Bevrijding

Tot de actuele woorden vandaag behoort ook het woord bevrijding. Velen in onze tijd zijn vervuld van gevoelens van onvrijheid en bedreigdheid.

Prof. Verkuyl heeft nog kort geleden daarop gewezen in enige zondagavondlezingen voor de N.C.R.V., die thans in druk verschenen zijn.¹)
Hij zegt daarin o.m., dat het typerende van onze tijd is, dat er alom in de wereld bevrijdingsbewegingen zijn. Op talloze manieren wordt tot uitdrukking gebracht, dat men de bestaande situatie niet wil aanvaarden en dat men de bestaande onvrijheid in het gemeenschapsleven wil opheffen.
Hoe verschillend de bewegingen onderling ook mogen er zijn, er valt toch in al deze bewegingen op de een of andere manier een streven naar bevrijding te onderkennen. „Provo's, hippies, kabouters, ondergrondse bewegingen, „black power", bevrijdingsfronten, contestatie, strevingen naar culturele revolutie, naar „socialisme met een menselijk gezicht" enz. enz. zijn hierin één, dat er een verlangen in openbaar wordt naar bevrijding, naar heil, naar heling uit onze zieke tijd. Men beleeft de onvrijheid als één en ondeelbaar en er is een verlangen naar een vrijheid die eveneens één en ondeelbaar is en gericht op de gehele wereld en alle mensen". „Men wil de planeet waarop wij wonen leefbaar, woonbaar, zinvol maken. Men wil onverwoestbaar thuis zijn op deze aarde."
Het levensgevoel van onze tijd is vervuld van gevoelens van bedreigdheid. „Men denke aan de collectieve angst voor vernietiging door de nucleaire, biologische en chemische wapens. Men denke aan de diepe afschuw van de oorlog. Men denke aan het groeiende verzet tegen de luchtverontreiniging en de vervuiling van het water." „Juist te midden van de technische mogelijkheden is er een besef van onverlostheid, is er een verborgen kreunen naar waarachtige bevrijding. Er is in het levensgevoel van onze tijd een schreeuw om echt leven, om echte menselijkheid, om echte bevrijding".
In deze wereld, die vol is van onrustig vrijheidsverlangen, heeft echter maar één bevrijdingsboodschap zin, namelijk die van Jezus Christus. Naar Hem wil Verkuyl met zijn boekje een wegwijzer zijn. Naar de Bevrijder Jezus Christus en naar zijn bevrijdingsboodschap,
Heel de bijbel is vol van de boodschap van de echte bevrijding en de ware vrijheid.
God was voor Israël de grote Bevrijder. Hij heeft het volk bevrijd uit het slavenhuis Egypte. Hij heeft zijn volk vrijheid gegeven, vrij gemaakt uit onderdrukking en vernietiging. God wil geen onderdrukking, maar vrijheid en vrije ontplooiing van het menselijke leven. God bevrijdt ook van ziekte en dood. God ziet neer om de ten dode gedoemde te bevrijden (Ps. 102: 21). Behalve het woord „bevrijden" worden de woorden „verlossen" en „redden" gebruikt om het in vrijheid stellen door God tot uitdrukking te brengen. David zegt: Gij toch verlost het ellendige volk (Ps. 18: 28). Tot Israël in de ballingschap spreekt de HERE: Ik ben uw God, de Heilige Israël, uw Verlosser (Jes. 43 vers 3), een verlossend God is er buiten mij niet (Jes. 45: 21).
Het Hebreeuwse woord „verlossen" betekent „loskopen", het „bevrijden" van een slaaf uit zijn slavernij.
Dit voorrecht, dat God Israël bevrijd heeft, verplicht hen om anderen te bevrijden en verbiedt hen anderen in slavernij te voeren of te houden. Treffend is het woord dat staat in Deut. 15: 15. Israël mag niet blijvend een Hebreeër in slavendienst hebben. En het motief daartoe is: Gij zult gedenken dat ge zelf slaven waart in Egypte en dat de Here , uw God, u bevrijd heeft. Daarom mag Israël niet een ander in slavernij hebben. God wil niet de onderdrukking, maar de vrijheid van de mens.
Nog duidelijker blijkt dit uit het N.T. God geeft zijn eigen Zoon als Bevrijder. Hij heet de „Zaligmaker" (Luk. 2:11). Dat woord betekent eigenlijk „Redder", „Bevrijder". Christus bevrijdt van de zonde (Rom. 6: 18). We zijn allen slaven Van de zonde. Alleen wanneer de Zoon ons heeft vrijgemaakt zijn we waarlijk vrij (Joh. 8 vers 34 w.). Christus bevrijdt ook van de macht van de dood. Hij heeft door zijn dood de dood overwonnen voor allen, die in Hem geloven. Zijn opstanding is de garantie, dat Hij machtiger is dan de macht van de dood. Hij heeft de sleutels van de dood en het dodenrijk (Openbaring 1: 18). Christus heeft door zijn dood hem, die de macht over de dood had, de duivel, onttroond om hen, die gedurende hun ganse leven door angst voor de dood tot slavernij gedoemd waren, te bevrijden (Hebr. 2: 14v.). En zo is Christus niet alleen reddend en bevrijdend verschenen aan de joden, maar voor alle mensen (Titus 2:11).
Christus verlost van alle machten. Paulus spreekt van overheden, machten, tronen, heerschappijen en boze geesten in de hemelse gewesten (Efeze 1: 19vv.; 6: 12). Hij verlost ook van de toorn Gods (1 Thess. 1: 10).
Tijdens zijn verblijf op aarde bevrijdde Hij mensen van ziekte en boze geesten. Hij wekte doden op. Melaatsen genas Hij niet alleen, maar gereinigd bracht Hij ze weer terug in de gemeenschap.
De boodschap van het N.T. is een machtige boodschap van bevrijding. Er is een Bevrijder, Jezus Christus. Hij is begonnen met zijn bevrijdend werk en Hij gaat er nog altijd mee door. Christus werkt heen naar de volledige bevrijding, de bevrijding van de hele aarde. Want Hij werkt een nieuwe hemel en een nieuwe aarde, waarop gerechtigheid woont (2 Petr. 3).
Dit is de geheel enige echte bevrijdingsboodschap in de héle wereld. Allerlei bevrijdingsbewegingen in deze wereld tonen wel het hartstochtelijk verlangen naar bevrijding en vrijheid, maar zullen haar toch uiteindelijk niet kunnen brengen. Het zijn ook allemaal bewegingen, die slechts de zelf verlossing kunnen aanprijzen. En dat loopt op schijn-bevrijding uit.
Dat betekent niet, dat deze bewegingen niet soms enige uiterlijke verlichting, bv, in maatschappelijke nood, zouden kunnen brengen. Bovendien kunnen deze bewegingen soms de kerken herinneren aan de machtige bevrijdingsboodschap, die zij uit het evangelie brengen mag. Want de kerken moeten soms zelf aan haar machtige boodschap herinnerd worden. In het verleden hebben de kerken de universele bevrijdingsboodschap van Christus ook te eenzijdig op de bevrijding van de ziel betrokken. Maar het gaat Christus om de hele wereld. Het gaat Hem om verhoudingen en strukturen.
Daar ging het ook in het O.T. reeds om. Profeten hebben nooit over de zonde in het algemeen gesproken, maar ze hebben de zonde telkens heel concreet aangewezen. Ze hebben gewezen op de zonden van zelfzucht en verdrukking. Ze hebben gewezen op de zonden in politiek en maatschappij. Ze hebben de rijken, die zich van de armen niets aantrokken en zich zelfs nog zelf ten koste van hen bevoordeelden, de oordelen Gods aangezegd. Heel hun boodschap bedoelde bevrijding van verdrukten en vertrapten. Zo werd door hen de Messias aangekondigd. Van druk en geweld zal Hij hun leven bevrijden (Ps. 72: 14).
De prediking van de kerk moet daarom zijn, dat er geen bevrijding is buiten Jezus Christus, de gekruisigde en opgestane Heiland, en dat die bevrijding een totale bevrijding is.
Maar de kerk is niet alleen geroepen om predikster van die bevrijdingsboodschap te zijn, maar ook om die bevrijdingsboodschap, gedreven door de Geest van Christus, te manifesteren.
Verkuyl wijst daar in de twee laatste hoofdstukken van zijn boekje op. Israël mocht niet alleen in de bevrijding delen, maar moest ook in eigen leven, in politiek en maatschappij aan die bevrijding gestalte geven. Zo is de kerk bedoeld als het zout der aarde, als een open brief, geadresseerd aan de wereld om Gods bedoelingen met de wereld uit te leggen, te vertolken en te demonstreren.
Daarbij kan de kerk niet zonder meer mee doen met allerlei bevrijdingsbewegingen van de wereld, al moet ze wel onderzoeken, waar het in deze bewegingen om gaat en of er iets goeds in is. Maar alle bevrijding, waarin niet Christus centraal staat en die niet gewerkt wordt door zijn Geest, mislukt en brengt tot nieuwe knechting en onderdrukking. Als voorbeeld kan het communisme gelden. Het wilde bevrijdingsbeweging zijn, maar leidde tot een nieuwe slavernij.
Christus heeft zijn kerk midden in de wereld gezet. Niet ergens op een eiland, Hij bidt in het Hogepriesterlijk gebed (Joh. 17): Gelijk Gij Mij uitgezonden hebt in de wereld, heb Ik ook hen uitgezonden in de wereld. Christenen hebben niet alleen een boodschap voor de wereld, maar ook een taak in de wereld.
We worden geroepen tot de vrijheid, die in Christus is. Dat betekent, dat we door niets gebonden mogen worden dan alleen door zijn woord, zijn opdracht en zijn liefde.
Dat is pas echte bevrijding.
Die door Christus is vrij gemaakt is waarlijk vrij en wordt geroepen om zich in te zetten in de strijd voor die vrijheid, die in Christus voor de hele wereld open ligt.

Oosterhoff

¹) Prof. dr. J. Verkuyl, De boodschap der bevrijding in deze tijd, uitgave J.H. Kok N.V., Kampen, prijs ƒ 8,50.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen