Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Boekbespreking

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Boekbespreking

6 minuten leestijd Arcering uitzetten

De Nationale Synode van Dordrecht 1578. Uitgave Buijten en Schipperheijn, Amsterdam. Prijs ƒ 35,—.
Op 3 juni j.l. was het vier eeuwen geleden dat in Dordrecht de eerste Nationale Synode van de Kerk der Reformatie in ons land werd gehouden. Op allerlei wijzen is daar aandacht aan besteed; meerdere herdenkingssamenkomsten zijn gehouden. In het jaarboek 1978 schreef prof. dr. W. van 't Spijker een instruerend herdenkingsartikel.
Het Kerkhistorisch Gezelschap besloot niet alleen in Dordrecht een herdenkingssamenkomst te houden, maar ook een bundel studiën over deze synode het licht te doen zien. Die bundel ligt dan nu voor ons in bovengenoemd boek.
Er staan zes opstellen in.
Prof. dr. D. Nauta schreef over de Nationale Synode van Dordrecht: samenroeping, afvaardiging, taak resultaat en sluiting.
Prof. dr. F.R.J. Knetsch geeft aandacht aan deze synode en de positie van de Waalse Kerken.
De nationale betekenis van deze synode wordt belicht door dr. R.H. Bremmer. Kort samengevat: de mannen die in Dordrecht samenkwamen legden mede de grondslag voor een Gemenebest, dat materieel en geestelijk tot bloei kwam in de gouden eeuw die volgde.
Gérard Moreau schetst in het Frans de betekenis van deze synode voor het calvinisme in de zuidelijke Nederlanden.
De Apeldoornse kerkhistoricus Van 't Spijker belicht de kerkorde van Dordrecht en laat hierna de Acta van deze Synode volgen met waardevolle aantekeningen.
Dr. J.P. van Dooren geeft tenslotte gegevens over de toestand van de Gereformeerde Kerk in 1578.
Een belangrijk boek dat de synode van 1578 in de juiste kaders plaatst en dat met dankbaarheid vervult voor Gods goede zorg voor Zijn kerk in deze landen.
Het artikel van Bremmer graaft het diepst en geeft het meest.
Van 't Spijker heeft goed werk geleverd door Kerkorde en Acta af te laten drukken. De 55 „Particuliere Vraghen" zijn hoogst interessant. Bij een verzameling van opstellen lijken doublures niet voorkomen te kunnen worden.
Dat is bv. het geval met de artikelen van Nauta en Bremmer, waarin ten dele dezelfde zaken aan de orde komen. Beiden signaleren dezelfde fout in de datering van Rutgers van een brief aan de Zeeuwse staten vgll. noot 17 op pag. 15 en noot 53 op pag. 84.
Ook Nauta en Van 't Spijker raken elkaar een enkele keer; vgll. pag. 19 en 21 met pag. 130.
Maar dat maakt duidelijk èn hoe belangrijk deze synode was èn hoe de kerkhistorici eensgeestes zijn in de taxering van Dordrecht 1578.
Een op goed papier gedrukt boek met 10 illustraties.

J.H.V.


Een godvruchtige en gematigde verhandeling over de ware excommunicatie en het christelijke ouderlingschap. Voorheen om de vrede te bevorderen gesteld tegenover de honderd stellingen door de zeer vermaarde Thomas Erastus Med. Dr. en nu voor het eerst, door de nood gedrongen, uitgegeven, geschreven door Theod. Beza van Vezelay, vertaald door Ds. D. van Dijk, Em. Pred. te Leeuwarden. De Groot-Goudriaan 1975.
Dit werk van Beza tegen Erastus heeft in de geschiedenis van het ouderlingenambt en in die van de gereformeerde kerkeraad een grote rol gespeeld. Tegenover de invloedrijke visie van Erastus, die in Heidelberg nog al wat aanhang won en vandaar uit betekenis verwierf in Nederland en later ook in Engeland en Schotland, heeft Beza zijn werk geschreven.
Daarin fundeert hij het ouderlingenambt in het oude testament en in de traditie van de synagoge. De kerkeraad werd als een zelfstandig lichaam tegenover de overheid door hem verdedigd. Zijn standpunt had grote waarde voor de instituering van het gereformeerde kerkelijke leven in West-Europa. Men kan er uit leren wat het ambt naar gereformeerde opvatting is, waarin het wezen van de kerkelijke tucht bestaat en welke argumenten de gereformeerden gebruikten om de tekst: zeg het der gemeente, op te vatten in de zin van: zeg het aan de kerkeraad. „Bekwamelijk", zo staat er in het oude formulier kan het zo opgevat worden. Hier, in dit geschrift vinden we de reden van dit „bekwamelijk". Deze uitgave is van belang voor iedere ambtsdrager en daarnaast voor een ieder die meer dan oppervlakkig kennis wil nemen van motieven in het gereformeerde kerkrecht.

W. van 't S.


Dat was Nairobi, door prof. dr. H.A.M. Fiolet, Hendrik Greven en anderen, Boekencentrum 1976, prijs ƒ 9,90.
Dr. K. Runia, Nairobi in perspectief, Kok Kampen 1976, prijs paperback ƒ 9,90.

Twee kleinere geschriften over de laatste grote vergadering van de wereldraad van kerken. Het eerste duidelijk wervend. Het tweede enigszins voorzichtig oriënterend. Uit het eerste geschrift wijs ik op een artikel van dr. A.H. van den Heuvel, voor wie een samenkomst van de wereldraad voorloper is van een waarlijk oecumenisch concilie. Het is van belang om van dit opstel kennis te nemen omdat men enigermate leert zien wat zo veel mensen beweegt, en ook gaat proeven waarom zo veel mensen van elkander vervreemden. Als men hetzelfde zegt is het niet hetzelfde. Dat geldt van zo veel woorden en begrippen die binnen de overheersende sfeer van de wereldraad gebruikt worden. „Wat wij samen zoeken is een spiritualiteit, een vorm van geestelijk leven, dat ons in de strijd doet stand houden (Ef. 6), een spirituality of combat. . . een vorm van geloof en aktie die wordt gevoed vanuit kruis en opstanding, zodat wij tegen de machten aan kunnen, een vorm van vroomheid die strijdbaar maakt en een vorm van strijd, die horigheid aan Jezus verraadt. . " Het geestelijk leven komt ook aan de orde in de bijdrage van S.S.J. van Kleef-Hillesum: Spiritualiteit in Nairobi. Inderdaad wordt met deze thematiek een belangrijke zaak aangesneden. Er doet zich een verandering in geloofsbeleven voor over heel de linie, waaraan ook de kerken die uit principe niet participeren in de wereldraad niet aan ontkomen. Wat daar openbaar komt is in zekere zin exemplarisch.
Maar het is meer. Het is voorspel en het werkt stimulerend naar de kerken heen. Daarom is het goed kennis te nemen van deze lectuur en met deze kennis toegerust te vragen op welke punten de gereformeerde geloofsbeleving er de invloed van ondergaat en wat we daar tegen kunnen doen.
Het boekje van dr. Runia is anders geschreven. Er zijn aarzelingen, toch nog te weinig meen ik. Toch is het goed ook van deze visie zich op de hoogte te stellen. Terecht stelt ook hij dat de wereldraad in vele opzichten een belangrijke invloed heeft. Ik wil hier niet de hele problematiek van het voor en tegen aansluiting bij de wereldraad aan de orde stellen. Het maakt echter wel verschil, wanneer men meent daar tegen te moeten zijn; men leest en waardeert soms anders, ondanks de grote voorzichtigheid waarmee Runia schrijft.

W. van 't S.

Dit artikel werd u aangeboden door: De Wekker

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 1 september 1978

De Wekker | 8 Pagina's

Boekbespreking

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 1 september 1978

De Wekker | 8 Pagina's