De dood overwonnen

Pasen is het levensfeest. Niet het feest van de geboorte van het leven, maar van de overwinning van het leven. Pasen is de mijlpaal in de strijd op leven en dood, die sinds de intrede van de dood door onze zondeval, eeuwenlang heeft gewoed.
Pasen betekent de grote wending en de machtige boodschap: het spoor loopt levenwaarts!
De eerste betekenis van Christus' opstanding wordt in zondag 17 beleden: Ten eerste heeft Hij door Zijn opstanding de dood overwonnen om ons in de gerechtigheid te doen delen, die Hij voor ons door Zijn dood verworven had.
Wie goed leest ziet dat het om drie werkwoorden gaat: overwinnen, verwerven en doen delen!

Overwinnen
Het eerste werkwoord: overwinnen, maakt de kracht en de vreugde van Pasen uit. Het is het overwinningsfeest. De vernederde, gekruisigde, begraven Christus treedt als overwinnaar uit de grafspelonk naar buiten. Hij heeft het grote werk geklaard, waarvoor Hij door Zijn Vader uit de hemel naar de aarde was gezonden.
Hij is de Eerste, Die terugkomt uit de dood door eigen kracht.
De dood is een vijand, een machtige, niemand en niets ontziende vijand. Het leven van de mensheid wordt beheerst door angst voor de dood. De mens wil de dood van zich houden. Hij vecht tegen de dood, die door hem als een vreemde, vernietigende macht wordt ervaren. Huid om huid, al wat een mens heeft wil hij geven voor zijn leven - dat zegt de satan, die het menselijke leven heeft geobserveerd, tegen God. De praktijk laat het zien. Mensen, die vrijwillig de dood zoeken, hebben problemen met het leven en laten, huns ondanks, zien dat daar waar het leven normaal wordt geleefd, de dood als abnormaal wordt ervaren.
We hebben de neiging om de dood te negeren, te verdringen, weg te duwen - hoeveel mensen sterven nog thuis en hoeveel doden staan nog in eigen huis opgebaard? - of ook te flatteren en te relativeren. Maar de dood blijft een macht. En als we onverwacht met de dood geconfronteerd worden, schrikken we. Soms dringt het tot ons door, maar vaak ook zingen we het met het oog op anderen: wie leeft er die de slaap des doods niet eens zal slapen? We kunnen spreken, lezen, schrijven en preken over de dood, maar het eigenlijke kunnen we niet verwoorden. En als we het zelf meemaken ontvalt ons de pen en hebben we geen stem meer om te spreken. Intussen zijn we midden in het leven van de dood omringd en Marsman dichtte: hij sluipt op zwarte geruisloze voeten onzichtbaar achter het leven aan.
Maar Pasen komt met de indringende tijding: de cirkel van geboren worden-leven-sterven is doorbroken. Er is een kink geslagen in de kabel van de dood. De doodsklokken mogen de eeuwen door luiden en roepen: en hij/zij stierf; maar de Paasklok boodschapt: Vivit - Hij leeft. Hij leeft - niet zoals wij nog leven en meer of minder gezond zijn; wij leven voor de dood, maar Hij leeft na de dood. Omdat Hij voor Zijn dood reeds sprak: Ik ben de Opstanding en het Leven. Toen dat Leven de dood inging stierf het Leven niet, maar stierf de dood uit kracht van dit Leven. Daarom moest Hij uit de dood terugkeren en heeft Hij de dood overwonnen.
Hij heeft de dood niet aangevallen, zodat die dood verwondingen opliep en geschonden werd, zoals ons menselijk leven geschonden kan worden.
Hij heeft de dood niet teruggedrongen, zoals de medici dank zij Gods leiding de ziekten en de sterfdag enkele jaren hebben kunnen terugdringen - intussen zeggen de knapsten onder hen: sterven moeten we toch.
Hij heeft de dood niet krachtig bestreden, zoals mensen allerlei misstanden soms met succes kunnen bestrijden.
Maar Hij heeft de dood overwonnen, zodat de dood verslagen is en het rijk van de dood de beslissende nederlaag is toegebracht. Overwonnen heeft Hij de dood, niet door over de dood te spreken, omtrekkende bewegingen te maken, een injectie te geven, maar door de dood in het hart te treffen door zelf de dood in te gaan. Toen werd de dood legaal en principieel gedood!
De Paasvorst kwam terug van over die grens, die onafwendbaar wordt getrokken wanneer geliefden en bekenden sterven - onherroepelijk; voorbij. Maar Hij kwam terug; voor Hem was de strijd voorbij; daarom is Hij de Paasvorst.
Maar wat zien we er van?
We moeten nog sterven en we worden geroepen naar het kerkhof te gaan om onze doden te begraven en het uitvaart-bedrijf floreert! We leven in een Paasloze wereld. De dood blijft toeslaan - individueel en soms massaal. Vandaag hij daar; morgen de buurvrouw en overmorgen u of ik zelf. De dood overwonnen? Het mocht wat. . .
Het is waar dat we er nog niets van zien. Christus overwon de dood en kwam terug. De Eerste, de Eersteling - en dat waarborgt de volle oogst, de volkomen overwinning. En als we nog moeten sterven, dan toch anders, althans als we in deze Christus zijn, want in Hem mogen we ontslapen wetend dat de laatste vijand - vijand ja, maar de laatste, Gode zij dank - die te niet gedaan wordt (dat is meer dan onttroond uit de NV) is de dood. Halleluja - het juk is af van de dood en van het graf!

Verwerven
Christus heeft door Zijn dood gerechtigheid verworven. Het is maar niet gebleven bij de nederlaag van de dood. Het is maar niet een geïsoleerde daad: de dood van de dood. Maar dit staat in brede verbanden. Immers die dood was een gevolg van de zonde. De prikkel van de dood is de zonde. Omdat Christus de zonde moest en wilde verzoenen, moest Hij ook sterven. Maar toen Hij de dood stierf, stierf in wezen de dood. Hij heeft in feite het werk, dat de Vader Hem opgedragen had te doen, al gedaan. Het sterven is het sluitstuk. Nu Hij dit sluitstuk glorieus daadwerkelijk „doet", nu verwerft Hij gerechtigheid. Dat is een kardinaal woord in het Evangelie en daarom in de belijdenis der kerk en dientengevolge in het geloofsleven van Gods kinderen. Gerechtigheid - het is de rechte verhouding waarin de mens staat tot God zó dat er niets op hem aan te merken is. Zo was het, maar zo is het niet meer. Mijne ziele, doorziet gij uw lot: hoe zult gij rechtvaardig verschijnen voor God? Wij met onze ongerechtigheid en eigengerechtigheid kunnen de gerechtigheid niet herstellen - integendeel wij maken de schuld nog dagelijks meer en wij zijn verder van de gerechtigheid verwijderd dan ooit tevoren!
Dit is Pasen: Christus heeft gerechtigheid verworven door Zijn dood. Hij heeft de zondige, totaal verwoeste verhouding tot God weer hersteld. Hij heeft de schuld op Zich genomen, de straf gedragen. En nu moet Hij tot het leven terugkeren met de gerechtigheid, die Hij op deze wijze rechtens heeft gekregen. Hij heeft er zwaar voor moeten betalen. Maar nu krijgt Hij het loon op Zijn werk. Onze zonden noodzaakten Hem te sterven. Onze rechtvaardiging maakte Zijn Opstanding nodig. God zegt het op de Paasmorgen: Ik ontsla u van verdere rechtsvervolging: alles, alles is voldaan.
Neen, Hij verwierf geen genade - het was genade dat Hij op deze voor Hem zo vernederende wijze gerechtigheid kon verwerven.
De komst van Christus Zelf is het bewijs van genade. Maar die gerechtigheid is dan ook het stralende garantiebewijs: het is door Hem voor eeuwig goed met God, Die moest toornen over onze zonden, maar Die nu genoegdoening heeft ontvangen en Die nu met dezelfde rechtskracht, waarmee Hij tégen zondaren is, nu met dezelfde rechtskracht is vóór hen, die eigen gerechtigheid hebben leren opgeven en als vluchteling zich werpen op deze vreemde gerechtigheid!
Daarom kan op Pasen voluit worden gezongen: de schuld Uws volk hebt Gij uit Uw boek gedaan, ook ziet Gij geen van hunne zonden aan.
Had de betaling dan niet plaats gehad op Golgotha en kunnen we daar al vast niet beginnen met deze psalm? Zeker kan dat - maar Pasen is de handtekening van de Vader onder de door de Zoon betaalde kwitantie. Hij mag niet alleen en Hij kan niet alleen en Hij wil niet alleen, maar Hij moet uit de dood terugkeren tot het leven zó dat de dood als straf voor de zonde voorgoed achter Hem ligt. Het leven geeft nu de toon aan. In een doodswereld toch levensfeest!

Toepassen
Maar er is nog een derde element waarin de rijkdom van de overwinning van de dood heerlijk uitkomt.
Prachtig dat Hij de dood heeft overwonnen en dat Hij door Zijn dood de gerechtigheid heeft verworven. Maar wat heb ik daar aan? Zijn deze feiten zonder meer voldoende? Heb ik er genoeg aan dat Hij gerechtigheid heeft verworven? Er zijn er die dat menen of die doen alsof dat voldoende is: we staan immers allen op de bodem van de genade en we leven in het klimaat van de verzoening?
Maar dan vergissen we ons deerlijk. Het gaat er om dat ik persoonlijk deel in alles wat de Here Christus heeft verworven. Anders is het nog tevergeefs geweest en zal ik midden in de overvloed toch nog omkomen omdat ik persoonlijk niet ben aangesloten.
Doch nu is Christus juist opgestaan om die door Zijn dood verworven gerechtigheid uit te delen, toe te passen, deelachtig te maken. Pasen is de poort, waarin Hij staat om dat te doen.
Als Hij niet was opgestaan kon Hij dit niet doen.
Nu Hij is opgestaan en de dood heeft overwonnen heeft dat tot duidelijk doel: deze zo juist geschetste gerechtigheid uit te delen en zondaren daarin te doen delen. Het werkwoord deelachtig maken drukt heel duidelijk uit dat dat wat Christus deed en verwierf het persoonlijk deel mag worden van zondaren. En het behoort tot Christus' Middelaarsopdracht om de verworven gerechtigheid nu te geven aan, te brengen in en eigen te maken aan zondaren.
Hij, de Levende, kan daartoe de dood van het hart overwinnen, onze ongerechtigheid ontmaskeren en onze eigengerechtigheid in flarden scheuren zodat we niets meer hebben om ons aan vast te klampen. Hoe rijk wordt dan Christus' gerechtigheid als de Geest ons oog daarvoor opent en we die gerechtigheid leren nodig krijgen en daarmee bekleed te worden.
Als we op onszelf zien moeten we zeggen, zelfs telkens weer: ik ben reddeloos verloren dood van binnen, dood rondom en de dood tegemoet! Maar Pasen is Gods belofte aan reddeloos verlorenen: er is leven, er is gerechtigheid. Gods Vaderhart staat nu open. In deze Christus ziet God geen zonde in Jacob en geen ongerechtigheid in Israël. En de opgestane Paasvorst weet wat Hem in Zijn verhoging nu te doen staat: doden doen delen in dit leven; hopelozen hoop te geven; onrechtvaardigen te rechtvaardigen; hen die bevangen zijn door de angst van de dood te bevrijden; kandidaten voor dood en graf over dood en graf heen te doen kijken naar het eeuwige leven, dat de dood voor altijd achter zich heeft. Want de dood is op Pasen principieel overwonnen. Het Leven triomfeert en zal eenmaal blijken getriomfeerd te hebben. Houd moed - er is Eén teruggekomen uit de dood; in Hem is de toekomst gewaarborgd. Het hoofd is boven water. Het lichaam zal volgen.
Pasen - Levensfeest; duizend - duizendmaal o Heer' zij u voor dit leven dank en eer!

J.H.V.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen