Pasen - tussen de tijden

Het moeilijke feest
Pasen is een moeilijk feest, om meer dan één reden.
Het is voor velen moeilijk, zo niet onoverkomelijk om te geloven dat Christus werkelijk uit de doden is opgestaan; dat Hij de Gekruisigde uit de dood is teruggekomen.
Enkele maanden geleden verschenen twee boeken geschreven door een gereformeerd predikant, die inmiddels werd losgemaakt van zijn gemeente - drs. H.J. Zeldenrust (opgegroeid in de Chr. Geref. Kerk van Groningen) - en de gereformeerde predikant van Castricum, drs. B. Boelens Czn., respect, getiteld „Ervaring en keuze" en „Tussen mens en onmens". In beide boeken wordt aan de opstanding van Christus gemorreld.
„De Heer is waarlijk opgestaan", is een symbolische uitdrukkingswijze, ons overgeleverd in mythische vertellingen. Door te spreken over de opstanding van Jezus voegen we niet een nieuw historisch feit toe aan datgene wat over de aardse Jezus gezegd kan worden. Het enige wat historisch vaststaat is, dat leerlingen van de aardse Jezus over hem hebben gesproken als de levende Heer." Aldus Zeldenrust.
Boelens, die vooral de bedoeling heeft het Evangelie bij de moderne mens te brengen, doet de lezer telkens vragen: wat bedoelt u? Gelooft u het nu of gelooft u het niet? Ook hier: „De 'opstandingsverhalen' willen ons de betekenis van de opstanding laten zien. Ze hebben niet de bedoeling ons te informeren over de opstanding als zodanig. De opstanding als zodanig is een feit (geloven wij als christenen). Maar de bijbel is niet een boek van feiten, maar van geïnterpreteerde feiten". „Het gebeuren dat wij 'opstanding' noemen kan alleen maar geloofd worden. We kunnen het op geen enkele wijze ontleden en definiëren."
Duidelijk is in ieder geval bij beide auteurs dat de opstanding als feit de mist in gaat, omdat beiden alle nadruk leggen op de interpretatie, de beleving van de feiten.
Niet wat er met Jezus is gebeurd, maar wat er met de discipelen is gebeurd is eigenlijk het belangrijkste.
Maar ook als we werkelijk geloven in de lichamelijke opstanding van de Here Jezus Christus blijft Pasen een moeilijk feest.
Moeilijk omdat de werkelijkheid om ons heen zo zeer in strijd is met de geweldige boodschap van het feit: de dood is overwonnen.
Immers wij worden dag op dag en slag op slag geconfronteerd met de werkelijkheid van de dood.
Wie heeft niet met deernis kennis genomen van de ontzettende ramp op een van de Canarische eilanden op de laatste zondag van maart, waarbij 577 mensen het leven verloren?
De grootste ramp uit de geschiedenis van de luchtvaart!
En dat niet in de lucht, maar op de startbaan.
Mensen, die de zon opzochten en dachten blij te kunnen genieten, blijkbaar geen bezwaar hadden op zondag te reizen, werden in één ogenblik voor de werkelijkheid van de dood geplaatst en moesten voor Gods rechterstoel verschijnen.
Een gebeurtenis, die vele vragen oproept. De waaroms zijn juist als dergelijke rampen plaats vinden niet van de lucht.
Waarom moest dit gebeuren?
Is de ramp te wijten aan menselijk falen? Maar waarom moet het dan gebeuren nu we met computers alles denken te kunnen regelen?
Waarom moesten deze mensen omkomen, velen met hun kinderen?
Zijn zij slechter dan anderen, die blijven leven? Waarom dit verschrikkelijke, dat iedere beschrijving tart?
Vragen, die we niet kunnen beantwoorden, maar die pijnigend schrijnen bij velen. En dan maar zeggen dat de dood overwonnen is, dat de overwinning is behaald en dat de dood het verloren heeft.
Het mocht wat, schampert iemand - ik merk het niet. Hoe durft de kerk dit Evangelie toch ieder jaar maar weer te brengen en geloof te vragen?
Om nog maar te zwijgen van de moeiten, die iemand in zijn eigen kleine leven kan hebben met de macht van de dood, het raadsel van het lijden, de vragen van het Godsbestuur of liever allerlei noodlottige gebeurtenissen, want het lijkt wel alsof de duivel oppermachtig is.
Het moeilijke feest . . .

Feit of belofte?
Het is een opmerkelijke zaak dat in de nieuwere theologie heel anders gedacht, gesproken en geschreven wordt over de opstanding dan de gereformeerde theologie, luisterend naar de Schriften, tot dusver gedaan heeft.
Zo schrijft dr. H. Wiersinga in zijn geschrift „Verzoening met het lijden?": „De gekruisigde God hoort - naar nieuwtestamentisch spraakgebruik - bij de 'tegenwoordige wereld'. De levende Heer hoort bij de 'komende wereld'. We beseffen in de hedendaagse bezinning over de opstanding zowel die van Jezus als die van 'de doden' - dat we bezig zijn met 'laatste' dingen. D.w.z. werkelijkheden die nog niet aan de orde zijn en waar wij nog niet aan toe zijn. Ze liggen 'voorbij' dit bestaan. En daarom moeten we elkaar maar niet te hard vallen noch over ontkenningen noch over bevestigingen van mogelijkheid en wijze van 'opstaan'!" En even verder: „In deze wereld lijdt God. In deze wereld is Jezus tot aan het eind in doodsstrijd. Wij moeten het lijden meedragen. Maar opstanding demonstreert, dat God - gelukkig - reserves heeft. Daarom geeft zijn sympathie hoop op een overwinning van het lijden."
In feite betekent dit dat de opstanding meer belofte is dan een feit, dat heeft plaats gehad.
U moet zich eens goed indenken welke gevolgen dat heeft.
Dat betekent immers dat opstanding betekent: het eigenlijke moet nog gebeuren.
Er is een lichtpuntje - heel klein maar - maar dat lichtpuntje doet ons hopen op de overwinning.
Duidelijk is dat op deze wijze het feit van de opstanding wordt gebagatelliseerd. De opstanding is zo een vrijblijvende zaak - wel aardig dat er over gesproken wordt, maar niet centraal; niet beslissend; niet doorslaggevend. We zullen daarom alle nadruk moeten leggen op het geweldige feit van de opstanding.
Paulus heeft daar woorden over gezegd, geïnspireerd door de Heilige Geest, die als rotsblokken liggen in de Schrift en op de weg van de kerk. Rotsblokken waarop ons geloof gefundeerd wordt of rotsblokken, waaraan we ons ergeren en waarover we struikelen en vallen.
Wat op Pasen heeft plaats gevonden is bepalend voor het geloof van de zondaar en voor de prediking van de kerk.
Zonder Pasen is er eenvoudigweg geen sprake van enige vergeving van zonden en als Christus niet zou opgewekt zijn, dan is er eenvoudigweg geen toekomst, op welke wijze ook. Dan is er geen hoop.
Het is niet zo dat het opstandingsverhaal - ik gebruik de moderne terminologie - ons een beetje hoop geeft dat het straks goed zal komen. Maar het is zo: op de opstanding van Christus is de hoop op de toekomst onomstotelijk gebaseerd. Aan de opstanding ontspringt de hoop - en de hoop is het N.T. geen onzekerheid zoals wij het vaak gebruiken - maar hoop is zekerheid. Zonder het feit, dat de principiële beslissing geeft, is er niets te geloven, niets te hopen, niets te verwachten.
Zonder dit feit zijn wij de ellendigste van alle mensen.

Niet meer - nog niet
Zijn we er dan al?
Kunnen we dan doen alsof het lijden en de dood, de machten van de zonde en de dood niets te betekenen hebben?
Neen, dat kunnen we niet en dat zullen we niet.
Maar we moeten dit alles wel op de juiste wijze benaderen en verwerken.
We zullen het niet zo mogen doen - zoals door moderne theologen steeds meer wordt gedaan - dat God eigenlijk heeft meegeleden met de lijdende mensheid. Gods plaats zou eigenlijk een condolerende plaats zijn! God is een machteloze God. Zo is Hij ons nabij en zo sympathiseert Hij met ons. Deze sympathie geeft ons hoop dat het lijden en het leed overwonnen worden. Wie het zo stelt verkondigt een andere God dan de Bijbel.
Hij doet aan God tekort, verkleint de macht van God en ondermijnt de feitelijke troost van het Evangelie.
Het lijden is er en de dood is er nog.
In allerlei vormen worden lezers van dit artikel rond Pasen met de werkelijkheid van de gevolgen van de zonde geconfronteerd.
Maar dit is de rijke betekenis van het Paasfeit: God is sterker, machtiger en krachtiger dan wij.
Hij heeft overwonnen en daarom zal Hij overwinnen.
De Here geeft soms veel leed en verdriet, veel nood en dood; de keel wordt ons soms dichtgeknepen en de vragen stuwen naar boven: waarom, waarom?
Maar de Here wil ons beproeven opdat we zullen leven uit Zijn overwinning. Ons geloof moet rijpen; onze hoop verdiept worden; onze verwachting gelouterd. Is er zonder dat een andere oplossing, die troost biedt?
Ze is nog niet gepresenteerd. Ze is er ook niet, kan er ook niet zijn.
Het is waar: de Opgestane Heiland is er niet meer.
De vervulling van Gods beloften, het nieuwe Rijk, dat gefundeerd is in Arimathea's hof, is er nog niet.
We leven tussen de tijden, maar we leven niet in de mist.
Tussen niet meer en nog niet ligt niet een gat, dat ieder willekeurig kan opvullen of waar we in kunnen storten om hopeloos te verongelukken.
Tussen niet meer en nog niet straalt het licht van Pasen en het schijnt in het diepste donker, in de sombere raadselen van het leven; het schittert over pas gedolven graven en het geeft uitzicht op de rijkste toekomst.
Het is toch beslist.
Moed en kracht uit deze overwinning.
Gezegende Paasdagen tussen de tijden!

J.H.V.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen