De sexuele revolutie

Het onderwerp van dit artikel is de titel van een paperback,¹) geschreven door de geref. predikant van Leeuwarden, dr. J. Rinzema. Het leek me goed aan dit boek enige aandacht te geven. Dit mede naar aanleiding van een brief, die me enige weken geleden werd gezonden.

Jeugd
Het is een bekend feit dat er een nauw verband tussen jeugd en sex is. De jeugdleeftijd is immers de periode van het ontwaken van de sexualiteit; het ontdekken van de ander; het zoeken van de levenspartner en het omgaan met elkaar als jongens en meisjes, zo wel als vrienden, maar ook als verloofden. In de jeugdleeftijd gaat het er om tot een duidelijke beslissing te komen t.a.v. de verhouding tot God; maar ook t.a.v. de verhouding tot het meisje of de jongen met wie we door het leven zullen gaan, terwijl in de jeugdleeftijd ook de beroepskeuze moet worden gedaan. Geldt dit voor de jeugd van alle eeuwen, in onze tijd krijgt onze jeugd in verhevigde mate met het sex-probleem te maken. Er is vandaag - zoals het getypeerd wordt en zoals dr. Rinzema zijn boekje noemt - een sexuele revolutie aan de gang. De 19e eeuw was anti-sexueel, maar de 20e is pro-sexueel (pag. 92). Hoe tegenover gesteld aan elkaar ook - in beide gevallen gaat men van dezelfde denkfout uit: de sexualiteit wordt te veel als een geïsoleerd verschijnsel op zichzelf beschouwd. Sex is vandaag een consumptieartikel geworden. In deze consumptieve sfeer groeit onze jeugd op. Ze moeten, als ze luisteren naar wat tot hen gezegd wordt en als ze letten op wat gedrukt en gedaan wordt, wel geloven dat het gaat om sexuele prestaties en ervaringen. Alles is daarop gericht. Je bent een stumper wanneer je niet meedoet en 'kuis' wilt blijven. Het is deze mentaliteit, die door dr. Rinzema duidelijk wordt beschreven. Hij laat de achtergronden zien en tekent heel reëel de situatie.

Vier fasen
De auteur van dit boek onderscheidt vier fasen uit de geschiedenis van de sexuele voorlichting.

Eerste fase is die van de antisexuele voorlichtingslitteratuur. Er wordt over sexualiteit gesproken, maar men staat positief tegenover de traditionele moraal en vijandig tegenover iedere vorm van lustbeleving.

In de tweede fase komt men tot prosexuele voorlichtingslitteratuur, die echter conformistisch is d.w.z. zich aanpast aan het bestaande. Het verschil met de eerste fase is dat men nu positief staat tegenover de lustbeleving, maar overigens blijft men ook positief staan tegenover de traditionele moraal bv. geen geboortenregeling.

De derde fase is die van het revisionisme. Men wil de traditionele moraal aan een revisie, een herziening onderwerpen. Het gebruik van voorbehoedsmiddelen wordt in bepaalde gevallen aanvaardbaar geacht en anders dan in de vorige fasen, heeft men begrip voor uitzonderingen.

De vierde fase is die van de sexuele revolutie. Dan staat men positief tegenover iedere vorm van lustbeleving, niet alleen van gehuwden, maar ook van ongehuwden en men staat in een conflicthouding t.o.v. de traditionele moraal. Uitzonderingen zijn geen probleem, want ieder mens heeft de roeping om in overeenstemming met zijn aard te leven. De enige ethische norm is, dat men een medemens niet in zijn belangen mag schaden.

De schrijver vermeldt de opmerking van een franse auteur, die poneerde: als men eenmaal begint taboes te doorbreken, komt men onherroepelijk terecht bij de laatste fase: de sexuele revolutie. Het is alleen nog maar een kwestie van tijd. Nog een paar jaar wachten en ook in de kring van de kerken vindt men op sexueel gebied alles goed . . . Dr. Rinzema zelf staat niet op dit standpunt. Hij voert het pleidooi voor een sexueel revisionisme - een beweging, die zijn uitgangspunt neemt in waarden als huwelijk en gezin en streeft naar maatschappijverbetering.

Aanpassing?
De vraag komt op bij het nadenken over dit onderwerp: moeten we ons langzamerhand gaan aanpassen? Moet de kerk vandaag openlijk of oogluikend toelaten wat zij vroeger heeft veroordeeld?
Eind juni hield ik een radiotoespraak „Signaal Rood". In het kader van het betoog waarin gewezen werd op de omkering van alle waarden zei ik o.a.: „Homofilie en abortus, voorechtelijke geslachtsgemeenschap en partnerruil worden langzamerhand toegelaten en genormaliseerd. Symptomen van de ondergang van onze cultuur".
Dit zinnetje bezorgde me diverse brieven. Het blijkt altijd weer dat het moeilijk is in enkele woorden iets te zeggen dat voor geen misverstand vatbaar is en niet verkeerd kan worden uitgelegd. Met dit zinnetje bedoelde ik aan te geven de sexuele revolutie, die vandaag aan de gang is en die al te gemakkelijk wordt geaccepteerd.
Als men zo dit zegt betekent dit niet dat men geen begrip zou hebben voor het verschijnsel van de homofilie als zodanig en de homofielen uit deze maatschappij zou willen verstoten of laag op hen zou neerzien. Het betekent evenmin dat men geen oog zou hebben voor de spanningen, die verloofde paren hebben te verwerken, inzonderheid wanneer de verloving lang duurt en er maar geen woonruimte te krijgen is.
Waar het me om ging in die bewuste toespraak was het signaleren van de vanzelfsprekendheid, waarmee vandaag aan de dag de veranderde inzichten, opvattingen en praktijken op sexueel gebied ook in kerkelijke kringen worden geaccepteerd.
Dr. Rinzema worstelt in zijn boekje ook met dit vraagstuk. In het laatste hoofdstuk geeft hij het ontwerp van een christelijke moraal. Met belangstelling leest men deze bladzijden. Maar het blijkt dat de schrijver zich op bepaalde punten aanpast. Hij staat op het standpunt: geen buitenechtelijk geslachtsverkeer tussen mensen, die elkaar niet of nauwelijks kennen. Als het gaat over verloofden is de beste raad naar zijn inzicht te wachten tot men getrouwd is. Maar m.i. aanvaardt hij te vlot dat geslachtsverkeer voor verloofden een geaccepteerde zaak wordt. Argument: „De christenheid zal o.i. het feit moeten accepteren dat er andere vormen van liefhebben en andere vormen van verantwoordelijkheid dragen bestaan dan de ouderen in hun tijd geleerd hebben".
Maar daarmee schuift dr. Rinzema het betoog van Duvall „Waarom wachten tot je trouwt" en dat hij met instemming op de vorige pagina noemt, als het gaat over verloofden, van de tafel.
Als het gaat over homofilie pleit hij voor een homofiele vaste vriendschap; al staat het er niet duidelijk bij, zijn bedoeling zal zijn: ook met sexuele contacten. Je zou kunnen vragen als je deze opvattingen gelezen hebt in een boekje, dat critisch staat tegenover de sexuele revolutie: heeft die Franse schrijver boven geciteerd niet gelijk, die beweerde dat je na verloop van tijd, als je taboes prijs geeft, toch in de sexuele revolutie wordt betrokken?

Begrip
In een brief over dit onderwerp wordt gezegd: het wordt tijd dat de kerk een ander standpunt gaat innemen en deze mensen (i.e. homofielen) met meer begrip tegemoet treedt en het etiket „zonde" weglaat opdat het leven iets draaglijker voor hen wordt.
Overigens lees ik in dezelfde brief: ik bedoel niet de bandeloosheid van tegenwoordig, dat is verschrikkelijk.
Hier staat het probleem levensgroot voor ons: niet de bandeloosheid van tegenwoordig en toch een ander standpunt dan vroeger.
Waarschijnlijk komt dr. Rinzema met zijn visie op twee genoemde punten aan de geschetste overtuiging tegemoet.
Persoonlijk zou ik heel graag willen onderstrepen: laten we begrip opbrengen en niet uit de hoogte oordelen en veroordelen. Begrip voor jonge mensen, die als mensen van vlees en bloed veel van elkaar houden en die geen uitzicht op woonruimte hebben en op een gegeven ogenblik te ver gaan. Men moet wel zeer farizees zijn om in zulke gevallen direct maar te zeggen dat „de moraal zoek is". Maar het wordt een heel andere zaak als voorechtelijke geslachtsgemeenschap als een natuurlijk recht wordt gepropageerd. In dergelijke gevallen gaat men over de schreef en gaat men de sexualiteit losmaken van het huwelijk en op zichzelf plaatsen.
Begrip zullen we ook moeten opbrengen voor allen, die een homosexuele aanleg hebben. Wie hier hard over oordeelt en aan jongeren en ouderen met een dergelijke aanleg geen plaats gunt binnen de christelijke gemeenschap, heeft nog weinig van het Evangelie begrepen.
Maar dat betekent niet dat we daarom homosexuele contacten kunnen goedkeuren en deze een wettige plaats moeten geven binnen de gemeenschap van de kerk. Ik weet dat hiervoor wordt gepleit. De zaak komt in de gereformeerde synode binnenkort aan de orde. Hier wordt m.i. de mens met zijn neiging, aanleg en behoefte de maatstaf van het zedelijke leven.
En dat is een kwaad beginsel. Dan hebben de ongetrouwden, ja de tegen hun zin ongetrouwd geblevenen, straks ook recht op de beleving van hun sexualiteit buiten het huwelijk; dan mogen kinderloze echtparen straks alle wetten van huwelijksmoraal overtreden om toch maar kinderen te krijgen.
De sexuele revolutie zou compleet worden. En het ergste is niet dat men over sommige dingen anders spreekt dan vroeger - dat doen we allen - maar dat niet meer gevraagd wordt: wat wil de Here, maar wat wil de mens? Tegen deze velen infecterende mentaliteit dienen we ons met kracht te verzetten.

J.H.V.

¹) Dr. J. Rinzema - De sexuele revolutie. Uitgave J.H. Kok N.V., Kampen. Prijs ƒ 9,75.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen