Boekbespreking

Dr. F.L. Rutgers: „Calvijns invloed op de Reformatie in de Nederlanden". Uitgave De Tille, Leeuwarden, Prijs ƒ 35,-.
Voor de derde maal wordt de rede uitgegeven die de eerste en grote kerkhistoricus van de Vrije Universiteit in 1898 heeft uitgesproken. Het is typerend voor de verhoudingen dat deze rede in deze editie nu wordt ingeleid door prof. van 't Spijker, de Apeldoornse kerkhistoricus, die op duidelijke wijze de juiste betekenis van het werk en de in zijn rede verdedigde opvatting van Rutgers over het Calvinisme tekent.
De rede van Rutgers omvat 38 pagina's. De conclusie is te vinden op pag. 34 „Van de Nederlandse Reformatie is het eigen karakter, voor zoveel men daarvan spreken kan: niet de godsdienstige oppervlakkigheid van het Humanisme, niet de nuchtere verstandelijkheid van het zogenaamde Zwinglianisme, niet de traagheid van het kerkelijk Conservatisme, noch ook de losbandigheid of de bandeloosheid van het Anabaptisme of het Libertinisme, maar veeleer het beginsel dat dat alles reeds vroeg overwonnen heeft, het beginsel dat belichaamd was in het Calvinisme naar den diepen, veelomvattenden zin van dat woord".
Het werk van Rutgers is een meesterstuk, waard door iedere theoloog gekend te worden. Na de rede volgen meer dan 200 pagina's noten! In deze noten ligt een schat van kerkhistorische kennis opgetast. Er zijn noten bij die vele pagina's in beslag nemen. Zo bv. noot 82 die 20 pagina's omvat. Overbodig om te zeggen dat dit geschrift - uitvoering: gebrocheerd in omslag - een kerkhistorische goudmijn is waarin bijzonder veel is te vinden over het werk van de Reformatie in ons land. Rutgers wist wat hij zei. Uiteraard is er over allerlei onderwerpen en personen, die hier worden genoemd, meer verschenen, maar wat hier geboden wordt is nog altijd belangrijk. Dankbaar mogen we zijn dat deze rede nu weer onder handbereik is! Ze worde door een jonge generatie bestudeerd en het kerkelijke leven moge het stempel blijven dragen dat het door de Reformatie heeft gekregen.
Het geschrift telt 260 pagina's. Een uitgebreid register vergemakkelijkt het raadplegen van deze fraaie studie.

J.H.V.

P. Bergwerff en T.S. de Vries „Vrede door recht". Uitgave De Vuurbaak, Groningen. Prijs ƒ 15,50.
De Vuurbaak in Groningen is een typisch vrijgemaakte uitgever, die alles doet om vrijgemaakte publicaties in het licht te geven. Men is nu gestart met een nieuwe serie „De eerste generatie" waarin het woord wordt gegeven aan een aantal mensen die een rol hebben gespeeld bij de Vrijmaking van 1944. Die gebeurtenis vormt het uitgangspunt, niet het exclusieve onderwerp van deze serie.
In het eerste nummer van deze serie is ds. D.K. Wielenga J. Dzn. aan het woord - een markante figuur uit die kerken, gesproten uit het bekende geslacht van de Wielinga's. Zijn vader was predikant te Franeker. DeKa - zoals hij genoemd wordt - is de jaren door een man met een eigen mening geweest, die ongezouten voor die mening kon uitkomen en soms ook eigen kerkgenoten niet spaarde. Dat blijkt ook uit de gesprekken die hij met de samenstellers van dit geschrift, twee journalisten van het Nederl. Dagblad, gevoerd heeft. Het is interessant om kennis te nemen van allerlei beschouwingen van ds. Wielenga die zijn kerken ook als zendingslector te Kampen heeft gediend.
We leren hem kennen als een man die ronduit zijn mening durft te zeggen, onafhankelijk van wie of wat ook en daarom ook wel eens een loopje neemt met hetgeen in zijn eigen kring aan de orde is; maar soms wat erg zelfbewust. Ook over onze kerken geeft hij een nummertje weg (pag. 78). Hij heeft ds. Heerma en Tamminga in Rotterdam meegemaakt als collega's en destijds kanselruil voorgesteld. „Ik wil trouwens wedden dat als ik zou preken in de chr. geref. Noordsingelkerk, er geen kip zou komen; alleen misschien eigen mensen. Alles zou naar de Simonstraat lopen, want Wielenga is natuurlijk niks. Dat kan ik begrijpen, vanuit hun standpunt. Ze verwachten een ander soort prediking".
Een boeiend boekje van een boeiende figuur.

J.H.V.

Dr. R.W.M. Croughs - „Het kind in gezin en samenleving". Uitgave Wever-Franeker. Prijs ƒ 35,- .
Dit boek, dat ruim 221 pagina's telt, wil een bijdrage leveren aan een hernieuwde bezinning op de wezenlijke psychologische behoeften van het jonge kind. De schrijver is kinderarts en man van positief christelijke levensovertuiging. Dat blijkt uit dit boek duidelijk. Hij richt zich tegen allerlei tendensen in de samenleving die in feite tegen het kind zijn gericht. Prachtig en fijn gevoeld is het hoofdstuk: Heeft een kind een moeder nodig? Of het hoofdstuk: De onderschatte pasgeborene, waarin duidelijk wordt aangetoond dat de eerste uren na de geboorte ook bij de mens een hoogst gunstige en gevoelige periode vormen voor de instelling van het gedrag van de ouders en speciaal de moeder op het kind. Ook het hoofdstuk over borstvoeding moesten alle a.s. moeders feitelijk lezen. En de vaders krijgen ook een beurt, als hun betekenis voor de ontwikkeling van het kind wordt getekend en niet minder in het volgende hoofdstuk: de ontwaarding van het vaderschap.
Aan dit boek zou een artikel gewijd kunnen worden.
We kunnen het hartelijk aanbevelen omdat het dwars tegen allerlei moderne opvattingen in pleit voor het schriftuurlijke ouderschap, dat om vele psychologische argumenten het kind zeer ten goede kan komen.
Terecht wordt in het slot gesteld dat de centrale vraag is op welke wijze ouders en andere volwassenen hun levensvervulling zoeken: door er te willen zijn voor anderen of voor zichzelf.
Een goed boek, dat we in veler handen wensen vooral in die van ouders en a.s. ouders.

J.H.V.

„Missionaire Gemeente" verschijnt achtmaal per jaar. Prijs ƒ 7,50 p.j. Uitgave Meinema-Delft.
Een nieuw blad, voortzetting van twee kaderbladen voor evangelisatiewerk nl. Weerklank en Bij, dat een bijdrage wil geven aan de toerusting tot missionair denken en handelen van de gemeente. Oecumenisch van opzet: Geref., Hervormd en R.K. Opzet en sfeer van het blad zullen onze evangelisatiecommissies niet aanspreken. In deze geest moet het toch maar niet, al zal men kennis moeten nemen van de ontwikkelingen op dit terrein.
Er is zo weinig meer te herkennen van de gereformeerde belijdenis, die ook voor het evangelisatiewerk betekenis heeft.

J.H.V.

Ds. S.J. Popma - „Ik ben er toch!". . . Serie Pastorale Handreiking nr. 13; Prijs ƒ 8,90. Dr. H. Andriessen - „Verlangen en volwassenheid". Idem nr. 14. Prijs ƒ 15,90. Uitgaven J.N. Voorhoeve, Den Haag.
Twee deeltjes uit een langzamerhand bekend geworden serie.
Het eerste en kleinste deeltje is een echt pastoraal geschrift dat de eigenlijke bevrijdende boodschap in het pastoraat wil laten doorklinken. Uiteindelijk geven niet de psychotherapeutische en klinisch-pastorale methodes de doorslag, maar Gods verlossend en vertroostend spreken. Popma zegt het op zijn wijze, maar we onderschrijven zijn bedoeling.
Het tweede nummer geeft beschouwingen over levensloop, zinsbelevening en pastoraal handelen. De r.k. auteur die sterk betrokken is bij de Klinisch Pastorale Vorming schrijft aan het eind van elk hoofdstuk over de pastor zelf. Zij lijden aan wat zij in anderen pogen te genezen. Hun identiteit is in geding (pag. 84). Dit nummer heeft me niet erg aangesproken. M.i. weinig geschikt voorde pastorale praktijk. Veel te beschouwelijk en niet praktisch.
De auteur heeft weinig gevoel voor het pastoraat zoals het in de kerken van de Reformatie wordt uitgeoefend.

J.H.V.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen