Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Lijdenstijd

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Lijdenstijd

8 minuten leestijd Arcering uitzetten

De lijdensweken zijn weer begonnen en de prediking in deze weken zal naar we mogen aannemen het lijden van Christus belichten, waarbij geen enkele prediker verplicht is zich te beperken tot de Evangeliën want ook het Oude Testament en niet minder de brieven van Paulus en Petrus bieden stof te over voor de veelzijdige boodschap van Christus' kruisgang. Langzamerhand denkt men dat we zes lijdenszondagen hebben en dat de aanstaande zondag 8 maart de eerste lijdenszondag is. Wie het zo stelt sluit zich aan bij de in de R.K. Kerk in zwang zijnde praktijk. Aan de viering van het Paasfeest ging in de Oude Kerk een vastentijd vooraf waarin de gemeente door boete en inkeer zich voorbereidde op de komende feesttijd. Langzamerhand werd deze vastgesteld op veertig dagen. Aswoensdag werd het begin van de vastentijd - dat was dan j.l. woensdag 4 maart.
Gelijk bekend gaat daar carnaval aan vooraf in de R.K. praktijk - waar verschillende protestanten zich bij aan gaan sluiten - de drie dagen voor de aswoensdag. Voor men gaat vasten en treurt (as is teken van rouw; vandaar de benaming) vinden allerlei feestelijkheden plaats gepaard gaande met vermommingen. Bij het verschijnen van dit artikel zullen de kranten wel weer het een en ander over carnaval 1981 (van 1 tot 3 maart) vermeld hebben en zullen de nodige Prinsen Carnaval zijn gepresenteerd. De kerk der Reformatie heeft hier zeer bewust mee gebroken. Het kerkelijk jaar werd vooral gezien onder het gezichtspunt van de prediking. Men heeft daarom de lijdensweken op zeven gesteld - dus ook de zondag waarop in de roomse kerk Carnaval begint werd duidelijk gereserveerd voor de prediking. De Reformatie bracht eerherstel voor de prediking en niet het minst voor de lijdensprediking. Niet ons vasten en boete doen krijgt de nadruk maar Christus' daad en werk, Zijn lijden en sterven.

In het in 1948 verschenen Handboek voor de Prediking vraagt dr. M.H. Bolkestein zich af of een aantal van zeven lijdenszondagen in de bestaande traditie niet te groot is. Wordt het kerkelijk jaar zo niet topzwaar? Komt - inzonderheid bij een vroeg Pasen, maar dat is dit jaar niet het geval - dè prediking van het leven van Christus niet al te zeer in de verdrukking?
Terecht wijst Bolkestein er op dat we diezelfde onevenwichtigheid ook in het Nieuwe Testament kunnen constateren. „De lijdensgeschiedenissen nemen in de evangeliën een onevenredig grote plaats in. Op het lijden, sterven en opstaan is alles geconcentreerd".
Dat behoeft ons niet te verwonderen omdat het lijden van Christus een plaatsbekledend karakter draagt. In de lijdensweken zijn we bij het hart van het Evangelie. Zonder kruis en opstanding is er geen evangelie. Wie hier aan gaat tornen en wie het hier niet meer ziet zitten ondermijnt het Evangelie zelf.
Om dat Evangelie blijft het in alle tijden gaan.
Het is de grootste roeping van de kerk en de beste dienst die de kerk aan de wereld kan bewijzen wanneer zij dat volk Evangelie predikt, dat niet is naar de mens, maar dat wel is voor de mens.
Er wordt in deze tijd en in deze wereld verschrikkelijk veel geleden. Er zijn mensen die er diep onder door moeten en misschien zijn er onder de lezers van dit artikel mensen, die een moeilijke onvoorziene kruisweg moeten gaan. En dan dienen we niet te vergeten het lijden, dat over bepaalde landen en volken is gekomen - onvoorstelbaar.
Christus' lijden is zeker anders van karakter geweest. Zijn lijden was niet meer of minder, maar anders, uniek - borgtochtelijk lijden. Maar Zijn kruis wijst ons de weg. In Zijn kruis ligt geen direct antwoord op vragen, maar wel kracht om te dragen. Zijn kruis staat midden in de werkelijkheid. Een gekruisigde Christus is ons behoud en onze kracht en Hij waarborgt dat we er met en door Hem door zullen komen. Indien wij met Hem lijden zullen wij ook met Hem verheerlijkt worden.
Dat maakt de lijdensweken tot rijke weken in het kerkelijk jaar.

Vrouwenwereldgebedsdag
Het is reeds vele jaren gewoonte dat op de eerste vrijdag in de lijdensweken - dat is dus vandaag 6 maart - de vrouwenwereldgebedsdag wordt gehouden. Het initiatief daartoe werd bijna een eeuw geleden reeds genomen in 1887. Sinds 1929 is het ook in Nederland gewoonte deze dag te organiseren. Men probeert in dit gebedsuur de problemen, die de mensheid beroeren aan de Here op te dragen en dat tot uitdrukking te brengen in de liturgie en in de personen die haar samenstellen.
Het streven is loffelijk. En we kunnen nooit teveel bidden; generaal genomen zullen we zelfs te weinig bidden.
Na de tweede wereldoorlog, inzonderheid in de zestiger jaren, kwam er steeds meer kritiek in onze kring op deze Vrouwenwereldgebedsdag, hoewel in allerlei plaatsen tot vorig jaar toe ook uit onze kerken zusters deelnamen aan deze dag, mede dank zij het feit dat de organisatie geschiedde onder auspiciën, zij het niet onder verantwoordelijkheid, van de Nederl. Chr. Vrouwen Bond.
De breed-oecumenische opzet en de vaak horizontaal gerichte gebeden riepen steeds meer kritiek op.
Maar de liturgie van dit jaar slaat alles wat tot dusver geboden werd.
Opzet is om te wijzen op de problemen van Indiaanse minderheden in Amerika en op de misvorming van Gods schepping door de mensen. Het blijkt nu dat in de aangeboden liturgie elementen ingebracht worden van het heidens-naturalistische geloof der Indianen vermengd met christelijke ideeën. „Moeder aarde" spreekt de gemeente als haar kinderen aan. De gemeente - de biddende vrouwen - antwoordt: „Wij horen, moeder aarde, spreek!".
Tevens wordt God aangesproken als „Grote Geest". En als tegen het einde wordt gezegd „Sprekende God - als ik denk, denkt Uw Geest, als ik spreek, spreekt Uw stem", dan wordt de grens tussen Schepper en schepsel, tussen God en mens weggevaagd.
Een groep Württemburgse vrouwen in West-Duitsland is in actie gekomen en heeft opgeroepen tot boycot van de Vrouwenwereldgebedsdag. Deze vrouwen hebben een eigen liturgie opgesteld die „volgens het gezag van de Heilige Schrift en de christelijke belijdenis kan bestaan".
Weer een signaal van een bepaalde ontwikkeling, die veel te denken geeft.
Het is te hopen dat die vrouwen, die uit onze kerken nog aan deze Vrouwenwereldgebedsdag deelnemen - hun aantal slinkt elk jaar naar men zegt - oog hebben voor de verontrustende ontwikkeling en aan dit syncretistisch gedoe - christelijk geloof vermengd met heidense elementen - niet mee zullen doen.
Al weer neen zeggen en tegen de stroom oproeien? Maar dat is uw en onze schuld niet. Als het abnormale, normaal gaat worden dan moet geprotesteerd worden met het risico dat normale christenen als abnormale mensen worden gebrandmerkt. Het zij zo . . .

Overlijdensadvertenties
Het opstellen van overlijdensadvertenties dient met grote zorgvuldigheid te geschieden. Die zorgvuldigheid kan op gespannen voet staan met de korte tijd, die gegeven wordt voor het opstellen van een dergelijke advertentie. Er zijn heel wat begrafenisondernemers die zorgen voor de geijkte tekst van een advertentie met of zonder godsdienst; alles in de prijs inbegrepen - of er zijn ambtsdragers, die ingeschakeld worden of uit pastoraal meeleven zichzelf aanbieden bij het opstellen van een passende tekst.

Er verschijnen echter ook advertenties, die wel erg persoonlijk gekleurd zijn maar die ook kijk geven op een bepaalde instelling ten aanzien van godsdienstige vragen die ons verbijstert.
Enkele weken geleden stierf een bekend televisie-presentator. De familie deelde mee dat ex-radioverslaggever van wielerevenementen „de pijp aan Maarten heeft gegeven" - in wielerjargon: een coureur geeft het op.
Een poosje daarvoor werden twee schoonzusters betrokken bij een verkeersongeluk en lieten beiden het leven. In een van de advertenties stond: God heeft dit niet gewild.
Veertien dagen geleden stierf ds. G. Toornvliet, een omstreden predikant met rijke gaven die in heel het land zijn aanhangers had. Een van zijn „fans" meende in een grote advertentie hem te moeten bedanken als „lieve ds. Toornvliet" en te verwachten dat hij ook in de hemel voor ons op deze aarde zou bidden. Een rechtstreekse aanspraak tot een dode in een advertentie!
We signaleren deze drie rouwadvertenties, die een sterk persoonlijk karakter dragen, maar die alle drie in strijd zijn met ons christelijk geloof. Het past ons niet oneerbiedig over de dood te spreken. Gods wil kan wel veel vragen oproepen, maar we kunnen niet zeggen: God heeft het niet gewild. Daar zit een hele theologie van het lijden achter, die tegenwoordig steeds luider gelanceerd wordt.
Spreken tot de dode hetzij bij een graf hetzij in een advertentie is in strijd met ons geloof dat een grens is getrokken. En in feite een beroep doen op zijn voorbede is haast een tekort doen aan de enige voorbede van de grote Hogepriester, Die in de hemel altijd leeft om voor Zijn kerk te bidden.
Ten overvloede - laten we goed weten wat we uitspreken in rouwadvertenties.
Het past een christen niet om met droefheid mee te delen dat het God behaagd heeft door een noodlottig ongeval tot Zich te nemen ...
Een noodlottig ongeval en toch Gods wil?
Alleen maar droefheid als we weten dat onze geliefde bij de Here is?
Het gaat om zindelijkheid en de geestelijke toon in advertenties.
Een advertentie mag een belijdenis zijn van ons geloof. Het luistert nauw en het gaat om een geestelijke, maar ook persoonlijke toon.
Dat blijft een zaak om over na te denken en in voorkomende gevallen op verantwoorde wijze in praktijk te brengen.

J.H.V.

Dit artikel werd u aangeboden door: De Wekker

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 6 maart 1981

De Wekker | 8 Pagina's

Lijdenstijd

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 6 maart 1981

De Wekker | 8 Pagina's