Slap

Typering
Waaraan kan men een slappe instelling ten opzichte van standpunt en lidmaatschap herkennen?
Wie slap is heeft geen belangstelling voor de zaak, die hij of zij in naam nog voorstaat. Het interesseert niet hoe het gaat in de kerk of in andere verbanden. Men heeft belangrijker zaken waar men zich druk voor maakt of meent te moeten maken. Het kan trouwens voorkomen dat iemand die een slappe levenshouding heeft, over de hele linie van het leven geen interesses heeft, meer geleefd wordt dan werkelijk leeft, meer consumeert dan produceert.
De slappeling is dan ook met de minste moeite gediend. Hij voelt er niets voor zich druk te maken, offers te moeten brengen, dingen te moeten laten, die hij prettig vindt. Eigen pleziertjes opgeven om een vergadering te bezoeken, iets te bestuderen of een bezoek af te leggen — de slappeling zegt hoogstens dat het wel goed is en moet, maar hij doet het niet.
Een derde trek: wie slap is bezit geen werfkracht. Hij heeft zelf geen vaste overtuiging en zal dan ook geen propaganda maken voor zijn overtuiging. Hij wil zelf niet lastig gevallen worden en denkt er ook niet over een ander lastig te vallen. Hij vindt het alles maar overdreven en wil graag met rust worden gelaten. In die houding wil hij zelf ook leven.
Intussen is de slappeling, wanneer hij op rustige wijze wordt benaderd, gemakkelijk over te halen. Hij ziet niet zoveel onderscheid, vindt in feite alles gelijk, heeft er geen verschil tussen en wil ook wel eens iets anders, als het niet al te moeilijk is en niet al te veel offers kost.
Tegelijk is de slappeling erg toegeeflijk. Wie slap is biedt geen weerstand, kan geen weerstand bieden. Men vindt uiteindelijk alles goed, ziet nergens geen kwaad in en is spoedig geneigd om ja te zeggen. Slappe ouders geven hun kinderen in alles hun zin. In feite regeren de kinderen in plaats van de ouders. Een slap beleid wordt gekenmerkt door het ontbreken van een positieve lijn. Het wordt bepaald door de momentele gebeurtenissen en komt in de regel achter de feiten aan.
We menen hiermee de slappe levenshouding voldoende te hebben getypeerd. Vermoedelijk kennen we ze allen in onze naaste omgeving, tot in de kerk toe: leden en gezinnen, waar de dienst des Heeren duidelijk op het tweede plan staat; waar de kerkgang gaat verslappen; waar de invloeden van de wereld sterk openbaar komen; waar geen belangstelling is voor kerkelijke en geestelijke zaken, waar de Bijbel nog wel gelezen wordt, maar niet meer zo regelmatig als vroeger (éénmaal per dag en bij sommigen éénmaal per week: laten we eerlijk zijn), waar een kerkelijk blad niet meer op tafel komt, omdat het teveel inspanning kost en het toch allemaal ,,niks" is; waar de televisie de mensen in de ban heeft, zodat kerkelijke arbeid er schade van ondervindt, huisbezoek er om wordt afgezegd etc.
Maar ook een kerkeraad kan slap zijn: als hij alles maar laat zoals het is; als hij de schapen van de kudde maar laat dwalen, als er niet gewerkt wordt en het bekende karretje op de zandweg symbolisch wordt voor het gemeentelijke leven.
Bij een dergelijke wederzijdse verslapping in een gemeente zakken gezinnen geruisloos weg, gaat de gemeente haar fleur verliezen en verliest de dienst des Heeren wezenlijk terrein.

Oorzaken
Voor deze slappe levensinstelling zijn verschillende oorzaken te noemen.
Er kunnen oorzaken zijn van binnenuit, van buitenaf, terwijl er ook een samenspel van beide oorzaken mogelijk is.
De oorzaken kunnen in de betrokken mens zelf liggen. Uit traditie liep hij mee, koos hij, zoals men in de familie gewoon was te kiezen; deed hij belijdenis omdat het zo hoorde en men toch wel iets er aan wilde doen. Maar al spoedig kwam de verslapping. Men ging niet meer zo trouw en nam het niet meer zo nauw.
Wat voor de enkeling geldt kan ook voor een hele gemeenschap gelden. Een plaatselijke gemeente kan slap zijn; een landelijke kerkgemeenschap kan slap worden; een politieke partij kan verslappen; het Christendom in het algemeen kan een slappe indruk maken.
Maar dan denken we vooral aan invloeden van buitenaf, die het verslappingsproces bevorderen, als innerlijk en/of generaal de overtuiging niet al te sterk en levendig meer is. We denken aan de invloeden van deze tijd; de structuur van de wereld van vandaag, die veel van ons vraagt; het tempo, dat ons allen opjaagt, zodat de belangstelling voor andere hogere waarden gemakkelijk kan verslappen; het materialisme, dat vele kerkleden in haar greep krijgt, heeft en houdt.
Is er een samenspel van innerlijke en uiterlijke factoren — en dat is vandaag maar al te veel aan de orde — dan wordt de verslapping een generaal verschijnsel. Dan krijgen we een kerk zonder ruggegraat, die elke keer maar weer en elke keer meer toegeeft. Het compromis moet dan elke weer gesloten en verlegd worden. De kerk wordt leger; de organisatorische kant van de zaak kwijnt; met kunst en vliegwerk wordt de zaak bij elkaar gehouden, maar het lijkt wel vechten tegen de bierkaai.
Het is noodzakelijk in een tijd van algehele verslapping nauwkeurig de oorzaken op te zoeken waarom het zo geworden is. Ieder moet bij zichzelf beginnen. Hoe sta ik tegenover de Heere en Zijn dienst? Was mijn keuze maar schijn? Of is het geloof onder stof en as terecht gekomen door allerlei oorzaken, waarvan sommigen zo juist werden genoemd?

Bestrijding
Het opsporen van de oorzaken is het begin van de bestrijding. Hier moet de bestrijding inzetten.
Er is vandaag reden om persoonlijk — en dat geldt ieder die dit leest — ons af te vragen: waarin ben ik slap?
Het moet een onderwerp zijn, dat in gezinskring besproken dient te worden. Waarin is ons gezin bezig te verslappen: in de opvoeding van de kinderen, in gebed en Bijbellezen, in kerkgang, in geestelijke en kerkelijke belangstelling?
Er zou eens een aparte kerkeraadsvergadering aan dit onderwerp gewijd moeten worden en eerlijk zou de situatie van het gemeentelijke leven onder ogen moeten worden gezien.
De slapheid, die veler leven vandaag kenmerkt, kan alleen dan goed bestreden worden wanneer het Woord Gods in ons leven heerschappij krijgt en over de hele linie heeft.
Alleen wie zelf een overtuiging heeft kan tegen slapheid strijden. Wie geen overtuiging heeft kan niet anders dan slap in het leven staan.
De betekenis van Pinksteren is in dat opzicht groot. Pinksteren en slapheid sluiten elkaar radicaal uit.
Uiteraard zou er nog veel meer over dit onderwerp gezegd kunnen worden. We stipten nauwelijks aan de malaise, waaraan het gereformeerde leven lijdt. Dat zou ook een veel bredere bespreking vragen.
Moge datgene wat we schreven allereerst voor eigen situatie dringen tot bezinning opdat alle slapheid wijke en we krachtig mogen zijn in de Heere.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen