COGG-Conferentie

Goede samenkomst
Het Contact Orgaan van en voor de Geref. Gezindte houdt elk jaar een conferentie, nu al jarenlang. Dit jaar op donderdag 2 april in Nijkerk. Die conferentie fungeert als een ontmoetingsplaats voor leden van verschillende kerken van gereformeerde belijdenis uit ons vaderland. Uit de ene kerk meer dan uit de andere - het is waar: de Geref. Gemeenten zijn bv. bepaald ondervertegenwoordigd en ook predikanten en leden van de Geref. Kerken (vrijgemaakt) laten verstek gaan.
Ook nu was er weer een behoorlijk aantal ambtsdragers en leden uit de Geref. Kerken, de Ned. Hervormde Kerk (Geref. Bond), de Chr. Geref. Kerken (dit jaar geen Apeldoorns hoogleraar) en de Nederlands Gereformeerde Kerken.
Het aantal deelnemers was groter dan we de laatste jaren gewoon waren. Het waren er 90. Zij kwamen deze keer samen in het gebouw „De Schakel" te Nijkerk - evenals „De Aker" te Putten een bekend vergadercentrum op de Veluwe.
Het was een bijzonder goede samenkomst, gekenmerkt door een broederlijke èn zusterlijke sfeer (ook zusters zijn welkom, al waren ze ver in de minderheid) waarin in alle openheid met elkaar werd gesproken.
Van betekenis is ook het persoonlijke gesprek in de wandelgangen. Het COGG is een ontmoetingsgelegenheid eerste klas.
Daarin ligt zijn betekenis. Op de korte baan heeft het COGG niets bereikt voor de kerkelijke eenheid. Maar het is voor nu en later van niet te onderschatten betekenis dat het COGG mensen bij elkaar brengt die anders langs elkaar zouden heengaan.
Het blijkt elk jaar weer dat er een verbondenheid is via het COGG die meer dan een eendagsvlieg is.
We hopen hartelijk dat op Gods tijd de op COGG-conferenties gegroeide gemeenschap in concrete beslissingen, betrekking hebbend op een kerkelijk naar elkaar toegroeien, tot uiting zal komen.

Het onderwerp
Dit jaar behandelde prof. dr. K. Runia van Kampen het onderwerp: Evangelisch - Reformatorisch - Gereformeerd.
Een actueel onderwerp, dat velen boeide omdat dit onderwerp ons midden in de kerkelijke en geestelijke problematiek van deze tijd plaatste.
Alle drie termen hebben in de loop der geschiedenis veranderingen ondergaan. Verba valent usu - de woorden krijgen hun waarde door het gebruik.
Het woord „evangelisch" dat oorspronkelijk identiek was met „reformatorisch" wordt vandaag in allerlei nieuwe verbindingen gebruikt: EO, EH, EZA, EA (Evangelische Alliantie), sinds kort is er zelfs een Evang. Volks Partij.
Hetzelfde geldt van het woord „reformatorisch" hetgeen oorspronkelijk betekent „wat uit de Reformatie stamt". Zo werd gesproken over reformatorische schriftleer, of reformatorische kerkleer. Nu spreekt men over Reformatorische Wijsbegeerte, Reformatorische Bijbelschool. Reformatorisch Dagblad, Reformatorische scholen. Reformatorische Persvereniging Koers - de betekenis van het woord reformatorisch is in genoemde gevallen niet gelijk.
Het woord „gereformeerd" heeft sedert de vorige eeuw al een variëteit van betekenissen.
Wat is vandaag precies de bedoeling als we deze woorden gebruiken?

Evangelisch
Evangelisch (evangelical, Evangelikal) is vooral in de 18e eeuw in Engeland weer naar voren gekomen in verband met de beweging rond Wesley en later ook in de kerk van Engeland. In 1846 vond de oprichting van de (1e) Evangelische Alliantie plaats in Engeland.
Na de tweede wereldoorlog is er ook in ons land een evangelische beweging. Dank zij de voortschrijdende secularisatie, de toenemende wereldgelijkvormigheid en de invloed van Amerikaanse bewegingen. Wereldwijd gezien is de evangelische beweging een sterke macht: in de Ver. Staten is twee derde van de christenheid „evangelisch" en in de Derde Wereld zijn alle protestanten „evangelisch".
Ze hebben drie gemeenschappelijke kenmerken:
1) de onvoorwaardelijke aanvaarding van de Heilige Schrift als het gezaghebbende Woord Gods voor ons - gaat terug op de Reformatie;
2) de persoonlijke geloofsband met Jezus Christus door het werk van de Heilige Geest gaat terug op het Puritanisme, Piëtisme, Nadere Reformatie;
3) een sterke nadruk op de missionaire taak van de gelovige - gaat terug op de opwekkingsbewegingen van de 18e en 19e eeuw.

Zwakheden
De sterke punten zijn ook de punten waar de zwakheden liggen.
Prof. Runia noemde het feit dat er ondanks de gemeenschappelijke erkenning van het formele gezag van de Schrift vrij ingrijpende verschillen zijn t.a.v. de interpretatie en de inhoud van de Schrift. Er is weinig oog voor de eenheid van de Schrift.
De nadruk op het werk van de Geest leidt gemakkelijk tot een door ervaring beheerste vroomheid. Vergelijk de verwerping van de kinderdoop.
De nadruk op de persoonlijke heiliging leidt gemakkelijk tot een verwaarlozing van het structurele kwaad. En de leer van de kerk gaat ook mank. Hier ligt een doperse lijn naar de gedachte van een kerk van wedergeborenen.

Reformatorisch
Ook dit begrip heeft een verschuiving ondergaan en wel in de zin van een vereniging. In de praktijk schaart zich onder de naam reformatorisch de rechterflank van de gereformeerde gezindte. In werkelijkheid is er meer aansluiting bij de Nadere Reformatie dan bij de Reformatie uit de 16e eeuw. De nieuwe beweging is nogal statisch en exclusief terwijl de Reformatie juist dynamisch was. Men heeft bezwaar dat het woord gereformeerd gemonopoliseerd is door de Geref. Kerken, maar maakt men zich nu niet schuldig aan hetzelfde kwaad m.b.t. het woord reformatorisch? Reformatorisch is niet afstotend, maar positief en wervend.

Gereformeerd
Aanvankelijk sloeg „gereformeerd op de hele reformatorische beweging. De kerk werd immers ge-re-for-meerd. Later werd het woord speciaal gebruikt voor de volgelingen van Calvijn. Sinds de 19e eeuw wordt het gebruikt in de naam van verschillende kerken. Denk aan de beschamende titel van het boekje: Tien keer gereformeerd.

Wat is gereformeerd? Beslissend is wat de belijdenisgeschriften zeggen, maar ook daarin is nog wel de nodige variatie. Men spreekt over de religie van de belijdenis en dat niet in de zin van reductie. Het hart van het gereformeerd belijden is dat de genade werkelijk „gratis" is vgl. de Dordtse Leerregels.

Olympische cirkels
De verhouding van de drie begrippen en groepen is niet eenvoudig. Het beeld van de concentrische cirkels gaat niet op.
Beter is te denken aan drie olympische cirkels, die elkaar wederzijds snijden en overlappen. Met een eigen gemaakte tekening maakte de referent zijn bedoeling duidelijk.
De cirkels hebben verschillende grootte; overlappen elkaar in het centrum en overlappen elkaar tweezijdig; de overlappende gedeelten geven de gemeenschappelijke accenten aan tussen twee groepen.
De evangelische beweging is het breedst; de reformatorische het engst en het begrip gereformeerd is diffuus.

Samenwerking
Na uiteengezet te hebben dat deze drie begrippen niet alleen historische, maar ook kritische begrippen zijn - allereerst naar de betreffende groep zelf - drong prof. Runia aan op samenwerking, die z.i. noodzakelijk is. Hij doelde dan speciaal op de evangelische beweging, waar we als „gereformeerden" binnen moeten stappen, met de Schrift in de hand. Dan is er bereidheid naar ons te luisteren. De golven van de secularisatie slaan hoog op tegen het schip van de kerk. Is er wederzijdse bevruchting mogelijk van de „oude" kerken en de „nieuwe" bewegingen? Ligt daar de toekomst van de institutionele kerk?
Is de Here in deze tijd misschien bezig ons op hardhandige wijze bijeen te brengen?

Bespreking
Het referaat, dat in zes groepen werd besproken, maakte de tongen los.
Toen in de middagvergadering uit elke groep twee vragen werden gesteld bleek wel dat de vragen cirkelden om dezelfde kwesties. Wat missen de evangelischen gezien vanuit de reformatorische erfenis? Wat vormt de aantrekkingskracht van de groepen? Hoe verwerken wij hun inbreng m.b.t. de heiligmaking in ons leven - persoonlijk, kerkelijk en interkerkelijk?
Op welke wijze kan in de praktijk van het kerkelijke en gemeentelijke leven een grotere mate van samenwerking en eenheid komen? Is er geen diepere kritiek op deze bewegingen mogelijk en is er wel een samengaan mogelijk als er zoveel bijbelse verschillen zijn?
We deden maar een greep uit de 24 dikwijls samengestelde vragen.
Een forum onder leiding van de voorzitter, ds. L.J. Geluk - ook voorzitter van de Geref. Bond - bestaande uit de referent met ir. J. v.d. Graaf en ds. J.H. Velema ging op deze vragen in.
Over het algemeen wilde men leren van de evangelischen, speciaal hun persoonlijke betrokkenheid en hun missionaire drang zonder het gereformeerde prijs te geven.
Samenwerking achtte men mogelijk mits goede afspraken worden gemaakt.
In dit verband werd ook gesproken over het feit dat 1982 een evangelisatorisch jaar zal zijn op instigatie van de Evangelische Alliantie. Duidelijk was in ieder geval dat er geen reden is op onze lauweren te rusten. We kregen heel wat huiswerk mee.
Er is alle reden tot voortdurende bezinning. Het feit dat de jeugd uit de Geref. gezindte geboeid wordt door deze evangelische beweging heeft ons iets te zeggen.
Dankbaar voor de ontmoeting en voor het gehoorde, belast met vele vragen gingen de conferentiegangers weer naar huis.
Het was een zeer goede, tot bezinning stimulerende vergadering. En is een vergadering dan juist niet goed wanneer het eigenlijke werk na de vergadering nog begint?

J.H.V.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen