Boekbespreking

Dieuwke Winsemius - Afgeschreven. Uitgave Kok-Kampen. Prijs ƒ 17,50.
Ondertitel van deze paperback is: een patiënte schrijft haar psychiater. De schrijfster ontving van een psychiater een aantal brieven van een van zijn patiënten. De psychiater zelf schrijft in het Woord vooraf: „Het uitgeven van haar brieven heb ik behoedzaam bevorderd omdat in gewone woorden het verloop van een behandeling werd vastgelegd; duidelijk genoeg voor de vele mensen die niets begrijpen van wat psychiaters in vaktaal verhullen".
Het is boeiende lectuur en zeer openhartige lectuur tegelijk zodat verborgen gedachten worden onthuld.
Er wordt ook een spiegel voorgehouden aan vrouwen, die hun leven eenzaam verslijten.
De schrijfster heeft van deze brieven een vlot lezend verhaal gemaakt, dat tot nadenken stemt om meer dan één reden.
Vragen roept het ook op. Is het geloof niet al te vanzelfsprekend? En wat betekent zonde voor deze vrouw, die weer gezond mag worden?
Een boek, dat ons doet blikken in wat er leeft in een mensenhart.

J.H.V.

Annie Verdelman - Mijn hart is gerust. Uitgave Elisabethbode-Lochem. Prijs ƒ 4,40.
Voor de derde keer werden artikelen, die eerder gepubliceerd werden in het bekende evangelisatieblad de Elisabethbode gebundeld en uitgegeven. De schrijfster - haar naam is een pseudoniem; ze is lid van een van onze kerken - betrapt het leven in dit boekje; troost en bemoedigt mensen in nood en eenzaamheid. Een boekje geschikt om aan zieken te geven of aan buitenkerkelijken, die het moeilijk hebben.
Hartelijk aanbevolen.

J.H.V.

Studieschetsen, derde serie. Uitgave Chr. Geref. Mannenbond, Baarn. Prijs ƒ 5,-
Voor de derde keer geeft de Mannenbond een bundeltje schetsen uit over dogmatische onderwerpen - onderwerpen uit de belijdenis. De schetsen zijn verzorgd door negen predikanten, elk één schets. Of schets? Die benaming past niet; er wordt veel meer dan een schets gegeven. De broeders hebben goed werk geleverd en geven over het algemeen goede voorlichting. Niet iedere scribent volgt precies dezelfde methode. Sommigen geven een duidelijke onderverdeling; anderen niet zodat zo'n schets het karakter draagt van een artikel. De meeste moeite heb ik met de schets over de Kerk. Het zal de bedoeling niet zijn, maar een opmerkzame gebruiker zou uit deze schets kunnen concluderen: we hadden de Kerk der vaderen nooit mogen verlaten èn/of: terugkeer naar die Herv. Kerk kan op grond van deze schets worden verdedigd. In ieder geval: duidelijke leiding wordt hier niet gegeven. De rede van prof. Van Genderen over „De ware kerk" had hier ook genoemd moeten worden bij de literatuur. Geschikt voor het gebruik op mannenverenigingen of Bijbelstudie kringen is dit boekje.

J.H.V.

Mensen in een kleine wereld, door Piet Terlouw, uitgave Zomer & Keuning te Ede, 191 blz., prijsgeb. ƒ 17,90.
Een spannend verteld verhaal met goede karaktertekeningen en uitstekende uitbeelding van de figuren, die er in voorkomen, met hun onderlinge relaties. Hoofdfiguur is Anneke Hovestad, dochter van de houder van het hotel „De Koning van Denemarken", die met een zwaar wegend geheim door het leven gaat. Het verhaal speelt in het schilderachtige stadje Rhenen vóór de oorlog, waar de schrijver Piet Terlouw al meer dan dertig jaar woont. Een boeiende, levensechte roman.

O.

Shiokari-Pas, door Ayako Miura, uitgave Oosterbaan & Le Cointre, 286 blz., prijs ƒ 24,90.
Dit uit het Japans vertaalde boek verhaalt het leven van de Japanse jongen Nobuo Nagano, die boeddhistisch opgevoed in aanraking komt met het christelijk geloof en christen wordt en dat niet alleen in woorden, maar ook in zijn daden toont. Een boeiend en aangrijpend boek.

O.

Stukjes, door ds. H. Toorman, uitgave Bijbel Kiosk Vereniging, Postbus 25, 3970 AA Driebergen, prijs ƒ 14,90 (bestelnr. 774).
Voor iedere dag van het jaar treft men in dit boek een korte, pakkende meditatie aan, waarbij het bijbelgedeelte staat aangegeven dat men erbij dient te lezen. Ds. Toorman zegt er zelf van dat hij heeft „geprobeerd een erg korte weg te vinden van het hart van de bijbeltekst vandaan naar het hart van een mens, die nu mag en moet leven". Hij toont in dit boekje de gave om een bijbelwoord met korte bewoordingen treffend „aan de man" te brengen. Hij laat dikwijls aspekten zien van de tekst, waaraan men bij het lezen ervan spoedig voorbijgaat. Moge het boekje velen ten zegen zijn.

O.

Dr. E.J. Beker en dr. J.M. Hasselaar, Wegen en kruispunten in de dogmatiek, deel I, uitg. J.H. Kok, Kampen 1978, 184 blz., geb. ƒ 27,50.
De hoogleraren Beker (GU Amsterdam) en Hasselaar (RU Utrecht) hebben - met medewerking van drs. J.H. Sonderen - het eerste deel gepubliceerd van een dogmatiek die uit vijf delen zal moeten bestaan.
De titel „Wegen en kruispunten in de dogmatiek" doet denken aan het didactisch commentaar van prof. Hasselaar op de „Reformierte Dogmatik" van Heppe: „Wegen en kruispunten op een oude atlas". De stof van de oude Heppe - een bundeling van het denken van de gereformeerde orthodoxie - was een gegeven uitgangspunt in het Utrechtse onderwijs in de dogmatiek. Het is dus wel verklaarbaar, dat de auteurs hun mening telkens naast en tegenover die van Heppe en diens bronnen stellen. Volgens de inleiding beseffen zij, dat aansluiting bij een traditie een onmisbare voorwaarde is voor het gaan van eigen wegen en het spreken van eigen woorden. Waar de gereformeerde traditie door hen gehonoreerd wordt, gebeurt dat niet zelden op een verdienstelijke manier.
Maar het is onbevredigend, als in het eerste hoofdstuk de indruk gewekt wordt, dat inzake de vragen rondom de natuurlijke kennis van God tussen Heppe en Barth gekozen moet worden. Alsof een dogmatiek die op de wijze van Beker en Hasselaar progressief gereformeerd wil zijn, kan voorbijgaan aan het in de twintigste eeuw voorgedragen gereformeerde standpunt, dat er wel algemene openbaring is, maar geen natuurlijke theologie! Men kan zich daarvoor al op Calvijn beroepen. Dan wordt m.i. meer recht gedaan aan de Heilige Schrift, bv. aan de natuurpsalmen en aan Rom. 1. Waar de exegetische verantwoording te wensen overlaat, moeten aan Barth ontleende, maar zeer aanvechtbare dogmatische stellingen bij Beker en Hasselaar gewicht in de schaal leggen, zoals op blz. 28: „De apostel spreekt echter iedere mens daárop aan, dat hij Gods eigendom geworden is!" (over Rom. 1:18 vv.). Zie ook blz. 32-34 over de objectieve verandering en de saamhorigheid met Christus van alle mensen.
Verderop schrijven zij, dat vernieuwing van belijdenis en dogmatiek zich door exegetische bewijsvoering moeten legitimeren. Zij zijn op vernieuwing uit en daarvoor is Schriftbewijs (exegetische bewijsvoering) nodig. En juist daar is dit boek niet sterk in.
De leer van God wordt in het tweede hoofdstuk besproken. Ik denk dat de dogmatiek hier iets zal moeten hebben van het bijbels woordenboek en zorgvuldig moet nazeggen wat God in het Woord zegt van Zichzelf. Niet alleen bij Heppe, maar ook in dit nieuwe boek klinkt het Woord echter te weinig door.
De leer van de Heilige Schrift wordt in het derde en laatste hoofdstuk behandeld. Materieel is dit ook het belangrijkste gedeelte. Beker en Hasselaar staan ergens tussen Bavinck en Barth in. Hun positie stemt vrijwel overeen met die van Miskotte.
„Wegen en kruispunten in de dogmatiek" is in de eerste plaats bestemd voor theologen. Als leerboek zal het wel functioneren in het kader van het onderwijs dat de auteurs in Utrecht en Amsterdam geven. Men moet er Heppe dan wel bij hebben. Als men voorkeur geeft voor de dogmatiek van Bavinck en niet voor die van Heppe, bestaat de waarde van het boek meer hierin, dat het materiaal biedt voor discussies over een aantal opvattingen en problemen of wegen en kruispunten in de dogmatiek.
Het ligt niet zozeer aan het gebruik van Latijnse en Griekse termen - ze worden tenslotte vertaald - als wel aan de gehele opzet, dat „Wegen en kruispunten" voor hen die niet theologisch geschoold zijn, een moeilijk toegankelijk boek is. Zij zouden meer hebben aan andere wegen in de dogmatiek. En of de niet geringe verwachting van de beide schrijvers in vervulling zal gaan, dat deze wijze van theologiseren een steun in de rug is voor diegenen „die de verlammende situatie op ons kerkelijk toneel, dat door schimmige geestelijke en politieke stellingnamen geteisterd wordt, te boven willen komen"?
Rest nog te vermelden, dat de uitgave er zeer verzorgd uitziet.

Van Genderen

Van de Verklaring van de Bijbel door Johannes Calvijn, in nederlandse vertaling, verscheen bij drukkerij/uitgeverij De Groot te Goudriaan het 22e deel: De kleine Profeten deel I Hosea, uit het latijn vertaald door ds. W. de Graaf, gebonden 423 pag., prijs ƒ 59,-.
Met grote waardering en een gelukwens aan het adres van de vertaler, dat hij dit werk heeft mogen tot stand brengen, heb ik dit deel ontvangen. Het blijft waardevol van Calvijns exegetisch werk kennis te nemen en dat is door deze heldere, in goed nederlands gegeven vertaling voor ieder mogelijk.

O.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen