Kerkenconferentie 1974

Bedoeling
Op 19 augustus 1972 - het Centrale Comité van de Wereldraad van Kerken vergaderde in die week in Utrecht - heeft de Raad van Kerken tijdens een bijeenkomst van 1100 vertegenwoordigers van gemeenten en parochies en van (plaatselijke) Raden van Kerken meegedeeld dat hij in 1974 een conferentie van kerken wilde organiseren.
Op deze wijze hoopt men een proces van bezinning en actie op gang te brengen.
„Alle kerken worstelen in eigen kring met de opdracht om het Evangelie van Jezus Christus eigentijds te beleven en in de wereld te vertegenwoordigen. Deze problematiek vertoont over de grenzen van de afzonderlijke kerken heen zoveel gelijke trekken, dat kerken hier een gezamenlijke verantwoordelijkheid hebben ontdekt".
- Zo is te lezen in de uitnodiging.
Op 30 maart van het vorig jaar werd besloten deze conferentie te houden; een kerkenconferentie wil men het noemen, al bedoelt men daarmee niet uitsluitend een conferentie van vertegenwoordigers van kerken.
Voor deelname aan „dit gebeuren" heeft men op het oog:
a. christenen van het plaatselijk vlak der verschillende kerken;
b. christenen uit jeugd- en actiegroepen, die zich niet direct willen vereenzelvigen met de onder a genoemden;
c. personen en groepen verantwoordelijk voor uitvoerend werk in de verschillende kerken;
d. personen en groepen verantwoordelijk voor beleid.
Eerst wil men een plaatselijk gesprek; daarna plaatselijke voorbereidingen op landelijke ontmoetingen; tenslotte volgen dan de landelijke ontmoetingen.
Wat dat laatste betreft: men denkt aan ontmoetingen van christenen uit het plaatselijk vlak (de delegaties) en aan een ontmoeting op beleidsniveau. De laatste ontmoeting zou moeten plaats vinden in een conferentie van minstens twee dagen.
Leden-kerken worden uitgenodigd voor deze conferentie „een delegatie samen te stellen tot een maximum van twintig personen en wel zodanig dat aan deze delegatie het profiel van de betreffende lid-kerk herkenbaar is".

Thema
Het thema van deze kerkenconferentie is het onderwerp „Bevrijding". Aan dit onderwerp is nl. de komende Assemblee van de Wereldraad van Kerken, die in 1975 in Jacarta zal worden gehouden, gewijd.
Inmiddels is een gespreksboekje verschenen „Bevrijding", dat in drie onderdelen het thema uiteenzet: „Bevrijding om te geloven; om gemeenschap te beleven; om gerechtigheid te doen". Over deze onderwerpen is men in gesprek met respect. Dietrich Bonhoeffer, Roger Schultz en Moeder Teresa. Het boekje is een duidelijk voorbeeld van de manier waarop de nieuwere theologie de Bijbel leest en de bijbelse boodschap „vertaalt" voor de mens van deze tijd. Een en ander is nog al horizontaal gericht en m.i. niet in de juiste verbanden geplaatst, waarin de Bijbel geloof, gemeenschap en gerechtigheid plaatst.
De drie genoemde aspecten zijn bedoeld als een uitwerking van het thema van de Galatenbrief „Staat dan in de vrijheid met welke Christus ons vrij gemaakt heeft". (Gal. 5, 1).
In de uitnodiging staat dat zich in kerk en samenleving vele vormen van dienstbaarheid voordoen, waaraan mensen lijden.
Men kan dit laatste toestemmen, maar dan komt direct de vraag hoe moet de mensheid van die vormen van dienstbaarheid bevrijd worden?
Worden opstand en revolutie met alle bloedige gevolgen van dien ook gezien als uitingen van Gods bevrijdend handelen?
Zijn hier alle neo-marxistische tendenzen afgegrendeld?
We stellen deze vraag maar, doch we vrezen dat de antwoorden ontkennend moeten luiden.
We zouden nog veel over de komende kerkenconferentie kunnen schrijven. We doen dit niet. Wel kwam de gedachte bij me op, toen ik de stukken nog eens doornam deze week: wat zou het van betekenis zijn wanneer niet een breed oecumenische, maar een echt gereformeerde kerkenconferentie kon worden gehouden.
Hoe nodig is het dat allen, die vandaag nog van harte gereformeerd willen zijn, elkaar zoeken waar ze maar kunnen; samen spreken over hun gemeenschappelijk bezit dat ze als een erfgoed hebben ontvangen en samen voor Gods aangezicht zich verootmoedigen.
De mogelijkheden zijn er niet - ik zie ze althans niet op korte termijn. Maar het moest me van het hart. Wie weet vindt deze gedachte weerklank bij anderen en wordt ze overgenomen.
Omdat in de uitnodiging voor de kerken-conferentie 1974 in het slot stond: „Mocht u op nationaal niveau niet kunnen besluiten tot deelneming aan de kerken-conferentie 1974, bent u dan bereid op lokaal vlak uw gemeenten tot medewerking te stimuleren daar, waar de ontwikkelingen het hebben mogelijk gemaakt." meenden deputaten er goed aan te doen het antwoord aan de raad van Kerken te publiceren.

Antwoord
Zeer geachte heren,
We ontvingen via de scriba van onze l.l. gehouden synode uw uitnodiging om als Chr. Geref. Kerken deel te nemen aan de kerkenconferentie, die in november 1974 gehouden wordt, en in ieder geval onze kerken op lokaal vlak tot medewerking te stimuleren.
We hebben ons op uw verzoek bezonnen en besloten aan uw uitnodiging geen gevolg te geven.
We stellen voorop dat de verdeeldheid van de kerk, de verscheurdheid van Christus' lichaam ook door ons ervaren wordt als een smartelijke zaak. We zouden niets liever willen dan dat er eenheid kwam tussen allen, die de Here Jezus in onverderfelijkheid liefhebben opdat de wereld zou erkennen dat God Zijn Zoon in deze wereld heeft gezonden.
De afwijzing van uw uitnodiging ligt allereerst in de lijn van het besluit van onze synode niet toe te treden tot de Raad van Kerken.
We motiveerden onze beslissing in 1968 op grond van twee ernstige bezwaren, die bij ons opkwamen na kennisname van het Statuut van de Raad van Kerken.
In de Preambule van het Statuut kunnen de woorden „het geloof in de ene Heer Jezus Christus, het Hoofd der Kerk en de Heer der wereld" blijkbaar zo worden uitgelegd dat ook kerken en groepen die het geloof in de Drieënige God niet belijden, deze woorden kunnen aanvaarden.
Verder was het voor ons een groot bezwaar dat in art. 2 als taak van de Raad van Kerken inzonderheid wordt genoemd het beraad over en het gestalte geven aan de samenwerking en de eenheid van de kerken in getuigenis en dienst, zonder dat duidelijk uitgesproken wordt dat een raad van kerken alleen gestalte mag geven aan de eenheid, die in Christus gegeven is, en aan een samenwerking die met het Woord van God in overeenstemming is.
De presentatie van de Raad van Kerken sindsdien heeft ons in ons oordeel, dat tot genoemde beslissing leidde, bevestigd. De door u ons toegezonden informatiebrief roept vele bezwaren op.
De wijze, waarop u de uitnodiging hebt opgesteld - o.a. christenen uit jeugd- en actiegroepen, die zich niet direct willen vereenzelvigen met christenen van het plaatselijk vlak der verschillende kerken - maakt het begrip kerkenconferentie zeer aanvechtbaar.
U zegt zelf reeds dat de structuur van deze conferentie kwetsbaar zal zijn.
Uit uw toelichting blijkt dat u vooral hoopt op de kwaliteit van de impulsen, die 'n kerkenconferentie aan de oecumenische beweging kan geven. Wij vermogen niet in te zien welke kwalitatief goede impulsen gegeven kunnen worden door een dergelijk vaag opgezette conferentie.
De kracht van de kerkenconferentie moet gelegen zijn in het profetisch gezag, in de wil tot vernieuwing en in de gemeenschappelijke herkenning van Gods bevrijdend handelen - schrijft u.
Het is een hoge pretentie, die u hier uitspreekt.
Wij voor ons zijn er van overtuigd dat het profetisch gezag van de kerk alleen daar zich manifesteert waar het Woord van God en de Christus der Schriften in het middelpunt staan en opgeroepen wordt tot terugkeer naar Gods wet en getuigenis.
De wil tot vernieuwing kan alleen maar ontspringen en functioneren uit Hem, Die sprak: Zie, Ik maak alle dingen nieuw.
Gemeenschappelijke herkenning van Gods bevrijdend handelen is een dermate vage term - gezien tegen de achtergrond van uw toelichting en uw opmerking „Herkenning van bijbelse bronnen en analyses van eigentijdse gebondenheden zullen daarom steeds op elkaar betrokken worden" - dat we hier een horizontalisering van het Evangelie opmerken, die ons met zorg vervult.
Wij hopen op de rijke werking van Gods Geest in alle kerken, die elkaar op de basis van Gods Woord alleen kunnen vinden en in de grote Bevrijder elkaar zullen herkennen.
Om die waarachtige eenheid wordt in onze kerken steeds gebeden.
Graag ontvangen wij bevestiging van de ontvangst van dit schrijven. Wij behouden ons het recht voor deze brief t.z.t. te publiceren. Met vriendelijke groet.

Namens deputaten voornoemd,
J. v. Genderen, voorzitter
J.H. Velema, secretaris.

J.H.V.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen