnoodcollecten der Geref. Kerken. Er is echter voor de eerste opzet van het werk en de verdere uitvoering nog een belangrijk bedrag nodig. Het Instituut zal zich daartoe in eerste instantie tot de kerkeraden wenden. Het vertrouwt gaarne, dat ook onze Kerken in deze hun medewerking zullen verlenen, terwijl het zich voor particuliere giften aanbevolen houdt. Het gironummer is 45818 ten name van het Gereformeerd Sociologisch Instituut te Amsterdam.

Apeldoorn, I. de Bruyne.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen