Lezen en lezen is twee

Bijbellezen is voor ons, kerkmensen, een heel normale zaak. We gaan er meestal nogal prat op, dat het lezen van de Schrift, in onze gezinnen een vaste gewoonte is. En in de meeste gevallen is het zo, dat minstens één keer per dag de Bijbel letterlijk op tafel komt en dat er hardop uit wordt voorgelezen. Voor jongelui die niet meer thuis wonen geldt niet altijd hetzelfde. Vooral als je alleen woont wil het er nog wel eens bij inschieten en moet je heel wat discipline opbrengen om van het bijbellezen een vast punt van je dagelijkse agenda te maken. Bijbellezen - dat zul je misschien vaak genoeg gehoord hebben - is voor elk mens, die zich door de Here God geroepen weet, nodig. Het is zeker geen overbodige luxe of vroomdoenerij als je vasthoudt aan die goede gewoonte, die je van thuis hebt meegekregen. Het is niet toevallig dat wij het gekoppeld hebben aan de dagelijkse maaltijd. We geloven immers, dat het Woord van God ook voedsel is voor je geestelijk leven. Wil je gezond blijven, dan moet je eten. Wil je geestelijk groeien, dan zul je het bijbellezen moeten volhouden. In die groei zul je ook ontdekken dat dagelijks steeds weer nodig te hebben. Anders gezegd: wie zijn Bijbel dicht laat raakt geestelijk ondervoed. Dan kun je de gezonde kost op den duur ook niet meer verdragen, met alle gevolgen van dien.
Toch is lezen en lezen nog niet hetzelfde. Het argument van velen, die de bijbel op den duur maar dichtlaten is, dat dat vele bijbellezen zo weinig schijnt uit te halen. Word je daar nu zoveel beter van? Geeft het wat als je automatisch tussen het afruimen van de tafel en het dankgebed nog een gedeelte uit de Bijbel leest? Het is nu wel een aardige vergelijking: bijbellezen en voeding, maar klopt dat? Is ook dat niet een vroom smoesje om maar een oude gewoonte vast te houden, als een zinloos ritueel, een automatisch reciteren van de bijbeltekst? Nou, dat gevaar zit er natuurlijk dik in. Zo dik, dat je wel eens kunt horen zeggen: „Hebben we al gelezen?" Dat heeft dan blijkbaar weinig indruk gemaakt. En vooral, als al dat bijbellezen geen gevolg heeft in de dagelijkse dingen van je leven. Ik bedoel: als het dagelijks bij bellezen eigenlijk los staat van wat je zo overdag allemaal doet en laat.
Maar er is nog wel een ander argument, dat hout lijkt te snijden. Dat is dat bijbellezen per slot van rekening heel moeilijk is. Je kunt niet zomaar begrijpen wat er staat. Er zijn misschien wel hele bijbelgedeelten, die ons niets zeggen. Stukken waarvan je denkt: wat zou daar nu mee bedoeld worden en waarom staan die dingen in de Bijbel? Die bedoeling kan zo verborgen zijn, dat je daarom alleen al de Bijbel met een zucht weer dichtdoet. Of - en dat komt meestal voor - je houdt een heel klein bijbeltje over.
De Deense schrijver Kierkegaard heeft daar eens een mooi verhaal over geschreven. Stel je een jongen voor, schrijft hij, die een brief van z'n meisje heeft gekregen. Als hij hem open maakt ziet hij, dat de brief in een vreemde taal is geschreven. Niemand, die het snel voor hem vertalen kan. Daarom pakt hij een woordenboek en hij neemt zich voor om de brief van z'n meisje woord voor woord te ontcijferen. Terwijl hij zo bezig is komt er een vriend van hem binnen. Zo, ben je de brief aan 't lezen, die je van je meisje gekregen hebt? Natuurlijk niet, zegt de jongen, noem je dat lezen? Nee beste jongen, ik zit me hier met een woordenboek af te tobben om er een vertaling van te maken en jij hebt het over „lezen"? Hoe kom je er bij om mijn meisje zo te beledigen door dat gestumper het lezen van haar brief te noemen? Maar als je weggaat heb ik tenminste tijd om de vertaling af te maken en dan kan ik pas goed lezen wat er staat . . . Een poos later is de vertaling echt af. De brief bevat, hoe kan het ook anders, allerlei lieve dingen, die verliefde mensen aan elkaar plegen te schrijven. Maar er staan ook een paar wensen in. Stel je voor, schrijft Kierkegaard, dat die jongen een paar regels verkeerd heeft vertaald en dat hij er onmiddellijk op uit gegaan is om te doen wat zijn meisje van hem vroeg. Denk je, dat ze kwaad zou zijn, dat hij iets verkeerd vertaald heeft? Denk je, dat ze gezegd zou hebben: sufferd, je had er eerst nog een paar andere woordenboeken bij moeten halen, dan had je pas goed kunnen doen, wat ik van je vroeg.
Zal ze zeggen: ik vind het jammer, dat je zoveel moeite hebt gedaan voor niets? Integendeel! Ze is immers nu ervan overtuigd dat hij alles voor haar over heeft en dat hij direct aan de slag is gegaan om haar wensen te vervullen. Je begrijpt wat Kierkegaard bedoelt. Niet het „vertalen" van de bijbel opzichzelf is echt bijbellezen. Niet het gebruik van de Bijbel als boek waar je van alles mee bewijzen kunt, of bestrijden kunt, is bijbellezen.
In gehoorzaamheid doen wat je ervan begrijpt, dat is pas echt bij bellezen. Dat betekent niet, dat je je niet mag inspannen om echt te begrijpen wat er staat. Zoiets deed die jongen met die brief immers ook? Die vertaalde er maar niet wat op los! Hij wilde echt weten wat zijn meisje wenste en bedoelde. Maar gebruik het niet als argument om de brief van God maar te laten voor wat hij is. Want de boodschap van de Bijbel wil geloofd worden en vooral gedaan worden. Uit liefde, dat moet er wel bij. Dat staat er immers uitdrukkelijk onder: Veel liefs, van God.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen