Boekbespreking

Van Uitgeverij Kool B.V. - Veenendaal ontvingen we een dagboek: Sara Nevius. Een aandachtig leerling van de Heere Jezus door Hemzelf geleerd. Na haar overlijden uitgegeven door haar echtgenoot, ds. Wilhelmus à Brakel. Bewerkt tot dagboek. Voorzien van een uitgebreide historische inleiding door drs. J. van Ekeris. Persklaar gemaakt door drs. R. Bisschop. Voorwoord van ds. W.C. Lamain. 326 blz., ƒ 24,95.
Menige hand heeft zich gemengd in deze heruitgave van het bekende werk van Brakels vrouw. Maar het spreekwoord is niet altijd waar, dat vele handen licht werk maken. Een onveranderde heruitgave van het oorspronkelijke werk was zinvoller geweest dan deze renovatie tot dagboek: iets waartoe Sara Nevius zich allerminst leent.

Ook zond dezelfde uitgever ons: Eben-Haëzer: Tot hiertoe heeft de Heere ons geholpen, door ds. Joh. van der Poel (26 april 1909-9 oktober 1981), predikant der Oud-Gereformeerde Gemeenten in Nederland - Derde druk - 217 blz., ƒ 32,45.
Het feit dat er een derde druk van dit boek is zegt hoezeer ds. Van der Poel binnen de kring van de Oud-Gereformeerde Gemeenten werd gewaardeerd. Men vindt hier een stukje geschiedenis dat voor deze kerken typerend is.

Een tweede druk verscheen van: ds. J.D. Barth, Onze Nederlandse Geloofsbelijdenis. Een verklaring voor eenvoudigen. Met een uitgebreid drievoudig register van ds. J. van der Haar en een voorwoord van ds. Chr. van de Woestijne, 447 blz., ƒ 49,95.
Het werk bevat een hoofdstuk over de oecumenische geloofsbelijdenis. Daarna een algemene inleiding, waarin de geschiedenis van de geloofsbelijdenis en de catechismus wordt geboden, terwijl artikelsgewijs de belijdenis wordt verklaard. Een levensschets van ds. J.D. Barth vertelt iets over de auteur.

W. van 't S.

D. Polinder, Vervolgd doch niet verlaten. Levensschets over George Wishart, pionier van de Schotse Reformatie. Uitgeverij Van den Berg - Zwijndrecht, 123 blz., ƒ 17,90.
Een eenvoudig verhaal over de Schotse martelaar Wishart, voorzien van platen en aangevuld met een paar bijlagen waaronder de uit het Engels vertaalde Eerste Zwitserse belijdenis (1536). Rijkelijk doorweven met psalmcitaten, zoekt het boek een weg naar hen die historie met stichtelijkheid wensen te leren. Ook dat is een methode, ofschoon niet ieders!

W. van 't S.

Ds. C. Smits: Wij hebben Hem verwacht, 57 overdenkingen. Uitgeverij Van den Berg - Zwijndrecht, 158 blz., ƒ 25,90.
In een woord Ter Inleiding schrijft ds. Smits, dat dit boek wellicht het laatste is dat van zijn hand tijdens zijn leven uitgebracht wordt.
Ook: „Wat de vorm betreft: ik ben nooit een schrijver geweest en nu op 88-jarige leeftijd, ben ik dat nog minder". De hoge leeftijd laat zich uit de stijl en toon van de meditaties zeker niet afleiden. Ik ken jeugdige broeders met ouwelijker stijl, die minder te zeggen hebben dan ds. C. Smits. Deze stukjes zijn echt. En ik pas er voor om nu nog iets te zeggen over kerkelijke toestanden. Er is een waarheid ondanks kerkelijke verdeeldheid.

W. van 't S.

J.H. van der Laan, e.a. Woord in beweging, exegetisch-homiletische commentaren, 4, Advent tot Epifanie II, 220 blz. ƒ 40, - . J.H. Kok - Kampen, 1985.
Dit is het vierde deel van deze nieuwe serie. In dit deel wordt de tijd van Advent tot Epifanie volgens het A-jaar en volgens de brieven (in klassieke volgorde) behandeld. Verder Advent en de jaarwisseling (Oude Testament).
Mijn bezwaren, in vorige besprekingen geuit, worden alleen maar groter. Veel schetsen zijn hele werkstukken exegese, meestal zonder voldoende synthese; in elk geval zonder voldoende praktische inslag. Ik betwijfel of predikanten hier echt mee kunnen werken. De schets over Matt. 1:18-24 waarin de maagdelijke geboorte een beeld wordt genoemd, om Gods initiatief aan te geven, stuit bij mij op onoverkomelijke bezwaren. In het algemeen wordt ruim en dankbaar gebruik gemaakt van de resultaten van de historisch-kritische methode. Zou het gebrek aan zeggingskracht van de schetsen niet juist daaraan te wijten zijn?

W.H. Velema

Dr. K.H. Miskotte. Karl Barth. Inspiratie en vertolking: inleidingen, essays, briefwisseling. Verzameld werk 2. ƒ 82,50. J.H. Kok - Kampen 1987.
Dit kloeke deel - het telt 554 bladzijden - van het Verzameld Werk van prof. Miskotte is genummerd als 2. Het is het zevende deel dat in de serie verschijnt.
Zoals de ondertitel aangeeft gaat het om alles wat Miskotte over Barth heeft geschreven. Zelfs onuitgegeven brieven en papieren met vragen voor persoonlijke gesprekken met Barth treft men hier aan, en de brieven die Miskotte aan Barth heeft geschreven. Dit laatste onderdeel beslaat meer dan honderd bladzijden. Interessant is, dat hoe verder we in de tijd komen, de brieven persoonlijker en warmer van toon worden, en ook met minder grote tussenpozen worden geschreven.
Miskotte heeft op een geheel eigen manier Barth in Nederland geïntroduceerd en verdedigd. Men vindt hier de artikelen die hij over de Barth-interpretatie van anderen (bijv. Berkouwer) heeft geschreven. Ook treft men er enkele grote opstellen aan die met Barths theologie verband houden. Drie van de vier zijn reeds in „Geloof en kennis" gepubliceerd. Trouwens wie andere verzamelbundels van Miskotte heeft (bijv. „Om de waarheid te zeggen") heeft een deel van de inhoud al in zijn bezit.
Toch acht ik dit deel van grote betekenis, zowel voor de kennis van Miskotte, die Barth bewonderde en zelfs bijna aanbad, èn voor de kennis van de ontvangst van Barth in Nederland.
De aankondiging van 10 verschillende banden van Barths K.D. (blz. 12-73) is tegelijk een inleiding in zo'n band. Men kan hier zijn kennis van de grondlijnen van Barths theologie ophalen. Mijn enige bezwaar is, dat Miskotte zo jubelend onkritisch over Barth heeft geschreven - Barth deed dat omgekeerd ook over Miskotte (zie vooral blz. 471, naar aanleiding van Miskotte's bijdrage in het „Festschrift" voor Barth in 1957).
Toch blijken er vrij ingrijpende vragen bij Miskotte geleefd te hebben. Deze komen echter in de gepubliceerde artikelen en essays niet naar voren. Tot driemaal haalt Miskotte het artikel van Brunner „Der neue Barth" aan. De derde keer op blz. 195 noot, en niet op blz. 196 zoals in het register van persoonsnamen staat. Deze registers verhogen de bruikbaarheid van dit deel.
Hoe men over de theologie van Barth en Miskotte denkt, dit boek is een verrijking.

W.H. Velema

Johannes Calvijn, verklaring van de bijbel. De profeet Jesaja, Deel 3, hoofdstuk 33-47. 429 blz., ƒ 79,-; Deel 4, hoofdstuk 48-66, 423 blz., ƒ 79,- . Uitgeverij De Groot-Goudriaan Kampen 1987 en 1988.
Met het verschijnen van deze twee delen is de verklaring van Jesaja compleet. Zij bevat de gehele tekst van Calvijns uitleg. In 1900 verscheen er te Utrecht een editie, waarin Calvijns commentaar niet alleen vertaald, maar ook bewerkt werd. In die uitgave heeft men minder belangrijke passages weggelaten. Men moet zich in zo'n geval altijd afvragen, of men juist niet een interessant gedeelte mist. In deze uitgave heeft men de complete tekst voor zich. Zij is hier en daar vrij vertaald, maar biedt een goede weergave van Calvijns gedachten. Zijn ideaal was om een beknopte verklaring te geven, die duidelijk zou zijn. Ook in dit werk is de reformator er in geslaagd, om zijn doel heel goed te benaderen. Moderne commentaren zijn onmisbaar. Maar Calvijn biedt in de meeste gevallen veel, soms heel veel, waarmee men zijn winst kan doen, vooral wanneer het gaat om Gods Woord in de prediking te vertolken. Daarom bevelen we ook deze uitgave van harte aan bij onze predikanten en studenten.

W. van 't S.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen