Predikantenconferentie

Opening
Het openingswoord van de voorzitter, prof. dr. W. van 't Spijker, was een actuele meditatie over Hebreeën 11:40 „daar God iets beters met ons voor had, zodat zij niet zonder ons tot de volmaaktheid konden komen".
Wij kunnen zonder de vaderen niet behouden worden en de vaderen niet zonder ons. Wij zouden er niet zijn zonder de vaderen. Daarom is het zaak de continuïteit met de vaderen vast te houden; de christelijke, gereformeerde, afgescheiden vaderen - de vaderen uit de dagen van de Oude Kerk, de Reformatie en de Afscheiding. Zo zijn we katholiek in de goede zin van het woord. In Reformatie en Afscheiding is de kracht van het Woord naar boven gekomen. Zij hebben ons gegeven de rijkdom van het gereformeerd belijden. De inzet van de afgescheiden vaderen kunnen wij ook niet missen; anders zouden we onze identiteit verliezen. Wij staan voor de verbondenheid met de vaderen.
Maar omgekeerd: de vaderen kunnen ons ook niet missen. Gods kerk is één geheel, één volk. Als men één generatie weghaalt, is er geen band aan de toekomst. Hier geldt het beeld van de estafetteloop. De fakkel moet worden doorgegeven. Als één loper faalt kan dat doorgeven, ondanks de inspanning van de vorigen, niet doorgaan. Dat betekent dat wij het christelijke wezenlijk moeten belijden zoals het in onze tijd moet worden beleefd.
Het is een gevaarlijke zaak om te spreken over het beginsel van de Afscheiding. Welk beginsel wordt bedoeld? Er is in de Afscheiding grote verscheidenheid geweest. Het woord reformatorisch, dat vandaag allerwege wordt gebruikt, schept grote onduidelijkheid: de een verstaat er dit en de ander dat onder. Het gaat er niet om dat wij conserveren, restaureren, repristineren, maar dat wij luisteren naar de stem van de Goede Herder. Daar is de kerk, waar dat gebeurt. We zullen moeten waken voor allerlei specialiteiten; eenvoudig christelijk moeten zijn, levend uit het beginsel der genade, waarin Gods werk doorgaat.
Staande werden de gestorven broeders herdacht: de di. v.d. Knijff, Prins en Sneep, waarna de voorzitter het slot van Romeinen 8 las.
Over de vergadering lag de schaduw van de ernstige ziekte van ds. op den Velde uit Zierikzee, aan wie door een der broeders het meeleven van de vergadering zal worden overgebracht.

Pneumatologie en anthropologie
Prof. dr. J.P. Versteeg sprak over bovenstaand onderwerp, waarin hij de verhouding belichtte van het werk van de Geest en het werk van de mens volgens het Nieuwe Testament.

Tal van teksten in het Nieuwe Testament wekken de indruk, dat over de Geest te spreken is als een kracht. Wanneer die indruk juist zou zijn, zou óf de Geest de mens overweldigen, óf de mens over de Geest de beschikking krijgen. In het eerste geval zou het werk van de mens wegvallen tegenover het werk van de Geest, in het tweede geval het werk van de Geest tegenover dat van de mens.
In het Nieuwe Testament wordt evenwel de Geest gepredikt als persoon. In de Geest wil God met ons in een persoonlijke relatie treden, zodat in die relatie de Geest God blijft en wij mensen blijven.
De Geest depersonaliseert niet, maar doet ons echte mens-zijn beleven.
Daarom is er van een concurrentie-positie van het werk van de Geest en het werk van de mens geen sprake. De Geest werkt in en door de mens en de mens werkt het werk van de Geest. De Geest ontneemt niet aan de mens zijn verantwoordelijkheid, maar doet de mens in vrijheid zijn verantwoordelijkheid beleven.
Deze verhouding van het werk van de Geest en het werk van de mens komt in het Nieuwe Testament duidelijk uit in wat door Paulus gezegd wordt over de charismata.
De gemeente is voor Paulus een charismatische gemeente. Er is geen vaste orde van charismatische diensten. Het eigene van de mens wordt ingeschakeld bij de charismata. Er is bij degene, die in tongen spreekt, geen hogere werking van de Geest aanwezig.
Deze verhouding van het werk van de Geest en het werk van de mens hangt samen met de indicativus en de imperativus van het heil. De imperativus rust op de indicativus. Deze verhouding van het werk van de Geest en het werk van de mens is niet te karakteriseren met het door Van Ruler gebruikte woord „synergisme", want van tweeërlei aandeel is geen sprake. Het eveneens door Van Ruler gebruikte woord „reprociteit" roept ook vragen op: het staat op één lijn met synergisme.
In het slot werd de getekende verhouding toegespitst naar vier zijden. Allereerst in de heiliging door de Geest. Het gaat daarbij niet primair om ethische categorieën. In de heiliging zit de gedachte van toeëigening en toewijding. De heiliging door de Geest krijgt concreet gestalte in het toegewijd zijn van de mens aan God.
Dan de vervulling met de Geest: het beheerst worden door de Geest, hetgeen niet buiten de mens om gaat. Paulus roept op: Word vervuld met de Geest. Het werk van de Geest is een gebod aan de mens, die niet passief, lijdelijk is.
Vervolgens de leiding van de Geest, die evenmin buiten de mens en buiten zijn verantwoordelijkheid om gaat. Gewezen werd op Hand. 21:1-14. Bij verschil van inzicht vindt men elkaar in de naam van de Here Jezus.
Tenslotte het ambtelijke werk. Ambtsdragers blijven gewone mensen. Gods Woord wordt gebracht in mensenwoorden. Dat sluit onze verantwoordelijkheid in. We zullen alle ambtelijke arbeid zo goed mogelijk moeten doen en de beste methoden moeten zoeken.

Samenvattend wordt gezegd: ieder, die werkt in Gods Koninkrijk, doet dit in diepe ootmoed: God wil ons gebruiken.
Tegelijk dient ieder zijn volle verantwoordelijkheid zich bewust te zijn, want God schakelt de mens in.
Op dit voluit theologische referaat volgde een bespreking in vier groepen. Vele vragen werden gesteld in de groepen, waarbij vooral geïnformeerd werd naar de plaats van Christus in de door de referent geschetste gedachtengang en het verband tussen de Geest en de genade.
Het is een onmogelijke zaak om een enigszins volledig verslag te geven van de uitvoerige bespreking.
Alle vragen werden niet beantwoord. De referent gaf denkwerk mee met betrekking tot dit altijd weer belangrijke onderwerp, dat zoveel practische betekenis heeft voor het leven van en het werk in de gemeente.

Ontwikkelingshulp
's Avonds hield de vorige minister van Ontwikkelingshulp, dr. C. Boertien, nu Commissaris van de Koningin in Zeeland, een causerie over Ontwikkelingshulp. In zes punten zette hij dit onderwerp uiteen: de geschiedenis; het ontstaan; de motieven; de ontwikkeling van ontwikkelingshulp tot ontwikkelingssamenwerking; door wie moet ontwikkelingshulp worden gegeven en op welke wijze?
Bij de motieven werd sterke nadruk gelegd op de gerechtigheidsnorm, zoals de Bijbel die aangeeft. Ontwikkelingshulp moet niet worden gegeven met de bedoeling om vrede te scheppen of uit een gevoel van medelijden. Met klem onderstreepte de causeur dat ontwikkelingshulp integrale hulp moet zijn.
In de bespreking werd gesproken over zendingsontwikkelingshulp en de taak van de kerk nu.

Pastoraat aan jongeren nu
Op de tweede dag refereerde ds. C. Langbroek over bovenstaand onderwerp. Hij begon met de aktualiteit van zijn onderwerp te belichten gezien de leefsituatie, de leeftijdsphase en de identiteitscrisis in het pastoraat. In het eerste gedeelte van zijn referaat belichtte hij het nu-zijn. Hij schetste enige hedendaagse verschijnselen. Allereerst de trends van een modern bewustzijn: verschuiving, verandering en vernieuwing. Er is een slijtageproces van waarden uit het verleden.
Velen tonen een exotisch gedrag en hebben vreemde kleding; er is een romantisch heimwee naar het verleden, naar veilige waarden.
In de moderne literatuur zijn de trends: ontmaskering en ontluistering en een hunkering naar intimiteit. Het interview leest men graag.
Het moderne leefklimaat is mondiaal: ieder heeft met alles te maken; mondig - ieder moet over alles een beslissing nemen en modieus - ieder is trendgevoelig en bepaalt wat „in" is: zoals de jonge piepen, zingen de ouden. Vervolgens kwam het zo-zijn onder de loupe. Wie hebben we op het oog? De tieners en de twennies. Zeven typen werden onderscheiden: het stoere en het hipperige type; de piekeraar; het actieve pragmatische type; het avontuurlijke, sociale en religieuse type. In deze leeftijd is men de marginale mens, die leeft tussen „niet meer" en „net nog niet"; men zit nog in het voorlopige.
De moeilijkheden zitten niet in drugs en sex, maar in de omgang met anderen en in de vrije tijdsbesteding.
Wat betekent nu het pastoraat onder deze jongeren?
Gewezen werd op de identiteitscrisis van het pastoraat. Is het vormingswerk zoiets als een geseculariseerd pastoraat? Critische vragen werden gesteld bij de huidige definitie van vorming.
De noodzaak van een sterke pastoraal-psychologische doordenking van het pastoraat wordt beklemtoond.
Het oriëntatiepunt ligt in de Heilige Schrift, die norm is.
Het is de taak van de herder om veiligheid, geborgenheid en leiding te geven aan de schapen; hij moet orde scheppen in de wereld van de schapen. Dit pastoraat is kerugmatisch-ecclesiologisch bepaald: het gaat om de verkondiging van Gods grote daden; de jeugd staat voor Gods aangezicht onder de zonde en haar macht binnen de gemeente.
De aard van het pastoraat is duidelijk bepaald: het gaat om de initiatie in het heilsgeheim; het levend kennen van de verborgenheid der godzaligheid; om de levens-, liefdes- en lotsverbondenheid; het leerhuis als leefhuis.
Het geheim moet worden doorgegeven (tradere is ook verraden); daarom moet men het geheim zuiver kunnen doorfluisteren. Dat betekent een; grote verantwoordelijkheid voor de pastor.
Kolossenzen 1:26 en 27 hebben in dit verband grote betekenis en nog niets van hun actualiteit verloren.

Terugblik
Uit bovenstaand verslag kan blijken dat de conferentiegangers - het waren er de eerste morgen 65 - veel te verwerken kregen en geconfronteerd werden met hedendaagse vragen. Een en ander leidde tot bespreking van verschillende actuele kwesties, hetgeen vooral bij het laatste onderwerp het geval was. Behalve referaten en bespreking heeft deze conferentie niet het minst waarde als ontmoetingsgelegenheid.

In dit verband zou het belangrijk zijn dat deze conferenties veel meer als ontmoetingsgelegenheden konden en gingen functioneren. Het gevaar is altijd groot dat men aan groepsvorming gaat doen, zich gaat isoleren, hetgeen het geval kan zijn buiten en op de conferentie. Wat blijft het een moeilijke opgave om de conferenties zo in te richten dat onderwerpen en bespreking voor iedere predikant aantrekkelijk blijven en de lijnen naar de praktijk van het gemeentelijke en kerkelijke leven duidelijk en schriftuurlijk worden getrokken.
Predikanten zijn dienaren van heel de kerk en de predikantenvereniging dient heel de kerk op het oog te hebben.

Vermelden we tenslotte dat in de plaats van ds. H.W. Eerland tot bestuurslid en tweede voorzitter gekozen werd drs. W. Steenbergen van Groningen.

J.H.V.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen