Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

De Islam laat van zich horen

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

De Islam laat van zich horen

9 minuten leestijd Arcering uitzetten

In ons land
Het is nog niet zo lang geleden dat de Islam voor velen in ons land een vrijwel onbekende godsdienst was. Men had er wel eens van gehoord en wist misschien nog te vertellen dat Mohammed er de stichter van was, maar dat was vaak alles. Men sprak dan ook wel van het Mohammedanisme, hoewel de volgelingen van Mohammed zichzelf nimmer zo noemen. Zij noemen hun godsdienst de Islam, d.w.z. „onderwerping", waarmee zij belijden dat zij zich onderwerpen aan de leer van hun grote profeet Mohammed en daarmee aan de voorschriften van Allah, zoals God door hen genoemd wordt, naar de wijze zoals Mohammed hen dat geleerd heeft. Iemand die zich hieraan onderwerpt is een moslem, een gelovige dus overeenkomstig de leer van de Islam. Maar wat de godsdienst en de leer van de volgelingen van Mohammed inhield was voor velen onbekend en men had er ook geen belangstelling voor. Aanhangers van de Islam waren ver weg en eerlijk gezegd werden ze ook niet zo serieus genomen. Daaruit moet het ook wel worden verklaard, dat in het verleden Nederlanders over het algemeen weinig of niets wisten van de Islam, terwijl ons land drie eeuwen een kolonie bezat, namelijk Indonesië, dat voor 90% door moslems werd bevolkt. Op de scholen werd er ook weinig aandacht aan besteed. Wat leerlingen moesten weten waren de namen van steden en rivieren daar en welke „koloniale waren" er vandaan kwamen en verder iets over de zending daar. Maar die werd bedreven onder de „arme, blinde heidenen". De Islam bleef onbekend. Zelfs in verschillende theologische opleidingen werd er weinig of geen aandacht aan besteed. En dat terwijl de Islam in de wereld meer dan 600 miljoen aanhangers telt. Een niet geringe zaak.
Daarin is in onze tijd een belangrijke wijziging gekomen. Men komt om zo te zeggen de Islam allerwege tegen. In ons land en daarbuiten.
De Turkse en Marokkaanse gastarbeiders onder ons zijn moslems en Nederlanders komen op bedrijven en fabrieken met hen in aanraking. Ze spreken met deze mensen. Ze zien hun godsdienstige verrichtingen. Ze nemen hun rituele gebeden waar. Zien van nabij hoe deze moslems op bepaalde tijd vasten. Want de islamietische gastarbeiders steken hun geloof en godsdienstig leven niet onder stoelen en banken. Ze komen er voor uit. Velen worden vanuit het land van hun herkomst ook geïnstrueerd om hun godsdienst niet te verloochenen, maar er voor uit te komen en die zelfs te propageren, opdat ook velen hier in het westen voor de leer van Mohammed zullen gewonnen worden. Voorts studeren vele jonge mensen uit allerlei islamietische landen aan onze universiteiten en een drang tot uitbreiding van de Islam in ons zgn. christelijk Europa is daar niet vreemd aan. Niet alleen elders in Europa, maar ook in ons land verrijst de ene Moskee, het islamietische godshuis, na de andere. Er zijn in ons land reeds meer moslems dan er christelijke gereformeerden zijn. Overal in de wereld laat de Islam steeds meer van zich horen.

Elders in de wereld
De Islam is de jongste wereldgodsdienst en het is onvoorstelbaar hoe zo spoedig de leer van Mohammed zich over de wereld van Azië en Afrika heeft kunnen verbreiden. Toen de profeet in 632 stierf was reeds heel het Arabische Schiereiland voor zijn leer gewonnen. Daar lag met de steden Mekka en Medina als centrum de bakermat van de Islam. Maar de opmars ging stormerderhand door. In de eerste eeuw na de dood van de profeet vielen grote stukken van Azië, zoals Syrië, Palestina, Klein-Azië en zelfs tot in India toe, in moslemse handen. In de elfde eeuw volgde Indonesië, met Sumatra, Java en Celebes. Al heel spoedig werden Noord-Afrika en Egypte door de islamietische opmars onder de voet gelopen. Waar eens bloeiende christelijke gemeenten waren zoals in Noord-Afrika, het woongebied van verschillende kerkvaders, bv. Augustinus, en in Klein-Azië, het tegenwoordige Turkije, waar eens de zeven gemeenten, bekend uit het boek Openbaring, waren en waar Paulus zijn zendingsreizen hield, werd elke christelijke herinnering weggevaagd en voorgoed de vaan van de Islam geplant. In Egypte wist zich slechts een kleine, maar hardnekkige groep van christelijke kopten tot op de huidige dag te handhaven, maar overigens is ook dat een islamietisch land.
Een enkele maal heeft het er op geleken dat ook Europa voor de Islam zou gewonnen worden. Vanuit Noord-Afrika staken de moslemse legers de Middellandse Zee over, landden in Gibraltar en maakten zich van grote gedeelten van Spanje meester. Plaatsen als Granada en Toledo dragen er nog de herinnering aan. Vandaar stak men de Pyreneeën over en wisten de moslems in Zuid-Frankrijk door te dringen en als Karel Martel, de grootvader van Karel de Groote, ze niet had tot staan gebracht, zou misschien ook Europa aan de Islam ten prooi gevallen zijn. Later hebben de Turken nog twee keer gestaan voor de poorten van Weenen (1529 en 1683) om Europa binnen te dringen, maar werden teruggeslagen. In Azië en Afrika had de Islam meer succes en grote stukken van deze werelddelen zijn nog islamietisch en we horen en lezen er haast dagelijks van. We kunnen zeggen dat de Islam opnieuw in opmars is.
De laatste weken heeft vooral Perzië in het middelpunt van de belangstelling gestaan. Ook dat werd reeds vroeg voor de Islam gewonnen, maar omdat dit grote land vanwege zijn omvang en historie niet van de arabische wereld wilde afhankelijk zijn heeft de Islam zich daar van meetaf in een eigen richting ontwikkeld, die afwijkt van het gewone orthodoxe patroon van de Islam, die der Soennieten. De richting, die de Perzische Islam vertegenwoordigt, is die van de Sji'ieten. Deze zien in tegenstelling tot de anderen in Ali, de schoonzoon van de profeet Mohammed, de wettige voortzetter van de leer en de godsdienst van Mohammed. Deze sji'itische richting is geboren uit politieke beweegredenen, maar draagt ook een sterk religieus karakter. Van haar is thans in Perzië de ayatolla Khomeini de vertegenwoordiger, wiens doel het is van Perzië als in het verleden een islamietische staat te maken, vrij van elke westerse inmenging en westerse cultuur. De koran, het heilige boek van de moslems, is daarbij norm en richtsnoer. Deze norm is onveranderlijk en onaantastbaar. In de koran valt alles af te lezen. Alles is daar bepaald. Allah heeft daar alles neergeschreven en het is voor alle tijden. In de koran staat hoe het partikuliere leven van de moslem moet worden ingericht, maar ook hoe alles in staat en maatschappij behoort geregeld te worden. Het streven van Khomeini is daarom zowel politiek als religieus. Die twee zijn niet te scheiden. Ze zijn ook in de koran één.
De eerste die Khomeini gelukwenste met zijn succes, de verdrijving van de Sjah, die als een heuler met de westerse wereld en de westerse cultuur wordt beschouwd, wat wordt gezien als een verraad aan Allah en aan de Islam, en met het aan het bewind brengen van een nieuwe regering, was de Lybische regeringsleider Ghadaffi, die in zijn land dezelfde gedachten en doelstellingen doorzet. Streng moet de hand gehouden worden aan de door Allah gegeven voorschriften en iedere afwijking of vreemde invloed moet geweerd worden. Maar ook elders is de Islam in opmars en doet ze van zich horen. Jonge moslems worden aan islamietische universiteiten opgeleid en naar West-Europa en Amerika gezonden „tot een wereldwijde verbreiding van de Islam".

De oorzaken
Wat zijn de oorzaken van deze opmars van de Islam in de wereld? We zullen in de toekomst nog wel meer horen van islamietische bewegingen en islamietische veroveringen.
In de eerste plaats hangt dit samen met de vrijwording van vele islamietische landen van de westerse overheersing. Vele koloniale of door het westen overheerste landen waren islamietisch. Denk maar aan Indonesië. Met de politieke bewustwording worden vele van deze landen ook weer hun oude geschiedenis, cultuur en godsdienst bewust. Dit houdt in een herleving van de Islam. Men weigert in het vervolg alle westerse invloed. Het is duidelijk dat politieke leiders als de sjah van Perzië, ook een moslem, begrepen, dat dit niet meer gaat. Men is in de wereld tegenwoordig van elkaar afhankelijk en op elkaar aangewezen. Zo heeft Perzië Amerika nodig en Amerika Perzië. Dat daardoor ook allerlei westers immoreel vuil het land binnen kwam, was ook niet naar de wil van de sjah. De religieuze beweging van Khomeini maakt nu schoon schip. Het gaat om de eer van Allah.
In de tweede plaats moet men nooit vergeten dat de Islam naar zijn wezen expansief is, d.w.z. op uitbreiding en wereldverovering gericht. Daaruit is ook de geweldige overwinningstocht uit de beginperiode van de Islam te verklaren. Die overwinningstocht kwam na enkele eeuwen tot stilstand. Maar het ideaal van de wereldverovering bleef. Thans schijnt het ideaal nieuwe kansen te krijgen. De djihad, de „heilige oorlog", blijft opdracht voor de Islam. Die heilige oorlog bedoelt de verbreiding van de Islam en de verovering van de wereld. Niet altijd betekent het een oorlog met bloedige wapenen. De strijd kon ook worden gevoerd met geld voor ontwikkelingswerk, het bouwen van ziekenhuizen, hotels en moskeeën en het zenden van missionarissen. Maar als het moet zal men voor het zwaard niet terugdeinzen. We hebben het gezien bij Khomeini en zijn aanhangers. De hele wereld voor Allah blijft de roeping.
In de derde plaats moeten we ons op de Islam niet verkijken. Er is wel eens gedacht dat de Islam een verouderde, uitgedoofde religie is. Niets is minder waar. De Islam is springlevend en tot welk een religieuze haat en hysterie het volk te brengen is, hebben we in Perzië gezien. Ook in ons land staat de uitbreiding van de Islam op het program. Wij proberen moslems te bekeren. Laten we niet denken dat dit gemakkelijk is. Bovendien wat zien de moslems in onze wereld van het christelijk geloof? Zal dit hen respekt afdwingen? Zijn zij vaak niet honderd maal enthousiaster voor hun eigen godsdienst dan vele christenen voor de hunne? Het is zeer de vraag of, als het er op aankomt, het in vele opzichten voze christendom het tegen de opmars van de Islam zal uithouden.
Drie maal in de geschiedenis is de opmars van de Islam in ons Europa tot staan gebracht. Toen stond zwaard tegen zwaard. Nu worden andere zwaarden gebruikt. Tegenover de propaganda en de opmars van de Islam zal een hecht en warm geloof moeten staan, dat ook de tegenstander respekt afdwingt. Anders is de uitkomst niet best. Het is al eerder in de geschiedenis gebeurd dat het christendom ten prooi viel aan de islamietische overwinningstocht.

Oosterhoff

Dit artikel werd u aangeboden door: De Wekker

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 23 februari 1979

De Wekker | 8 Pagina's

De Islam laat van zich horen

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 23 februari 1979

De Wekker | 8 Pagina's