Bij de dood van de Paus

Paus Joannes XXIII is in de avond van de Tweede Pinksterdag de weg van alle vlees gegaan, want het is ook iedere paus gezet eenmaal te sterven en daarna het oordeel.
Van uur tot uur heeft de wereld dank zij de moderne communicatiemiddelen meegeleefd met de doodsstrijd van de 81-jarige Angelo Giuseppe Roncalli. Zo zijn vele mensen met een sterke constitutie gestorven. Telkens opflakkerende hoop terwijl het einde toch zeker was.
De grote aandacht, die de radio aan de ziekte en het sterven van deze paus heeft gewijd toonde hoeveel respect men had voor deze figuur en welke plaats deze kerkvorst in de wereld heeft ingenomen.
Aan de ziekte en het sterfbed van menige koning of president zou niet zulk een grote plaats in het nieuws zijn ingeruimd als nu het geval was. Het verloop van de pauselijke ziekte was het belangrijkste nieuws rond de Pinksterdagen. Er zit in deze belangstelling ook iets dat met huiver vervult. Men vraagt zich af of de plaats, die deze mens ontvangt als hoofd van de grootste kerk ter wereld ligt in de lijn van de gekruisigde en opgestane Meester, Die Zijn volgelingen niet de weg van glorie en publieke belangstelling, maar die van vernedering en verachting in het vooruitzicht heeft gesteld.
Ook als we gegronde bezwaren tegen de Roomse Kerk in het algemeen en- de positie van de paus in het bijzonder houden, kunnen we in de sterfweek van deze paus rustig erkennen dat hij een grote figuur is geweest, die ondanks zijn korte kerkregering van nog geen vijf jaar, zich de naam heeft verworven dat hij de populairste paus van alle tijden is.
Deze Italiaanse boerenzoon, die op zijn sterfbed in dialect sprak met zijn broers en zuster, heeft in deze jaren aan zijn kerk allereerst, maar ook aan het Protestantisme laten zien dat er in de Rooms Katholieke kerk beweging is te krijgen.
Deze paus heeft vorm weten te geven aan het verlangen naar vernieuwing, dat ook in brede kringen van het Roomse kerkvolk leeft. Het feit dat hij zichzelf daarbij toonde een herder voor zijn kudde te zijn, vele ingeroeste gebruiken afschafte en een brede blik op het leven had, zijn wel het geheim van zijn populariteit.
Deze paus heeft zich naam gemaakt door het Tweede Vaticaanse Concilie bij elkaar te roepen — een gebeurtenis, die sterk overdreven — het keerpunt in het Christendom is genoemd. Feit is dat dit Concilie voor Rooms en Protestant bijzondere betekenis heeft. Ieder, die breed kerkelijk meeleeft, zal geïnteresseerd zijn bij de besprekingen op en de afloop van het Concilie, dat zeker de belangrijkste kerkhistorische gebeurtenis is geworden voor de Rooms Katholieke Kerk in deze eeuw.
Als deze paus ook de paus van de Oecumene wordt genoemd, dan wordt gedacht aan zijn verlangen naar de ene kerk. Het kostte deze figuur, die vele jaren buiten Rome in andere landen heeft doorgebracht, geen moeite een mildere houding aan te nemen tegenover de Protestanten, die hij geen ketters, maar „gescheiden broeders" noemde.
Deze verandering van optreden op pauselijk niveau, in overeenstemming met heel de geest van deze tijd, deed hem de sympathie van vele Protestanten winnen. Hij heeft een ander klimaat geschapen in de verhouding tussen Rome en de niet-Roomse kerken.
Terecht heeft de Europese Commissie van de Gereformeerde Wereldbond dezer dagen gemeend te moeten zeggen, dat men zich zou vergissen zowel door te beweren dat de gereformeerde kerken een terugkeer overwegen in de moederschoot der roomse kerk als door de gedachte te verdedigen dat de roomse kerk zich begeeft op de weg naar het protestantisme.
De Roomse Kerk zal zijn arbeid moeilijk kunnen negeren. Als zijn opvolger het Concilie zou sluiten — wat zijn recht is — zou dit een storm van verontwaardiging in de Roomse Kerk oproepen.
De nu gestorven paus heeft iets losgemaakt in zijn korte regeringsperiode dat moeilijk meer te keren is. Daarom blijven we met belangstelling de gang van zaken volgen betreffende opvolging en concilie-verloop, hopend op de overmacht van Gods Woord, dat kan doen vallen wat onoverwinnelijk schijnt.
De mens in deze paus kan men waarderen; zijn leiding als kerkvorst met betrekking tot het Concilie kan men respecteren; maar uit zijn positie en de hem toegekomen eer blijven we concluderen: zo niet en zo nooit.
Geen paus, maar Christus is koning over Zijn Kerk.
Daarom zijn er wel vacante kerken en eventueel vacante leerstoelen, maar omdat de Heilige Geest in de kerk woont is er geen vacature-Heilige Geest. Hij leidt de Kerk door de tijden heen. De regering der kerk is alleen verzekerd, omdat de Heilige Geest is uitgestort. De Heilige Geest en de paus zijn in de Roomse Kerk concurrenten van elkaar.
Het worde de kerken der Reformatie gegeven de grote betekenis- van de Heilige Geest te laten zien in hun kerkelijke practijk.
Die zegen van de Geest gaat elke pauselijke zegen ,,urbi et orbi" verre te boven.
Om de kracht en het werk van die Geest blijft het gaan in de verhouding Rome — Reformatie; ja in de verhouding tussen de kerken der Reformatie onderling.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen