Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Toelichting op de Kerkorde

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Toelichting op de Kerkorde

Kerkorde (228)

5 minuten leestijd Arcering uitzetten

Ten einde de eenheid in de leer te handhaven hebben de kerken der Reformatie in ons land, zoals we in het vorige artikel zagen, van de predikanten (en anderen) de instemming verlangd met de belijdenis, allereerst met de Belijdenis, door Guido de Brés opgesteld en door de kerken overgenomen, later ook met de Heidelbergse Catechismus en vervolgens met de Leerregels van Dordrecht, oftewel de Vijf artikelen tegen de Remonstranten. In de eerste tijden had men nog geen bepaald formulier voor het betuigen van de vereiste instemming. Soms werd een exemplaar van de belijdenis ondertekend, soms gebruikte men een korte formule. Later kwamen bepaalde ondertekeningsformulieren in gebruik. Het oudste, voor zover bekend, is dat van de classis Alkmaar, dat door deze classis 21 sept. 1608 werd vastgesteld. Het kan als het moeder-formulier beschouwd worden. Andere dassen namen het over, soms met geringe wijzigingen. Dat men er toe overging om zulke ondertekeningsformulieren op te stellen vloeide voort uit de zorg van de kerkelijke vergaderingen om de zuiverheid der leer te bewaren en de ketterijen zoveel mogelijk te weren. Daarom werd soms in zulk een formulier een bepaalde ketterij met name genoemd. En met het oog op de zuiverheid der leer werd soms ook voorgeschreven welke weg moest worden bewandeld indien een predikant aan sommige leerstukken, in de belijdenis genoemd, ging twijfelen.
In het formulier, door de Zeeuwse Synode van Veere, 1610, vastgesteld, werd zelfs nadrukkelijk gestipuleerd, dat de predikanten bereid moesten zijn op aanvrage van de classis hun gevoelen over het een of andere stuk der leer nader te verklaren. Andere synoden sloten zich bij deze voorschriften aan, daartoe vooral gedrongen door de remonstrantse dwaalleer, die hoe langer hoe meer invloed kreeg in de kerken. Tot op de grote Synode van Dordt, 1618/9, bestond er in ons land niet een algemeen geldend ondertekeningsformulier, maar de Dordtse Synode besloot, dat zulk een formulier moest worden vervaardigd, 162e sessie, 16 mei 1619. De volgende dag werd een concept, door de daartoe benoemde commissie ontworpen, ingediend, en, zij het enigszins gewijzigd, aangenomen. De Acta vermelden : Is besloten, dat alle Bedienaren des Goddelijken Woords, tot betuiging van hun overeenstemming in de rechtzinnige leer, moeten ondertekenen de Belijdenis en Catechismus dezer Kerken, mitsgaders de (Canones) Artikelen of Verklaringen dezer Synode; en om in deze ondertekening sommige verkeerde uitvluchten te voorkomen, zal voor dezelven ondertekening gesteld worden van dit Formulier, hetwelk voorgelezen en goedgekeurd is: Wij ondergeschreven Bedienaren des Goddelijken Woords, behorende onder de Classe van N.N., verklaren oprechtelijk en in goeder conscientie voor de Here, met deze onze ondertekening, dat wij van harte gevoelen en geloven, dat alle de artikelen en stukken der leer, in de Belijdenis en Catechismus der Gereformeerde Nederlandse Kerken begrepen, mitsgaders de Verklaring over enige punten der voorzegde leer, in de Nationale Synode, Anno 1619, te Dordrecht gedaan, in alles met Gods Woord overeen komen; beloven derhalve, dat wij de voorzegde leer naarstiglijk zullen leren, en getrouwelijk voorstaan, zonder iets tegen dezelve leer, hetzij openlijk of heimelijk, directelijk of indirectelijk, te leren of te schrijven. Gelijk ook, dat wij niet alleen alle dwalingen, tegen deze leer strijdende, en met name ook die in de voorzegde Synode zijn veroordeeld, verwerpen, maar dat wij ook genegen zijn, dezelve te wederleggen, tegen te spreken, en alle arbeid aan te wenden, om dezelve uit de Kerk te weren. En indien het zoude mogen gebeuren, dat wij na dezen enig bedenken of ander gevoelen tegen deze leer kregen, beloven wij, dat wij hetzelve noch openlijk noch heimelijk, zullen voorstellen, leren of verdedigen met prediken of schrijven; dat wij hetzelve alvorens de Kerkeraad, Classis en Synode zullen openbaren, om daar onderzocht te worden; bereid zijnde te aller tijd ons het oordeel des Kerkeraads, der Classis of Synode gewilliglijk te onderwerpen; op straffe, dat wij, hiertegen doende, metterdaad (ipso facto) van onze diensten geschorst zullen zijn. En indien de Kerkeraad, Classis of Synode, te eniger tijd, om gewichtige redenen van nadenken, om te behouden de enigheid en zuiverheid der leer, goedvond van ons te eisen nadere verklaring van ons gevoelen over enig artikel van deze Belijdenis, de Catechismus of der Verklaring der Nationale Synode, zo beloven wij ook mits dezen, dat wij te aller tijd daartoe zullen gewillig en bereid zijn, op straffe als boven. Behoudens nochtans het recht van appèl, in geval wij misschien door het oordeel des Kerkeraads, der Classis of Synode meenden bezwaard te zijn; gedurende welke tijd van appèl, wij ons met de uitspraak en het oordeel der Provinciale Synode zullen tevreden houden.
Dit formulier geldt in onze kerken nog altoos, zij het ook, dat de generale synode van 1947 een enkele uitdrukking in meer verstaanbare taal heeft overgebracht. Zo is bijv. de aanvang niet meer: Wij, ondergeschreven Bedienaren des Goddelijken Woords, maar: Wij, ondergetekenden, dienaren des Goddelijken Woords. Elke dienaar des Woords moet dit formulier ondertekenen, telkens als hij zich aan een gemeente verbindt. De kerken eisen zo veel mogelijk waarborgen, dat haar dienaren de enigheid en zuiverheid der leer bewaren. Daarom is ondertekening bij het in dienst treden in de eerste gemeente alleen niet voldoende; elke volgende keer, dat een predikant zich aan een gemeente verbindt, dient hij opnieuw instemming met de leer der kerk te betuigen door ondertekening van het formulier. In een volgend artikel gaan we het formulier nog even nader bezien.

A. (Apeldoorn), H.

Dit artikel werd u aangeboden door: De Wekker

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 27 november 1959

De Wekker | 4 Pagina's

Toelichting op de Kerkorde

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 27 november 1959

De Wekker | 4 Pagina's