Boekbespreking

Rik Valkenburg: Jongeling ten voeten uit. Uitgave N.V. Gebr. Zomer & Keuning, Wageningen. Prijs ƒ 12,50.
Een boek over Jongeling - bekende fractieleider van het G.P.V. in de Tweede Kamer. Valkenburg, die langzamerhand een naam heeft als scherp interviewer, heeft heel wat gesprekken met de heer Jongeling te Amersfoort gevoerd. Tegelijk last hij in dit boek een verhaal van Jongeling zelf in over zijn bevrijding uit Duitse krijgsgevangenschap. De lezer krijgt een goede indruk over leven, werken en opvattingen van Jongeling, die zeer bewust vrijgemaakt (binnen verband) is. Valkenburg heeft hem het vuur na aan de schenen gelegd. Maar Jongeling weet van geen wijken. Het laatste hoofdstuk informeert over het kerkelijk standpunt van Jongeling. Wie op de hoogte wil komen van de geestelijke achtergrond van de doorsnee vrijgemaakte, die van harte achter de besluiten van de synode van Hoogeveen staat, kan in dit boek goed terecht. En ook overigens krijgen we een goed portret van Jongeling, die in en door zijn optreden zeker respect afdwingt. Naar aanleiding van allerlei opmerkingen - bv. op pag. 103 over een chr. geref. die onder bepaalde voorwaarden lid kunnen worden van het G.P.V. - zou veel te zeggen zijn. Valkenburg gaf een m.i. goed gelijkend portret van de G.P.V.politicus. Dat was bedoeling van de auteur en in die bedoeling is hij zeker geslaagd.

J.H.V.

Verklaring van de Bijbel, door Johannes Calvijn. Kleine Profeten Joël, Amos en Obadja, uit het Latijn vertaald door ds. W. de Graaf, uitgave W.A. de Groot, Goudriaan, prijs ƒ 32,50.
Het is een goede zaak, dat de commentaren op de bijbel door Calvijn in een nederlandse vertaling voor velen weer toegankelijk worden gemaakt. Het is niet de eerste keer dat dit geschiedt, maar ze waren moeilijk te verkrijgen. De commentaren van Calvijn blijven het waard er kennis van te nemen. Dat betekent niet dat men het in alles met Calvijn behoeft eens te zijn. Op bepaalde punten is de kennis van de bijbel, vooral door de opgravingen in het oude oosten, verder gevorderd dan in de dagen van de reformator. Maar dat Calvijn een groot exegeet is geweest staat ontegenzeggelijk vast. Telkens weer verrast hij ons door zijn diep inzicht in de Schrift en kunnen we ook vandaag nog heel veel van hem leren. Behalve commentaar geeft Calvijn ook zelf een vertaling van de bijbeltekst en laat hij aan elk bijbelboek een inleiding voorafgaan. Calvijn heeft dit alles in het latijn gegeven. Ds. de Graaf, em. pred. van de Geref. Kerk in Zaltbommel, geeft thans van Calvijns vertaling en bewerking van enige Kleine Profeten een nederlandse vertaling. Ik heb daar diepe bewondering voor. Persoonlijk ken ik ds. De Graaf goed en het verheugt mij dat hij „op zijn oude dag" (wat is oud?) dat nog mag en kan doen. Het is de bedoeling ook de uitlegging van de andere kleine profeten, in nog vier delen, uit te geven. De gehele serie, waarin het thans verschenen boek als deel II verschijnt, zal dus uit vijf delen bestaan. Moge het ds. De Graaf gegeven zijn zijn tijd en krachten hieraan nog lang te kunnen geven. En mogen velen van de commentaren van Calvijn veel leren. Calvijns commentaren kunnen de moderne commentaren niet in alles vervangen, maar ze blijven daarnaast van grote betekenis. Gaarne sluit ik mij ook bij de wens van de vertaler aan, dat de HERE, de God van de profeten, over het werk van Calvijn en van de vertaler zijn zegen geven moge.
Er zij nog meegedeeld dat in de serie Verklaring van de Bijbel door Johannes Calvijn reeds de volgende delen verschenen:
Psalmen, 2 delen, in herdruk. Handelingen der Apostelen, 2 delen ƒ 45,—. Genesis, 2 delen, ƒ 45,—. Evangelieën van Mattheüs, Markus en Lukas, 3 delen ƒ 77,50. Het Evangelie van Johannes, 1 deel ƒ 45,—. De zendbrieven deel I (Romeinen en I en II Corinthe) ƒ 42,50.

O.

Studieschetsen I, uitgave Bond van Chr. Ger. Mannenverenigingen in Nederland.
Het eerste bundeltje heeft als titel meegekregen „ik en mijn huis" en bevat 12 schetsen. Zij handelen over Bekering tot God, Luisteren naar God en Leven met God door ds. H. Last. Ds. J.H. Velema schrijft een paar schetsen over Leven met elkaar en Dienen van elkaar. Drs. W.C. Moerdijk handelt over Gods gebod in de samenleving en drs. T. Brienen over Kerk en ambt. Getuigen en verwachten is de achtste schets, eveneens van drs. Moerdijk, terwijl ds. J.H. Velema nog een schets verzorgt over Nieuwe Moraal en modern levensgevoel en Algemeen of positief christelijk? Prof. Velema bespreekt de vragen Rondom het sterven, terwijl tenslotte drs. Brienen nog de positie van de vrouw in de kerk bespreekt. De schetsen dienen tot bespreking op de mannenverenigingen, maar kunnen ook door anderen gebruikt worden. Ze dienen tot opbouw van het persoonlijke en gemeentelijke leven en moge God er zijn zegen aan verbinden tot realisering daarvan. Uit de aard der zaak geven de schetsen slechts enige richtlijnen die om nadere bestudering en uitwerking vragen. Ze sluiten dicht aan bij de Schrift. Elke schets eindigt met enige discussievragen en met opgave van literatuur. De schetsenbundel is voor belangstellenden verkrijgbaar voor de prijs van ƒ 2,50 per ex. (bij 5 ex. of meer ƒ 2- per ex.). Bestellingen worden uitgevoerd na ontvangst van het verschuldigde bedrag op postrekening 99.24.01 t.n.v. Penningmeester Bond Chr. Geref. Mannenverenigingen, Rietdekkerweg 34, Gorssel.

O.

Witter dan sneeuw, een dagboek over de Psalmen, door ds. H. Koudstaal, uitgave N.V. Buijten & Schipperheijn, Amsterdam, prijs gebonden ƒ 14,50.
Het idee om dit dagboek over de Psalmen te schrijven is bij de schrijver opgekomen na een reeks ochtendwijdingen, gehouden voor de kerktelefoon in de hervormde gemeente van Oudshoorn in de jaren 1965-1968. De bedoeling van het dagboek is dat zij, die het lezen, zelf verder gaan mediteren en meer en meer uit de rijkdom van de Schrift leren leven. De Psalmen geven veel diepten en vertroostingen. Men ziet er de vrome in zijn strijd en overwinning, in zijn klachten en jubels. Luther heeft van de Psalmen gezegd: „De Psalmen kunnen wel een kleine Bijbel genoemd worden. Ge kijkt daar alle heiligen in 't hart". Dit dagboek laat daar iets van zien. De titel van het dagboek is ontleend aan Psalm 51: Witter dan sneeuw. De schrijver spreekt de wens uit dat het dagboek de Psalm zo dicht bij de lezers mag brengen, dat zij het wonder gaan ontdekken, dat het hart Gods uitgaat naar een zondaar, zo dat de mens tot belijden komt: mijn zonden - rood, rood als scharlaken, maar . . . hoe kan het - door Hem alleen: witter dan sneeuw!!! Moge dit dagboek velen tot troost zijn. Natuurlijk kan men wat uitwerking en toepassing van de Psalmen betreft eens met de schrijver van mening verschillen. Ik doe dat hier en daar ook wel. Maar dat neemt de waarde van dit dagboek niet weg. Tenslotte zij nog opgemerkt dat de teksten worden aangehaald in de oude vertaling.

O.

Bijbelse Taal?, door drs. J. van Bruggen, hoogleraar aan de Theologische Hogeschool te Kampen (vrijg.), uitgave T. Bolland, voorheen H.A. van Bottenburg N.V., Amsterdam, 38 blz., prijs ƒ 3,90.
In dit boekje bespreekt de schrijver de samenhang tussen inhoud en taal van de bijbelse openbaring. Dient de theologie alleen met de zinsbetekenis van de bijbeltekst te rekenen of heeft ze daarnaast ook acht te geven op een taalbetekenis in de bijbeltalen? Opvattingen o.a. van Kuyper, Boman, Barr en Breukelman - bekende namen voor wie in de onderhavige materie enigermate thuis is - komen ter sprake. Terecht wordt een specifieke bijbelse taal afgewezen. De bijbel is geschreven in menselijke talen en daarom vertoont de bijbelse taal alle kenmerken van menselijke talen, waaronder ook te rekenen is het niet-organisch verbonden zijn van taalvorm en inhoud. Veel stellingen der „bijbelse taal"- theologie smelten weg bij bestudering der bijbeltalen als talen. Dit heeft betekenis voor de methode van bijbelvertaling. Het toenemend pleiten voor concordante of idiolekte vertalingen baseert zich op de gedachte dat er organische samenhang is tussen de boodschap en de taal der boodschap. Ontbreekt deze samenhang dan is er veel dat tegen een concordant vertalen pleit. Van Bruggen toont de onhoudbaarheid van zulk vertalen aan. De grote opbloei van de opvatting betreffende een zgn. „bijbelse taal" acht hij historisch niet verklaarbaar zonder rekening te houden met de realiteit van enkele eeuwen bijbelkritiek. Maar het is een illusie te menen dat een „amateuristische linguïstiek" - een wel zeer sterke veroordeling - deze rekening van de bijbelkritiek zou kunnen betalen! Ad rem is ook de uitspraak: De openbaring hoeft de talen der mensen niet wedergeboren te doen worden om ons met duidelijkheid te doen horen dat wij wedergeboren moeten worden. „Déze bijbelse taal doen de bijbeltalen ons horen zonder dat daarbij gebruik behoeft te worden gemaakt van een speciale „bijbelse taal". We kunnen hier op de nog al ingewikkelde materie, die door Van Bruggen besproken wordt, niet verder ingaan. Belangstellenden verwijs is graag naar deze m.i. juiste en bezonnen studie van de Kamper hoogleraar. Het was goed de dingen eens te zeggen zoals het nu door hem gezegd is.

O.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen