Presentatie van de Beknopte Gereformeerde Dogmatiek van de hoogleraren J. van Genderen en W.H. Velema

Op dinsdagavond 21 april werd een samenkomst gehouden in de Theologische Universiteit te Apeldoorn, waarin de Beknopte Gereformeerde Dogmatiek van de hoogleraren J. van Genderen en W.H. Velema gepresenteerd werd, aan een aantal genodigden, onder wie mensen van de pers.
Het was een belangrijk moment voor zowel de Universiteit als onze kerken en voor allen die gereformeerd willen zijn in leer en leven en vooral voor de beide schrijvers van deze dogmatiek. Men mag rustig stellen dat op deze avond het levenswerk van prof. Van Genderen aan de kerken en aan de gereformeerde theologie werd aangeboden. Daarom overheerste grote dankbaarheid, dat dit werk tot stand is kunnen komen.

Ik geef enkele momenten uit de toespraken van deze presentatie-avond weer. De president-curator ds. J. Brons sprak het openingswoord. De verschijning van deze Gereformeerde Dogmatiek vandaag is een belangrijk gebeuren. Met meer dan gewone belangstelling is naar dit boek uitgezien.
Wat de beide hoogleraren hebben geschreven, is ook aan te merken als verschenen en geschreven mede namens onze Universiteit. Het moet voor prof. Velema een vreugde zijn om zijn aandeel in de dogmatiek te hebben mogen geven.
En het is een bijzondere vreugde voor prof. Van Genderen, die bijna veertig jaar als hoogleraar in de dogmatiek heeft gewerkt: zeer toegewijd en nauwkeurig, zó nauwkeurig dat het aantal publikaties van zijn hand wat achterbleef in vergelijking met de publikaties van andere hoogleraren, en dan denken we ook aan de boeken en artikelen van wijlen prof. dr. J.P. Versteeg. Maar daarom is het een zaak van grote vreugde en dankbaarheid dat we nu mogen ontvangen wat we al dikwijls en lang begeerd hadden te ontvangen. We zijn dankbaar dat prof. Van Genderen de kracht van de Heere God ontving om zijn werk te bekronen met deze dogmatiek.

Hierna kwam de algemeen directeur van de Uitgeversmaatschappij Kok, de heer Endedijk, aan het woord. Het was hem een eer ter gelegenheid van de presentatie van de Beknopte Gereformeerde Dogmatiek het woord te mogen voeren. Het is een goede gewoonte dat de uitgever zwijgt als het boek er is. Maar vanavond mag van deze gewoonte worden afgeweken.
Het is een gedegen boek, waarmee de auteurs, de Universiteit én de uitgever is geluk te wensen. Het is een móói boek. Gedegen zowel qua vorm als inhoud. Er zit zelfs een leeslint in, want zo beknopt is het boek nu ook weer niet... Het heet beknopt, want ruim achthonderd bladzijden... Maar kenners weten dat dit toch beknopt is. Het is een overzichtelijk boek en scherp geformuleerd. De terughoudende woordkeuze verraadt een heel grote eruditie. Het boek is beknopt ook in de zin van duidelijk en dynamisch. De energie straalt er uit en het zet stimulerend tot denken aan. Het is een gereformeerde dogmatiek. Gereformeerd niet in de zin van een gesloten sfeer, maar volop staande in de erfenis van Calvijn, principieel, gebaseerd op de Heilige Schrift. De gereformeerde belijdenis komt volop aan het woord. Het boek is „niet conserverend alleen, maar leefbaar en ruim".
En het is een dogmatiek. Dogmatiek roept bij velen het beeld op van saai, van onderlinge strijd van theologen, van afgepaste hokjes en „verboden op het gras te lopen". De dogmatiek zou een systeem zijn. Dit boek rekent met al die vooroordelen grondig af. Het „tintelt". De liefde en toewijding waarmee het geschreven is, komen op de lezer over. De uitgever is trots dat hij dit boek heeft mogen en kunnen uitgeven.
Na deze toespraak wordt het boek door de heer Endedijk officieel aan de auteurs aangeboden en de bloemen voor hun echtgenotes ontbreken niet.

Prof. Van Genderen gaat in op het ontstaan, de bedoeling en het karakter van het boek.
Hij memoreert nog eens dat het Curatorium van de Universiteit het belang van deze uitgave inzag. Dit boek is geen privé-aangelegenheid van de beide schrijvers. Hij biedt de president-curator een van de eerste exemplaren aan.
De vraag om een dergelijk boek is van de uitgever gekomen. Men wilde een korte dogmatiek van Van Genderen. Zo'n vraag is aantrekkelijk, maar je bedenkt dat de realisering niet eenvoudig is. Prof. Velema heeft sterk stimulerend gesproken om het wel te doen en zelfs spontaan zijn medewerking toegezegd.

De bedoeling was om een samenvattend dogmatisch werk van confessioneel karakter te geven, waarin de Heilige Schrift het beslissende woord heeft, een werk dat in de lijn van de Reformatie blijft en midden in deze tijd staat. In de drie jaar, dat er aan gewerkt is, kreeg het boek meer bladzijden dan eerst voorzien: van 400 à 500 pagina's werden het er ruim 800!
Het karakter van het boek is te omschrijven als confessioneel gereformeerd. Daarom komt de belijdenis van de kerken niet zelden aan het woord.
Wij waarderen de gereformeerde traditie, zegt prof. Van Genderen, maar wij stemmen in met de gereformeerde confessie. De traditie geeft de richting wel aan, maar de confessie scherpt onze blik ook voor zijpaden en dwaalwegen, waarvoor wij op onze hoede moeten zijn. Het Schriftbewijs is het hart van de reformatorische theologie. Wij hebben de overtuiging, dat de Heilige Schrift het Woord van God is, dat zij een eenheid is en dat zij duidelijk is. Daarom kunnen wij in deze dogmatiek op stellige toon spreken.
Onze dogmatiek is ook systematisch te noemen. Wij gaan systematisch te werk zonder dat wij daarbij aan een sluitend systeem denken. Wij zijn ook hierom niet op een gesloten systeem uit, omdat we beseffen dat ons kennen onvolkomen en ons inzicht beperkt is. Deze dogmatiek is ook als kritisch te karakteriseren. De dogmatiek moet zonder ophouden de waarheidsvraag stellen. Daarom kiezen wij kritisch positie vanuit het enige criterium voor de dogmatiek: het Woord van God.

Prof. Velema is dankbaar dat hij mócht meedoen en kón meedoen. Onder hilariteit zegt hij dat zijn enige motief om mee te doen was de dogmatiek van prof. Van Genderen te laten verschijnen! Het is de dogmatiek van Van Genderen.
Prof. Velema heeft van de 800 bladzijden er ongeveer 200 geschreven en méér wilde hij niet doen.
Heel dankbaar is prof. Velema dat hij dit kón doen na zijn ernstige ziekte van 1990. Hij had ervaren dat „de pen geneest". Het probleem van de auteurs was dat van de beperking: hoe krijgen we de stof erin?
In het boek, dat vooral thetisch is gesteld, vinden de lezers positief uiteengezet wat de schrijvers in jarenlange studie hebben verstaan van het Woord van God. We hebben geprobeerd naar de mens van vandaag toe te schrijven en om de erfenis van de Reformatie actueel te maken.
Prof. Van Genderen heeft de laatste twee jaren geweldig veel werk aan het schrijven van zijn dogmatiek besteed. Moge het boek dienstbaar zijn aan en vruchtbaar voor heel de gereformeerde theologie.
De dank gaat bovenal uit naar de Heere God, dat dit boek beschikbaar mocht komen.

Tot zover een inhoudelijke impressie van de presentatie van de Beknopte Gereformeerde Dogmatiek van de hoogleraren J. van Genderen en W.H. Velema. Het is goed dat de lezers van De Wekker op deze manier kunnen meeleven en meeluisteren.
Binnenkort zal de hoofdredacteur uitvoerig op het boek zelf ingaan. Ik mag nog wel zeggen, dat het prachtige boek - het is een echt bóek! - slechts ƒ 95,- kost. Slechts! Inderdaad een opvallend lage prijs vandaag voor zo'n werk!

J. Jonkman

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen