Verslag van de vergadering van de Particuliere Synode van het Noorden, gehouden op donderdag 4 juni 1970

Klokslag half tien wordt de openingspsalm opgegeven door ds. A. Hilbers, voorzitter van de roepende Kerk te Zwolle. Een mannenkoor dat zich slechts éénmaal op deze dag laat horen. Na schriftlezing en gebed luistert de vergadering naar een eigentijds openingswoord, waarin ook een stuk historie is verwerkt van de samenroepende Kerk, welke op 24 mei j.l. het 75-jarig voortbestaan mocht herdenken.
Bij onderzoek van de lastbrieven blijkt ds. J.J. de Jonge niet aanwezig te zijn. Zijn secundus, ds. S. Wijnsma, meldt zich om half twaalf.
De wettigheid der vergadering wordt vastgesteld.
In het Moderamen worden gekozen: ds. A. Hilbers, praeses; ds. J. Vogel, scriba en ds. K.J. Velema wordt benoemd tot assessor.
Hierna volgt de vaststelling van de agenda. Na een enkele correctie en aanvulling weten we wat deze dag verricht dient te worden. Enkele broeders geven uiting aan hun teleurstelling dat ook nu het formaat van de stukken niet uniform is, alsook dat de duidelijkheid van verschillende rapporten, voor wat het stencilwerk betreft, veel te wensen overlaat. De roepende Kerk voor een volgende P.S. kan daar winst mee doen.
De aanwijzing van een quaestor lokt enige bespreking uit. „Mag deze", zo wordt gevraagd, „als niet-afgevaardigde wel de comité-zittingen bijwonen?" De vergadering beslist bij meerderheid van stemmen. Br. J.D. Wisman was en blijft quaestor en mag de hele vergadering bijwonen. De brs. F. van Smeden en H. Ramaker zullen een gedeelte van de middagpauze moeten opofferen om de boeken van de quaestor te controleren.
Twee verslaggevers dienen er voor te zorgen dat zowel regionaal als landelijk aan de handelingen van deze dag bekendheid wordt gegeven. Ds. J. Kruis via het Kerkblad van het Noorden en ouderling K. Geleynse via de Wekker.
Vaststelling van de acta der vorige vergadering blijkt geen „hamerstuk" te zijn en geschiedt bovendien in gedeelten. De vorige P.S. werd nl. provisorisch gesloten. Vervolg notulen werden gelezen, zowel van comité- als openbare vergaderingen, en tenslotte was dit alles archief-klaar.
Ingekomen stukken.
a. Ds. K.J. Velema verzoekt ontslag als deputaat Evangelie-verkondiging onder Israël, vanwege het vele werk verbonden aan het deputaatschap Buitenlandse Zending.
b. De classis Groningen constateerde bij vrijwel alle Kerken van haar ressort ongerustheid over de steeds stijgende omslag- en streefbedragen. „De lasten worden te zwaar om te dragen".
Advies van de P.S.; „Breng deze zaken per instructie op de bredere kerkelijke vergadering".
c. Diverse stukken van de classis Hoogeveen. Deze hebben betrekking op een ingezonden instructie en zullen bij dit punt behandeld worden.
d. Schrijven van de kerkeraad van Midwolda, wordt in comité behandeld.

Na de maaltijd zet de Synode zich tot de behandeling van een 5-tal instructies
1. De classis Hoogeveen verzoekt de P.S. aan br. P.J. Madern te Rotterdam het recht te verlenen tot het spreken van een stichtelijk woord zoals bedoeld in art. 3 K.O. sub. 7 ten behoeve van de gehoorgestoorde en dove leden der kerken. Uit de stukken blijkt dat de P.S. van het Zuiden dit recht eveneens verleende. Br. Madern kan tevens de predikanten bijstaan in de bediening der sacramenten, bij openbare geloofsbelijdenis en huwelijksbevestiging.
Door aanneming van deze instructie wordt aan dit verzoek voldaan.
2. Instructie van de classis Leeuwarden:
De G.S. drage het curatorium, dan wel een daartoe te benoemen deputaatschap, op, te onderzoeken of, en zo ja op welke wijze, aan de Theol. Hogeschool te Apeldoorn het promotierecht kan worden uitgeoefend.
Indien de mogelijkheid blijkt te bestaan, besluite de G.S. deze te gebruiken. Ondanks een uitvoerige toelichting en motivering dienen nog vele vragen beantwoord te worden met als resultaat dat de G.S. deze instructie op haar tafel zal krijgen.
Niet alzo vergaat het instructie 1 van de classis Zwolle, waarin gevraagd wordt om doorzendinq naar de G.S. van het volgende:
3. De G.S. voege aan art. 3 K.O. sub. 1, 2 en 3 toe, dat indien een broeder in het ressort van de P.S. toestemming heeft gekregen om een stichtelijk woord te spreken ook andere Part. Synodi deze broeder in hun resort kunnen toelaten.
De Synode ziet hierin duidelijk iets anders dan in het speciale geval onder de eerste instructie genoemd en neemt deze instructie niet over.
Instructie 2:
4. Na uitvoerige bespreking, verandering en bijschaving wordt de volgende instructie van de classis Zwolle aangenomen voor doorzending! naar de G.S.:
De Part. Synode van het Noorden, overwegende,
a. dat diverse kerkelijke kassen over reservekapitaal beschikken,
b. dat dit kapitaal op diverse wijzen wordt belegd of uitgezet, constaterende.
a. dat het wenselijk is kapitaal beschikbaar te hebben om leningen t.b.v. het werk der kerken te verstrekken,
b. dat gelet op sub. a van de constatering kerkelijk geld zó binnen de kerken wordt belegd,
verzoekt de G.S. Deputaten Financiële Zaken op te dragen te onderzoeken hoe leningen uit kerkelijke reserves voor het werk der kerken kunnen worden verstrekt.
5. Van geheel andere inhoud is de instructie van de classis Groningen, nl.:
„De P.S. van het Noorden, van mening zijnde, dat zowel in het belang van de a.s. predikanten, alsook van de kerken, praktische vorming noodzakelijk is, verzoekt de G.S. te bepalen dat kandidaten na het praeparatoir examen een halfjaar in een der kerken o.l.v. kerkeraad en predikant hulpdiensten zullen verrichten, voordat zij een beroep in overweging nemen, en de praktische uitvoering daarvan in handen te leggen van een daartoe in te stellen deputaatschap".
Sluizen van welsprekendheid gaan open, vragen worden beantwoord en ook deze instruktie zal door de P.S. worden doorgezonden.
14 rapporten worden hierna besproken, waarbij blijkt dat rapporteren geen eenvoudige zaak is.
Een lang rapport roept vragen op, een kort rapport evenzeer.
a. Depp. ad. art. 11 K.O. (Kas Onderlinge Bijstand) zien hun beleid goedgekeurd. Vele vragen moeten beantwoord worden. Een voorstel van Depp, om steunverlening uit de Kas O.B. nimmer meer te doen bedragen dan 25% van de kosten van het predikants-honorarium naar het verantwoorde minimum uit de bekende richtlijnen wordt aangenomen. Ook zal, ingaande 1971, de omslag van 1,25 naar ƒ 1,— worden verlaagd. Kerken die regelmatig op de huidige omslag „achterblijven", kunnen een aanmaning verwachten. Aftredende Depp, worden herbenoemd.
b. Depp. art. 13. Een keurig, gedrukt rapport. Veel cijfers, weinig vragen. Depp. ds. A.C. Noort en ds. A. Hilbers (sec) worden herbenoemd.
c. Depp. art. 19 Studiefonds Theol. Hogeschool. De inkomsten over 1969 vertonen enige stijging.
d. Rapport Curatorium Theol. Hogeschool, 't Blijkt dat de arbeid van het curatorium en hoogleraren nauwlettend wordt gevolgd. Curatoren uit de P.S. krijgen verschillende vragen te beantwoorden, welke deels in 't openbaar, deels in comité beantwoord worden. De „school-gemeenschap" mag zich van de belangstelling der P.S. overtuigd houden.
e. Depp. Evangelie-verkondiging onder Israël. Hierbij vragen over financiën, vragen, die achterwege zouden zijn gebleven als duidelijker gerapporteerd werd. Algemene klacht van de Synode, bij verschillende rapporten: waarom geen begroting en waarom niet wat meer duidelijkheid?
Hebben werkbezoeken van prof. Boertien in Israël nog wel zin temeer nu we voorlopig geen predikant in Israël hebben enz. enz. Deputaat ds. K.J. Velema tracht alle vragers een bevredigend antwoord te geven, evenals bij het volgende onderwerp:
f. Depp. Buitenlandse zending:
Gezien de enorme bedragen, welke dit werk vraagt, is het begrijpelijk, dat verschillende brs. kritische vragen stellen, hoewel dankbaarheid en waardering voor het vele werk tot uiting komt. Bezoeken -aan zendingsterreinen door professoren en predikanten worden niet door Depp bekostigd.
g. Depp. Evangelisatie.
Een verslag dat weinig vragen oproept, maar daarom wel aller belangstelling verdient,
h. Depp. Steunverlening Kerken Polders: hebben geen last van overwerk, al vragen sommige financiële punten wel of afwerking.
i. Depp. Kerkbouw-aangelegenheden.
Waarom voldoen vele kerken niet aan het streefbedrag? Dat maakt het werk van Depp. moeilijk. De Synode heeft in 't algemeen veel waardering voor hetgeen door F.S.K. wordt verricht.
j. Depp. art. 49 K.O. vragen op welke wijze het peremptoir examen dient te worden afgenomen zó dat het beantwoordt aan de bedoeling van de K.O. „Kan dat niet eens onderzocht worden?" „Accoord", zegt de Synode en geeft dit deputaatschap daartoe de opdracht.
k. De quaestor rapporteert en de commissie van controle eveneens. Alles stemt tot tevredenheid en aan de quaestor kan décharge worden verleend met dank voor de bewezen diensten.
l. Depp. Theol. Hogeschool hadden de aandacht der brs. reeds bij punt d.
Het einde der vergadering komt in zicht.
De kerk van Hoogeveen mag zich opmaken om de volgende P.S. bijeen te roepen op D.V. 6 mei 1971.
Bij de rondvraag naar art. 43 K.O. bleek dat niemand bezwaar had tegen de gang van zaken tijdens de vergadering.
De assessor dankt de praeses voor diens leiding en gaat dan voor in dankgebed. waarna de praeses
de vergadering sluit.

K. Geleynse

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen