De kleine kerkgeschiedenis

Er liggen nog steeds een klein aantal boekjes op aankondiging te wachten. Zij betreffen de geschiedenis van vijf plaatselijke kerken, die een jubileum mochten vieren. In Apeldoorn bestond de Samuelkerk in 1985 vijfentwintig jaar. Een commissie zette zich aan het werk en uit de vaardige pen van J.N. Noorlandt jr. kwam een boekje te voorschijn van 104 bladzijden, waarin het wel en wee van de gemeente werd beschreven op een manier die niet alleen voor de gemeente van Apeldoorn-Z. van betekenis is, maar ook voor velen die op de hoogte willen zijn van wat er zo al in een plaatselijke kerk omgaat. Het aantrekkelijke van zo'n beschrijving is dat de anecdotische verhalen niet ontbreken, b.v. hoe de kerk aan haar naam, hoe ds. J.H. Velema aan zijn rijbewijs en hoe ds. Brienen aan zijn brommer kwam. Gewichtiger zijn de mededelingen omtrent de verschillende verenigingen en de activiteiten die de kerkeraad ondernam. Interessant zijn ook de stukken die betrekking hebben op de predikanten die in Apeldoorn-Z. hebben gewerkt. Voor de gemeente is dit boekje vanzelf onmisbaar, maar wie bedenkt dat de „grote" kerkgeschiedenis is samengesteld uit de mozaïeksteentjes van de kleine kerkgeschiedenis, zal de betekenis van een boekje als dit kunnen waarderen.
De kerk van Heerenveen vierde vorig jaar haar jubileum van een kwart eeuw. De plaatselijke predikant, ds. W. van 't Spijker beschreef de hoofdlijnen uit haar geschiedenis in een uitgave van 57 bladzijden. Vanuit Sneek en Drachten werden activiteiten ondernomen om in Heerenveen een station te stichten. De diensten werden gehouden in Het Posthuis, de plaats waar de gemeente ook sinds haar instituering op Pinksteren 1961 vergaderde. Van historisch belang zijn de mededelingen over de samensprekingen en de samenwerking met de Nederlandse Gereformeerde Kerk, die resulteerden in een bepaalde vorm van nauwer samenleven volgens de bepalingen van de Generale Synode. Het boekje is verrijkt met impressies van de hand van br. K. Brouwer en ds. A. Wagenaar. De laatste diende de gemeente, voordat hij het beroep aannam naar Mussel. Een tabel aan het eind geeft een overzicht van de groei van de gemeente van 55 leden in 1962 naar 184 in 1986.
In 1986 vierde de kerk van Rijnsburg haar 75-jarig bestaan. Een commissie bracht een keurige publicatie tot stand waarin een kleine voorgeschiedenis wordt verteld tot aan 1886. Daarin zijn heel fraaie stukken opgenomen die een beeld geven van de vroomheidsbeleving uit de eerste tijd na de Afscheiding. Daarop volgt een overzicht van de geschiedenis van de eigen gemeente, waarin allerlei facetten van het plaatselijk kerkelijke leven worden belicht. Men vindt er gegevens die men in het jaarboek niet zal aantreffen en die toch het beeld van een gemeente bepalen en waarin de plaatselijke predikanten die de gemeente gediend hebben of nog dienen getekend worden. Al met al een bijzonder fraaie uitgave.
De kerk van Papendrecht vierde eveneens haar 75-jarig bestaan. „Wij gedenken uw goedertierenheid" is de titel van het boekje dat in verband met deze gebeurtenis het licht zag. Ook hier boden de kerkeraadsnotulen, verrijkt met de gegevens van de classicale notulen de stof voor een regelmatig verhaal van wat er in de gemeente aan lief en leed werd ondervonden. Maar het stond alles in het teken van de goedheid van God. Deze blijkt heel vaak uit de kleine dingen. En daarom is het ook van zo grote betekenis dat het leven van de verenigingen aan bod komt.
Een fraai voorbeeld van kleine kerkgeschiedenis is ook de uitgave die ds. C. van Atten tot stand bracht over de geschiedenis van de kerk van Onstwedde. De eigenaardige titel: „Dan heuren wie bij joe" herinnert aan het eerste begin waarin een broeder op bezoek kwam bij ds. Zuidersma, waarbij deze een onderzoek moest doorstaan omtrent verschillende belangrijke theologische kwesties. Toen deze naar tevredenheid konden worden toegelicht, klonk het woord, dat aangaf, hoezeer br. Wubs zich verwant voelde aan de geestelijke benadering der dingen die ds. Zuidersma voorstond. Ook dit boekje is een geslaagde uitgave: geïllustreerd met foto's die het geheel nog meer doen spreken.
Het belang van deze en dergelijke uitgaven kan niet genoeg worden belicht. Zij kunnen dienen als bouwstoffen voor een kerkgeschiedenis, waarin de rijke schakering van ons eigen kerkelijke leven uitkomt en waarin tegelijk blijkt, hoezeer er bij alle verscheidenheid één grondtoon is, die wij in het verleden zo duidelijk hoorden en waarvan wij hopen dat zij in het heden duidelijk herkenbaar zal blijven.

W. van 't S.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen