Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Loon naar werken (I)

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Loon naar werken (I)

6 minuten leestijd Arcering uitzetten

We hebben naar aanleiding van de herdruk van het boek van A. Janse, „Van de rechtvaardigen", in enige artikelen aandacht gevraagd voor de eis der heiligmaking. In heel de Schrift, zowel in Oud als in Nieuw Testament, wordt op deze eis de nadruk gelegd. Het waarachtig geloof en de ware bekering moeten in de vruchten der heiligmaking openbaar komen.
Wij mogen uit genade zalig worden, zonder de werken der wet. God is een God, die de goddeloze rechtvaardigt en vijanden met Zichzelf verzoent. Dit is vrucht van het volbrachte werk van Jezus Christus. De tollenaar, die in de tempel bad om de genade van God over zijn zondig bestaan, ging gerechtvaardigd naar huis. God schonk hem vergeving van zijn kwaad uit loutere genade, zonder enige verdienste zijnerzijds. En de farizeër, die voor God op zijn deugden roemde, bleef staan buiten de gunst van God. Maar daarnaast wordt de mens telkens in de Schrift opgeroepen tot een nieuw leven, een leven van zelfverloochening en opofferende liefde. En dit heeft met werkheiligheid niets te maken. Deze wordt in de Schrift als zijnde zonder enige betekenis afgewezen. Maar geloof en bekering moeten in de vruchten uitkomen. Zij moeten in goede werken worden gezien. En men kan dit niet afdoen met de opmerking, dat dit allemaal werkheiligheid is en dat het maar eigengerechtigde mensen kweekt en dat al onze werken toch niets anders dan zonden zijn. De Schrift wekt voortdurend op tot goede werken, die voortkomen uit een waar geloof, Gods wet tot richtsnoer hebben en gericht zijn op Zijn eer.
Deze werken worden door God beloond. Over dit loon spreekt de Schrift herhaaldelijk.
Men heeft wel eens beweerd, dat deze loongedachte in de protestantse theologie stiefmoederlijk behandeld wordt. Alle nadruk valt daar op de rechtvaardiging des zondaars door het geloof zonder de werken. Daar staat in het middelpunt het zalig worden zonder enige verdienste van de mens. Voor enige loongedachte en dan nog wel naar werken is daar geen plaats. Het enige loon, dat de mens zich heeft waardig gemaakt, is het eeuwig oordeel.
Nu is het niet juist, dat in de protestantse theologie voor de loongedachte, die in de Schrift naar voren komt, geen plaats is. Onze Catechismus noemt haar wel terdege. Dat ze bij vele protestanten, dus de aanhangers van de protestantse theologi, dikwijls is verwaarloosd, is een feit.
Daarbij kunnen verschillende factoren een rol hebben gespeeld. In de eerste plaats de leer van de rechtvaardiging, wanneer deze eenzijdig wordt benadrukt. Wij dreigen telkens weer eenzijdig te worden. Dat moeten we goed voor ogen houden.
In de tweede plaats een reaktie tegen de Roomse theologie, waarin de loongedachte is uitgebouwd tot de leer van de verdienstelijkheid van de goede werken, waardoor het zalig worden uit genade alleen wordt tenietgedaan.
In de derde plaats wijsgerige beschouwingen, waarin de loongedachte als iets minderwaardigs wordt beschouwd, daar zij egoïsme en handelen uit eigen voordeel zou in de hand werken. Diegene zou alleen ethisch zuiver handelen, die handelt zonder enige gedachte aan beloning of straf.
Telkens treedt de loongedachte in de Schrift naar voren. Met name komt ze voor in de prediking van Jezus. Zij vormt daarvan een integraal deel. Het is niet mogelijk ze daaruit weg te nemen of ze te verwaarlozen zonder de hele prediking van Jezus te kort te doen.
Ik noem enkele voorbeelden. Jezus zegt: Want de Zoon des mensen zal komen in de heerlijkheid Zijns Vaders, met Zijn engelen, en dan zal Hij een ieder vergelden naar zijn daden (Matth. 16:27). Deze vergelding is zowel beloning als straf.
Een ieder, die huizen of broeders of zusters of vader of moeder of kinderen of akkers heeft prijsgegeven om Zijn naam, zal vele malen meer terugontvangen en het eeuwige leven erven (Math. 19:29). Een aalmoes in het verborgen gegeven, zal de hemelse Vader, die in het verborgene ziet, vergelden (Matth. 6 : 4). Zij, die hun vijanden liefhebben en hun goed doen en hen lenen zonder op vergelding te hopen, zullen een groot loon ontvangen en kinderen van de Allerhoogste zijn (Luk. 6 : 35). Zij, die vervolgd worden om het geloof, ontvangen eveneens loon (Luk. 6 : 23). Wanneer iemand zich ontfermt over Gods kinderen, al is het ook de geringste en met nog zo weinig, die zal zijn loon geenszins ontgaan (Matth. 10 :42). Wie armen en ongelukkigen weldoet, die niets kunnen terugbetalen, zullen door God worden terugbetaald bij de opstanding der rechtvaardigen (Luk. 14 : 12vv).
Het loon waarop Jezus doelt, is de ingang in het rijk Gods (Matth. 25 :34) of het eeuwige leven (Matth. 19:29). Er wordt gezegd, dat het loon groot is in de hemel (Matth. 5 : 12; Luk. 6 : 23). Er wordt evenzo gesproken van een schat in de hemel (Matth. 19 : 21).
Aan de andere kant wordt ook van straf gesproken. Kapernaüm zal zwaarder om haar ongeloof worden gestraft dan Tyrus en Sidon (Matth. 11 : 23). Zij, die de ongerechtigheid bedrijven, zullen als het onkruid zijn, dat in de oven wordt geworpen (Matth. 13 : 40). Ook elders wordt gesproken van het onuitblusselijk vuur, waarin de zondaar wordt geworpen (Mark. 9 :43). Eveneens van Hem, die, nadat Hij gedood heeft, macht heeft om in de hel te werpen (Luk. 12:5). Ieder, die zijn leven zal willen behouden, die zal het verliezen; maar ieder, die zijn leven verloren heeft om Jezus' wil, die zal het behouden (Luk. 9 : 23).
Geheel in deze zelfde lijn spreekt ook de apostel Paulus van loon naar werken. Heel duidelijk is dat in 2 Kor. 5: 10: Want wij moeten allen voor de rechterstoel van Christus openbaar worden, opdat een iegelijk wegdrage wat hij in zijn lichaam verricht heeft, naardat hij gedaan heeft, hetzij goed, hetzij kwaad.
In Rom. 2: 5 spreekt hij van de openbaring van het rechtvaardig oordeel Gods, die een ieder vergelden zal naar zijn werken: hun, die, in het goeddoen volharden, de heerlijkheid, eer en onvergankelijkheid zoeken, het eeuwige leven; maar hun die zichzelf zoeken, de waarheid ongehoorzaam en de ongerechtigheid gehoorzaam zijn, wacht toorn en gramschap. Verdrukking en benauwdheid zal komen over ieder levend mens, die het kwade bewerkt, eerst de Jood en ook de Griek; maar heerlijkheid, eer en vrede over ieder die het goede werkt, eerst de Jood en ook de Griek. Want er is geen aanzien des persoons bij God.
Mozes heeft de smaad van Christus groter rijkdom geacht dan de schatten van Egypte, want hij zag op de vergelding (Hebr. 11 :26).
We staan bij deze loongedachte in de Schrift voor verschillende vragen. Is deze gedachte in strijd met die van de rechtvaardiging des zondaars voor God uit genade alleen? En zo niet, hoe staan deze twee dan in verhouding tot elkaar? Zijn onze werken in betrekking tot het zalig worden van geen enkele betekenis of spelen ze in het zalig worden wel terdege een rol, en zo ja, welke? Heeft het loon naar de Schrift een verdienend karakter en zo neen, welk karakter draagt hij dan? Moet de gedachte aan straf en loon in het zoeken van God en het leven naar Zijn geboden geheel worden geëlimineerd of mag ze wel een rol spelen en welke? Vragen te over, die kunnen worden gesteld. We willen in een paar artikelen op enige vragen iets nader ingaan.

Dit artikel werd u aangeboden door: De Wekker

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 27 april 1962

De Wekker | 8 Pagina's

Loon naar werken (I)

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 27 april 1962

De Wekker | 8 Pagina's