Heiligen der laatste dagen (III)

Met de moord op Joseph Smith in 1844 hield het Mormonisme niet op te bestaan. Van deze leider werd nu een martelaar gemaakt. Dit kwam de groei van zijn secte ten goede. Een zekere Brigham Young, toen een man van een goede veertig jaar, kreeg de leiding in handen. Hij was een talentvol volksleider en bekwaam zakenman. Men heeft hem wel genoemd de „Mozes" van de Mormonen, de „Leeuw des Heren". Dertig jaar lang hield hij de teugels in handen. In geraffineerdheid en geslepenheid bleek hij al spoedig de evenknie van Joseph Smith te zijn.
Onder zijn leiding verliet men de stad Nauvoe, 't door Joseph Smith gestichte centrum, en trok men over het Rotsgebergte naar de staat Utah, waar een nieuwe stad werd gesticht: Salt Lake City. Tot vandaag toe is deze stad het „Zion" van de Mormonen. Van alle kanten, ook uit Europa, lieten massa's mensen zich verleiden om naar dit voorgespiegelde „paradijs" te gaan. Onder hen is ook een belangrijk getal Nederlanders, die daar sedert 1913 een eigen weekblad hebben, de Utah-Nederlander.
Wat de Mormonen in dit woestijngebied bereikt hebben is niet gering. Door grote krachtsinspanning is Salt Lake City een grote moderne stad geworden, waarop de Mormonen in allerlei opzicht hun stempel gezet hebben. Twee gebouwen trekken daar de aandacht, de tabernakel en de tempel. Elke dag worden er in deze tabernakel orgelconcerten gegeven die door vreemdelingen graag bezocht worden. In de nabijheid van de tabernakel bevindt zich de tempel, die alleen toegankelijk is voor de leden der secte. Hier vinden de plechtigheden plaats, die voor de instandhouding van de kerkelijke organisatie zijn ingesteld.
Deze kerkelijke organisatie draagt een hiërarchisch karakter. Zij is gebaseerd op het priesterschap, waarvan twee hoofdafdelingen bestaan. Het eerste of hogere priesterschap is dat van Melchizedek, waartoe behoren het presidentschap, het college van twaalf apostelen, het college der hogepriesters (een onbepaald getal) en het college der zeventigen en de oudsten. Het tweede of lagere priesterschap is dat van Aäron. Hieronder vallen de gewone priesters, de leraars en diakenen, die weer onderworpen zijn aan de bisschoppen. De laatsten hebben de zorg voor de openbare eredienst, de inzameling der tienden, de verdeling van de arbeidskracht etc. Deze organisatie, die een verbinding is van oudtestamentische en nieuwtestamentische gedachten, draagt een zeer streng karakter. In hun leer van het priesterschap zijn de Mormonen erger dan Rooms.
Toch was het niet naar de wens van alle Mormomen, dat Brigham Young opvolger werd van Joseph Smith. Ook hier kwam versplintering. In 1852 organiseerde zich één groep, die later de naam aannam van „Reorganized Church Of Jesus Christ of latter day saints". Zij beweerde de ware en wettige voortzetting te zijn van de originele kerk door Joseph Smith gesticht. In 1860 voegde zich een zoon van Joseph Smith bij deze groep en fungeerde tot zijn dood als president. Zowel in kerkregering als wat de erkenning van het boek Mormon betreft is deze georganiseerde kerk gelijk aan de hoofdgroep. Maar zij verwerpt de polygamie of veelwijverij door de stichter en tweede leider voorgestaan, zijnde in strijd met de wet des Heren en het boek van Mormon.
Juist die veelwijverij is een typerend verschijnsel van de Mormonen. Voor de grote menigte is een Mormoon iemand, die de leer der veelwijverij propageert en voorstaat, al wordt dit door de Mormonen officieel ontkend. Wat is de waarheid in dezen?
De stichter Joseph Smith was een voorstander van de veelwijverij, al heeft hij deze in het boek van Mormon laten verbieden. In het boek van Jacob 2 staat letterlijk: „Er zal niemand onder u zijn of hij zal slechts één vrouw hebben en geen bijwijven." Zelfs bedreigde hij met uitstoting uit de gemeenschap iedereen „die leerde, dat iemand die een zeker priesterschap bediende, zovele vrouwen mocht hebben als hij wilde". Maar daar hebt ge weer het onbetrouwbare in het optreden der Mormonen, zelf bracht Joseph Smith de veelwijverij in practijk. En hij dekte zich daarvoor weer met een openbaring Gods. In 1843 kreeg hij n.l. een openbaring, waarbij de veelwijverij of zoals de Mormonen deftig spreken van „het meervoudig huwelijk", werd toegestaan.
De opvolger Brigham Young was een graad erger dan de stichter. Bij alle mogelijke gelegenheden propageerde hij de veelwijverij. Hij gaf hierin ook zelf het voorbeeld en heeft zeker meer dan twintig maal een huwelijk aangegaan. In 1852 werd de polygamie door hem als dogma afgekondigd.
Deze leer houdt in dat het meervoudige huwelijk als een heilige daad wordt beschouwd. De vrouw kan slechts door het huwelijk zalig worden. Hoe meer kinderen ze voortbrengt, hoe heiliger ze wordt, want daardoor verschaft ze een aardse tabernakel aan de geesten, die van eeuwigheid af bestaan, en buiten het lichaam geen geluk kennen. Ook wordt de hemelse glorie groter voor de mannen, naarmate er meer verhoudingen zijn. En ook de vrouwen, die daarvoor een bijdrage geleverd hebben, zullen deel hebben aan de glorie van de man en als godinnen aan zijn zijde tronen. Zowel op aarde als hiernamaals is het huwelijk de grondslag der zaligheid. Volgens de Mormonen leven ook de vele goden, die zij zich voorstellen, in veelwijverij. De hoofdgod bracht in zijn huwelijk de andere goden voort. Iedere god is door zijn vele vrouwen de vader van een talrijk geslacht zonen en dochteren. Zover durfde men zelfs gaan, dat Jezus Christus ook met meerdere vrouwen gehuwd is geweest. Hij nam tot zich Maria, Martha en de andere Maria, die Jezus liefhad. Hij heeft zaad gezien, eer Hij gekruisigd werd. Een Mormoon schreef: „Christus was gekomen om alle gerechtigheid te vervullen, ook de gerechtigheid van de wet: „Weest vruchtbaar en vermenigvuldigt en vervult de aarde."
't Is begrijpelijk dat deze leer en de daaruit vloeiende practijk vreselijke gevolgen had voor de samenleving in de staat Utah. De ergerlijkste onzedelijkheid openbaarde zich en de kinderen werden verwaarloosd. Ze moesten maar voor zichzelf zorgen en groeiden op voor galg en rad. Dat was volgens Brigham Young niet erg, want zo zeide hij: „De stier bekommert zich toch ook niet om het kalf."
Tenslotte grepen de Verenigde Staten in en vaardigden een wet uit, waarbij de veelwijverij verboden werd. De Mormonen legden zich daarbij neer en de opvolger van Young, president Woodruff maakte 24 september 1890 officieel bekend dat hij en de leden van deze secte zich hadden te onderwerpen aan 's lands wetten.
Officieel is de polygamie dus afgeschaft en is men teruggekeerd tot het boek van Mormon. Met veel ophef zullen de Mormonen, die bij u aan huis komen, dit vertellen. Maar de practijk heeft bewezen, dat de veelwijverij nog steeds op slinkse wijze wordt uitgeoefend. Vergeet niet dat de veelwijverij behoort tot het wezen van hun systeem, 't Is een deel van hun dogmatiek. Hierin vertoont het Mormonisme overeenkomst met het Mohammedanisme, gelijk trouwens deze secte wel „de Islam van Amerika" wordt genoemd.
Het is een gevaarlijke secte, waarin de zinnelijkheid, het zondige vlees een grote rol speelt. Daarin lijken ze allerminst op de heiligen zoals Paulus ze tekent in zijn brieven en aan wie hij schreef in 1 Thessalonicenzen: „Want dit is de wil van God, uwe heiligmaking; dat gij u onthoudt van de hoererij. Dat een iegelijk van u wete zijn vat te bezitten in heiligmaking en eer."

Nieuwenhuijze.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen