Kerstfeest (1) Manninne wordt Eva

De eerste christelijke geloofsbelijdenis
„En Adam noemde zijn vrouw Eva, omdat zij de moeder van alle levenden is geworden". Zo lezen wij in Genesis 3:20.
Dit is de eerste christelijke geloofsbelijdenis.
Het goed leren lezen van de eerste hoofdstukken van de Bijbel is een aanbiddelijk schone zaak. Genesis 1 tot 2:4a is een hymne op Gods machtige schepping, tegenover de vele heidense verhalen, die in omloop waren. Let daarbij op, dat in deze hymne God Elohim genoemd wordt.

In Genesis 2:4b begint een geheel nieuw verhaal over de schepping van de mens, waar God Jawhe Elohim wordt genoemd. Dat is Gods speciale Verbondsnaam. De schrijvers schrijven vanuit het door hen geloofde VERBOND.
Vanuit dat verbond formeert de Verbondsgod de mens uit het stof en blaast Zijn eigen adem erin. Zo is Adam de fluit Gods, door Hemzelf getokkeld. Er is dus geen leegte vóór de mens geschapen en ook niet als hij sterft. Dan neemt God Zijn adem weer terug en hij blijft in dat Verbond. De bijbel is vanuit de overwinning geschreven. „Gij bezet mij van voren van achteren" zegt de schone psalm 139. Vóór mij en achter mij is God met Zijn verbond.
Vandaar dat God, na de val, midden in het gericht de genadedeur wagenwijd openzet. In Genesis 3:15.
Wie de val leest, los van de verbondsbelofte, doet de bijbel onrecht aan en heeft een gans verkeerde voorstelling van God. Dan blijft hij in zijn hoogmoed en durft God zelfs voor zijn rechterstoel te dagen. Dat blijkt ook wel uit de antwoorden van de vluchtende mens. De stem van je geweten drijft nooit naar God toe, maar van Hem af.
Door de openbaring van Zijn verbond (HERE GOD) wordt God Immanuël. Hij huwt zich aan de mensheid.
Dit is een onbegrijpelijke soevereine zaak Gods.
Adam, de fluitist van God, geeft alle dieren namen naar hun aard. Hij zag er door heen en God neemt genoegen met die namen. Adam ziet de paren der dieren, mannelijk en vrouwelijk, - maar voor zichzelf heeft hij geen partner.
Uit de soevereine wil Gods (vandaar de diepe slaap van Adam!) formeert God de vrouw en ook deze vrouw geeft Adam een naam. Hij noemt haar Manninne.
Die vrouw zal dus geheel gericht zijn op de eerste mens, de eerste Adam. Adam zal de initiatieven nemen met zijn Manninne.

Dan volgt het paradijsdrama.
Adam, de fluitist Gods, kan alleen maar de macabere dodenmars laten horen. De dood zet alles in doodsbeweging door de hele schepping. En de duivelen huppelen mee in de dodendans.
Gods recht is geschonden. Zijn prachtige schepping vernield. Overal heerst de dood, die als blijvende beweging zich tot in de uiterste konsekwentie moet voortzetten. De dood is geen incidenteel, statisch begrip, maar is hels dynamisch, door „hem, die de macht des doods heeft, de duivel".
De Tuin Gods met de Rivier met vier armen en de Boom des levens in het midden, is verboden terrein geworden. Cherubijnen-vrienden van de mens - moeten zich tegen hem keren en de toegang tot de Boom des levens bewaken. De mens heeft geen „midden" meer. Alles is één grote leegte. Geen Boom des levens meer, om te leven tot in eeuwigheid . . .
Ik geloof, dat ge geen écht Kerstfeest kunt vieren, als ge deze schrikkelijke realiteit niet hebt „ingeleefd".

Maar - dit alles staat beschrevenvanuit het geloofde Verbond!
Vanuit de Overwinning. Verbond is de Overmacht der liefde Gods. Dat is eeuwige liefde. Het is geen theologie. Ook geen beduimeld dogma. Deze Verbondsliefde is zó overweldigend, zó puur Goddelijk, dat er alleen aanbidding overblijft. God is Immanuël. De bijna Goddelijk gemaakte mens (Psalm 8) is verlaagd tot onderdaan van de duivelen; en God zal Zich „vermenselijken". O, aanbiddelijke liefde Gods!
Vanuit dit Verbond plaatst Immanuël zich tussen de muren van de crisis. Dit wordt verwoord door wat wij de Moederbelofte noemen van Genesis 3:15. Manninne zal een Levensbeweging worden.
Adam is oorsprong der doodsbeweging en zijn vrouw zet de muziek in van de Levenstriumf. Dit thema zal door alle eeuwen heen de muziek van het Verbond zijn.

Die muziek heeft Adam gehóórd!
Adam gelóófde.
En geloof kan luisteren.
Geloven is niet alleen alles wat God zegt voor waarachtig houden, maar het is ook een zielewerking van vertrouwen.
En daarom geeft Adam zijn vrouw de naam van EVA, dat is „moeder van alle levenden".
Die nieuwe naam geeft een blik in de liefde en goedheid Gods.
Die naam betekent een Godgerichte levensbeweging.
Die naam is een levensrichting der overgave, der gehoorzaamheid, der zelfverloogening.
In Manninne neemt Adam de initiatieven. In Eva verliest Adam die alle.
In die naamgeving spreekt de nederigheid, die ontstaat uit de blik op het Verbond en de goedheid Gods.
Die naamgeving is de eerste christelijke geloofsbelijdenis.
Die blik op Gods verbond verschaft leven.
Daaruit kunt ge levenslang nemen, aannemen, de beloften genieten.
Met die blik leven we; uit die blik nemen we; door die blik nemen we; door die blik wachten we; met die blik lijden we . . .
Die blik is groter dan alle gevaren, ontberingen, lijden, donkere raadselen, aanklachten en aanvechtingen.
Die blik op het Verbond is groter dan eigen geweten. O, wat kan het geweten ons moorden!

Het vertrouwen op de goedheid in het Verbond Gods is het laatste geheimenis. En dat noemen we GELOVEN.
Jammer is de ontwaarding van dit schone woord.
Het vertroebelde vertrouwen in Gods goedheid in dit Verbond is oorzaak van alle twijfels. Die twijfel is de diepste en laatste grond van onze kranke ziel.
Adam noemde zijn vrouw Eva, omdat zij de moeder aller levenden is.
In die naam blinkt de Naam Immanuël.

Het lied van de naam Eva door de eeuwen
De naam Immanuël moet gestalte krijgen. Altijd weer treedt die Naam naar voren tussen de muren van de crisis. Gods Boek is Boek des Verbonds. Boek van Berith.
In Jesaja 7:14 pleit de profeet op het Verbond. De koning van Juda beeft als een riet voor de legers rondom Jeruzalem. De profeet troost hem met de beloften van de machtige Verbondsgod. Tenslotte mag koning Achaz een teken vragen. De schijnvrome koning weigert. God is moe geworden van alle twijfels. En dan toont God een teken, dat doorgegeven wordt door de profeet. Een heel simpel gebeuren. Een jonge vrouw krijgt temidden der crisismuren een kindje. De geboorte ervan wordt aangekondigd door de mededeling, dat het kind de naam draagt van Immanuël. Midden in de crisis gelooft deze Eva's dochter in het „God is met ons door Zijn Verbond".
Deze simpele gebeurtenis krijgt volle gestalte in Lukas 2, waar een meisje zwanger is en een Zoon baart, wiens naam is Jezus, Immanuël, zoals in Mattheüs door de Engel wordt meegedeeld.
Maria is ingebouwd in de wereldcrisis, met als middelpunt de keizer Augustus. Vanaf de eerste christelijke geloofsbelijdenis van Adam is het hele Oude Testament een bloemknop, die al ruimer openbloeit vanuit het Verbond. Het Oude Testament is geen dood document maar het lééft naar alle kanten.
Zo wordt De Zoon van Eva, Jezus Christus het levende Zaad.
Het Woord des Verbonds vond een echo in de harten van Adam en zijn vrouw. Zij geloofden, dat de Liefde des Verbonds de dood en de duivel aan kan en de hele schepping herstelt. Dat blijkt op Golgotha, als de aarde beefde en de steenrotsen scheurden en de graven werden geopend. Een algehele herstelling door de Geopenbaarde Liefde Gods is volkomen bewezen.
Hij, de Zoon van Eva, van Maria, is de „Eerstgeborene (Prototokos) der ganse schepping (Col. 1:15) en de Eerstgeborene (Prototokos) uit de doden". (Col. 1:18).
Vandaar dat de apostel zegt in Hebreeën 1:16: „En als Hij wederom Zijn eerstgeborene in de wereld inbrengt, spreekt Hij: En Hem moeten alle engelen Gods aanbidden".

Hier is het volop Kerstfeest.
Wie de Bijbel als Boek der Verbonds gelooft, heeft álles.
Wie niet gelooft, is alrede veroordeeld - en heeft níéts.

L.S. den Boer

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen