Vormingswerk

Het tienjarig bestaan
Op zaterdag 22 maart werd het tienjarig bestaan van het Vormingswerk in de Ichthuskerk van Amersfoort - vergaderkerk bij uitnemendheid en straks synodekerk - herdacht. Dit gebeurde in een samenkomst waar de cursisten uit de drie plaatsen waar deze cursus pleegt gegeven te worden - Apeldoorn, Hoogeveen en Rotterdam - aanwezig waren. Dat was een goede gedachte. Om de drie weken wordt in het seizoen in genoemde plaatsen cursus gegeven, maar de cursisten ontmoeten elkaar niet al weten ze dat ze, zij het in andere volgorde, van dezelfde docenten dezelfde lessen krijgen. Dat is ten overvloede nog te zien op de stencils die uitgereikt worden en waar iedere docent een korte samenvatting geeft van de les, die hij in deze drie plaatsen voor telkens twee groepen houdt.
Het was daarom prettig dat verschillende cursisten die zaterdag naar Amersfoort waren gekomen om daar niet alleen elkaar te ontmoeten - voor zover ze elkaar uit anderen hoofde niet kenden - maar ook om samen in dankbaarheid stil te staan bij het feit dat de cursus vormingswerk tien jaar lang kon worden gegeven.
Na de korte herdenkingsrede van de voorzitter sprak een van de docenten, prof. dr. W. van 't Spijker, over het onderwerp: Doet de oude kerk het nog? Een actueel onderwerp, dat in verschillende groepen werd besproken. De algemene bespreking die daarop volgde was animerend en stimulerend. De toespraak zelf is inmiddels verschenen in een nr. van „Ambtelijk Contact".
Aan het slot van die herdenkingsdag werd krachtig de wens uitgesproken om dit werk voort te zetten en ook in het komende seizoen weer een cursus op te zetten. De organisatoren hadden nl. gedacht dat het goed zou zijn om een jaar rust te nemen en te geven om daarna weer met vernieuwde moed verder te gaan. Maar duidelijk werd uitgesproken dat vele cursisten dit zeer zouden betreuren.
Het gepubliceerde programma maakt duidelijk dat aan deze wens is voldaan en dat de Commissie er in geslaagd is - zij het niet zonder veel zorg en overleg - een aantrekkelijk programma op te stellen.

Opzet
Besprekingen over het organiseren van een cursus vormingswerk zijn aan het eind van de zestiger jaren begonnen door „toevallige" ontmoetingen en gesprekken tussen verschillende mensen, die allen de wens hadden horen uiten: kan er in onze kerken ook geen cursus worden gegeven?
Verschillende personen, die betrokken waren bij de Jongerenbond, de Vrouwenbond, de Ambtsdragersconferentie, Jeugddeputaten en de Theol. Hogeschool, hebben de hoofden bij elkaar gestoken en besloten, dit werk op te zetten op persoonlijke titel.
Er waren dus geen instanties aan wie men verantwoording schuldig was of die positief of negatief invloed konden uitoefenen op opzet en programma, keuze van docenten of iets dergelijks.
Het is gebleken dat dit goed heeft gewerkt en veel onnodig werk is daardoor voorkomen. Blijkbaar hadden de leden van deze commissie zoveel vertrouwen in de kerken dat niet gevraagd is: waarom moet dat zo?; wie is verantwoordelijk?; wie staan hier nu eigenlijk achter?

Er is in deze tien jaar prettig gewerkt.
Er waren goede verhoudingen en de vormingscursus heeft een eigen plaats gekregen in ons kerkelijk leven. Het zou door velen als een gemis worden ervaren wanneer achter dit werk een punt zou worden gezet.
In een gesprek op het laatste admissie-examen bleek hoe zeer dit werk wordt gewaardeerd en welke kerkbouwende betekenis er van dit werk uitgaat.

Overzicht
Op de herdenkingssamenkomst in Amersfoort werd aan alle aanwezigen een 16 pagina's tellende brochure uitgereikt waarin een overzicht wordt gegeven van de behandelde onderwerpen na een kort historisch exposé.¹)
Aan dat overzicht ontlenen we dat op 12 september 1970 de cursus Vormingswerk is gestart te Apeldoorn met 168 deelnemers, verdeeld in drie groepen. Er waren toen 15 cursusmorgens.
Het volgende jaar werd de cursus gegeven zowel in Zwolle als in Rotterdam.
Met ingang van de cursus 1974-1975 werd een derde cursusplaats ingeschakeld nl. Hoogeveen terwijl na één jaar Zwolle Apeldoorn weer gekozen was. Het aantal lesdagen werd teruggebracht van 15 naar 12.
De negende cursus - 1978-79 - werd gehouden op 9 zaterdagen. Zo is het gebleven en ook voor het volgende seizoen aangekondigd. Het betekent dat men op die negen morgens 18 lessen ontvangt - elke morgen twee lessen met bespreking.
Het aantal deelnemers is.na het reeds goede begin de eerste jaren in stijgende lijn gegaan. Het seizoen 1975-1976 was een topjaar, toen 408 deelnemers konden worden genoteerd. Daarna was het aantal deelnemers totaal ruim 300, verdeeld over drie plaatsen.
We hopen hartelijk dat dit aantal ook in het nieuwe seizoen weer gehaald kan worden. In genoemde brochure wordt een overzicht gegeven van de behandelde onderwerpen.
Het blijkt dat meer dan 250 lessen - uiteraard veel meer uren, omdat de laatste jaren elke les in drie plaatsen twee keer wordt gegeven - zijn gedoceerd over zeer uiteenlopende onderwerpen.
Een schat van kennis is aan de cursisten meegegeven.
De stencils van deze tien jaren vullen reeds een grote ordner - een kostbaar bezit. Wie het genoemde overzicht bestudeert kan uitrekenen dat in deze tien jaren ruim 20 docenten zijn opgetreden.
In het eerste jaar waren het de vijf hoogleraren en de voorzitter.
De vaste kern van docenten bestond uit de drie hoogleraren: van Genderen, van 't Spijker en Velema plus de voorzitter. In het komende cursusjaar haakt ook prof. Van Genderen af voor een jaar.
Uiteraard wordt van de docenten veel gevraagd - zij moeten negen zaterdagen - voor de meesten vrije dagen - op stap plus de voorbereiding terwijl les geven, vragen beantwoorden en gesprekken voeren in de pauzes ook de nodige inspanning kost.
De commissie is blij dat verschillende deeldocenten zich beschikbaar hebben gesteld die elk één les (uiteraard weer op drie plaatsen voor twee groepen, dus zes keer) zullen geven.

Betekenis
Over doel en betekenis van de cursus is in Amersfoort in het openingswoord o.a. gezegd - de grote lijnen geef ik hier weer -:
Met ons vormingswerk bedoelden we onze kerkleden, die onderwezen zijn in de leer van de kerk, vaak reeds een eigen plaats hebben in de kerken, verder te brengen in het bepalen van hun houding als kerklid in deze tijd. We wilden hen brengen naar een hoger niveau van kerklid-zijn. Deelnemers zijn uiteraard gemotiveerde mensen - anders offer je niet negen zaterdagmorgens op aan het volgen van een cursus - die meer geïnformeerd en geïnstrueerd willen worden om gemotiveerd te blijven en nog meer gemotiveerd te worden.
De betekenis van dit werk is:
1) Voor de cursist gaf het volgen van deze cursus vermeerdering van kennis, verdieping van inzicht en verbreding van blik. Ze bevorderde ook zelfontwikkeling en bracht zelfcorrectie.
2) De gemeenschap werd bevorderd. Er ontstond een band tussen docenten en cursisten waardoor de vervreemding van het gewone kerklid werd tegengegaan; ook tussen de cursisten onderling: men leerde elkaar kennen, waarderen en respecteren.
3) De band aan de kerk werd versterkt en de liefde tot de kerken vergroot en daardoor werd de opbouw van de kerken gediend.
4) Onopzettelijk en tegelijk heel bescheiden is hierdoor een stuk kern- en kadervorming bevorderd. Bijzonder prettig was het om te horen dat diverse cursisten de lessen uitwerkten, het ontvangen onderwijs doorgaven en zo vruchtbaar maakten in bredere kring.
5) Tegelijk is door de vormingscursus getracht niet alleen kerkleden enigszins te begeleiden in hun denken en levenshouding, maar is ook getracht een dam op te werpen tegen de voortvretende secularisatie, de veralgemening, de verslapping, de deconfessionalisering, die het kerkelijke leven doortrekt - bij het ene vak uiteraard meer dan bij het andere. Er werden nodige en nuttige injecties gegeven.

Tenslotte
Begrijpelijk dat in Amersfoort dankbaarheid werd uitgesproken voor de mogelijkheden, die we tien jaar lang hebben gehad, de bereidwilligheid van de verschillende docenten en de stimulerende belangstelling van cursisten.
Dankbaarheid ook voor de vrijheid, die we in deze jaren hadden - vrijheid in ons land en in onze kerken.
Niet minder dankbaarheid voor de stimulansen die gegeven werden aan cursisten en die cursisten ook gaven aan docenten.
Tenslotte dankbaarheid voor de vormende, bouwende, gemeenschapversterkende invloed die van de cursus vormingswerk in deze jaren is uitgegaan.
Nu aan de wens van vele cursisten is voldaan en de elfde cursus 30 augustus D.V. van start gaat hopen we dat de oproep, die reeds in verschillende kerkbladen heeft gestaan na die in ons blad, grote weerklank zal vinden en ook in het seizoen 1980-1981, waarin een keur van onderwerpen wordt behandeld, dit werk velen ten zegen zal zijn.

J.H.V.

1) Dit overzicht is samengesteld door de toenmalige secretaris en is nog bij hem te verkrijgen: K. Geleynse, Duurswold 23, 9642 EV Veendam, tel. 05987-1 22 64.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen