Kerk en diaconie (III)

De kern van de zaak.
Is in het voorgaande om meer contact gevraagd en gezegd, dat de diaconie de thermometer van de kerk is, nodig is nader aan te wijzen, wat de kern van de zaak is. Ieder lid van de kerk dient op de hoogte te zijn van het werk van de diaconie, in aard en omvang. Is dat niet het geval, dan deugt er iets niet. Hoe zal ooit een plaatselijke kerk haar diaconale taak kunnen vervullen, als er slechts een vaag denkbeeld is van die taak.
Een kind, dat door de ouders trouw wordt meegenomen naar de kerkdiensten, weet, dat de diakenen collecteren. Is dat de taak van de diakenen? Het kind, dat wat meer nadenkt, zal thuis wel eens vragen: waarvoor zijn er eigenlijk diakenen? Het antwoord daarop zal vaak niet verder komen dan tot het algemeen gezegde: de diakenen zorgen voor de armen. Het woord „armen" roept dan misschien gedachten op aan zielige figuren uit ouderwetse boekjes. Doch waar zijn ze nu, de armen? De Amsterdammer denkt misschien aan de oude violist bij het Leidseplein of de blinde met zijn harmonica, dicht bij de Dam en elders heb je wellicht ook de povere figuren, die medelijden opwekken, maar het zijn enkelingen. Kent de maatschappij van vandaag in het algemeen nog echt arme mensen?
Blijf niet staren op een woord, maar denk aan de vele levens, waarin de normale verhoudingen gebroken zijn en waarin behoeften zijn ontstaan, die niet zo maar vervuld kunnen worden. Levens die om barmhartigheid roepen van hen, die weten wat barmhartigheid is. Ik zal niet herhalen, wat in De Wekker al eerder geschreven is over christelijk barmhartigheidsbetoon. Ook de diaconie oefent barmhartigheid, maar dan kerkelijk en ambtelijk. Dat is de kern van de zaak, waarop steeds de nadruk valt. Deze ambtelijke dienst van de kerk is nauw verbonden aan de dienst des Woords. Wij kunnen hem niet afzonderlijk stellen, want dan komt terecht de vraag op of alleen het diakenambt barmhartigheid oefent.
Het diakenambt vindt zijn oorsprong in het gezegende werk van Jezus Christus, langs de weg van het apostolisch ambt. En wat was en is het werk van Christus? De hoogste vertolking der Goddelijke liefde door het woord der prediking en de daad der barmhartigheid. Daartoe schakelt Hij Zijn kerk in. Laten wij ons dat goed realiseren, want het is niet iets bijkomstigs; iets wat je net zo goed laten kunt. Neen, het is de geweldige opdracht, die ons geheel opeist.
Het apostolisch ambt is drievoudig en vindt zijn grond in het drievoudige ambt, dat Christus Zelf bekleedt, als Profeet, Priester en Koning. De praktijk drong echter tot splitsing. Ook in de oude bedeling zien wij de afzonderlijke bediening der ambten. Zo komt in de Nieuw Testamentische kerk, naast de dienst des Woords, al spoedig de dienst der barmhartigheid op. De dienst van het diaconaat. Deze instelling geeft het diaconaat zijn speciale karakter en daarmede is het principieel onderscheiden van elke andere vorm van liefdadigheidsbetoon of armenzorg. De kerk oefent ambtelijke barmhartigheid en dat doet zij in opdracht en in naam van Christus, de barmhartige Hogepriester.
Zo moeten wij het zien en in dat licht moeten wij onze houding bepalen tegenover dat barmhartigheidswerk. Wij zeggen niet te veel, als wij het zo stellen: het gaat daarbij en daarin om de eer en de zaak van Christus. Wanneer de diakenen dus 's Zondags in de kerk rondgaan om gaven voor de behoeftigen in te zamelen, dan moet ons dat helder voor de geest staan. Dan mogen wij er ons niet van afmaken en in de collectezak laten glijden, wat we kwijt willen. Voor de eredienst een gulden en voor de diaconie een paar centen.
Beide gaven moeten weloverwogen zijn. Wij offeren onder het oog van Christus, getuige Zijn onderwijs aan de discipelen bij de schatkist in de tempel (Markus 12 en Lukas 21). Hij heeft 's Zondags het oog op de collecten. En als men voor de diaconie rondgaat, zijn het Zijn woorden, die de collectezak geleiden: „Voor zover gij dit aan een van Mijn minste broeders doet, zo doet gij dit aan Mij."
Dat lijkt misschien wat overdreven gezegd en toch zit daar niets overdrevens in. Wie dat meent mist het rechte inzicht ten opzichte van het verzamelen der gaven in de samenkomsen der gemeente, wij komen onder de verkondiging van het Evangelie en het is rijk, als wij ons dat goed bewust zijn. Vergeet echter niet, dat ook het offeren een wezenlijk bestanddeel is van de eredienst. Kostelijk is het een zegen te mogen ontvangen onder de Woordbediening. De echte zegen haakt evenwel niet vast in het eigen zieleleven, om daar te worden opgetast, maar ze keert terug in daden en gaven der liefde. Het geloof werkt liefde en liefde vraagt daden. Hierin dragen allen grote verantwoordelijkheid. Alle leden der kerk hebben de roeping om barmhartigheid te bewijzen. Rechtstreeks in eigen omgeving, maar ook kerkelijk door middel van de diaconie.
Er is een nauwe band tussen het bijzondere ambt en het ambt der gelovigen. Het bijzondere ambt richt zich op de activering van het ambt der gelovigen, maar de gelovigen hebben ook alles te doen voor een goede functionering van het bijzondere ambt, met name dat der diakenen.
Wie zo de kern van de zaak vat, krijgt ook meer belangstelling voor het werk van de diaconie en wordt zich zijn verantwoordelijkheid bewust.

G. Bilkes.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen