Jaloersheid is ongezond

Van alle tijden en plaatsen
Zonder verlangen is er geen leven. Ook als kind van God. Een mens mag verlangen naar iets dat hij niet heeft. Zonder verlangen naar genezing worden geen medicijnen ontdekt. Begeerte is eerst dan fout als dat een macht in je leven wordt en je koste wat kost wilt hebben wat van je naaste is. God verlangt ook heel sterk iets van ons: ons hart, ons leven. Hij die liefde geeft, is zelfs „naijverig" op onze wederliefde. We mogen best wel ergens sterk naar verlangen: een baan, kinderen, een fiets e.d. We mogen door verlangen gedreven zelfs jagen naar het grote doel dat God met ons voor heeft. Verlangen en begeren ontaarden als het met jaloersheid gepaard gaat.
Jaloersheid bij mensen is al heel oud. Alleen het object verschilt. Op dit moment zijn de „flippo's" een rage en grijpt die begeerte om zich heen. Er is genoeg om te begeren wat een ander wel heeft. De reclame maakt je begerig. In de sterrenwereld van de show-business word je begerig gemaakt op veel wat dan wel onbereikbaar is, maar zich wel in je nestelt. Dichter bij huis steken buren elkaar de ogen uit en maken familieleden elkaar jaloers. In het groot zijn de volken jaloers op elkaars grondstoffen, welvaart...
Deze onverzadigbare ziekte stelt Spr. 14:30 aan de orde. Je bent dan zo bezeten dat je een ander zijn/haar bezit niet gunt. Jaloersheid is een vorm van haat tegen de naaste.

Jaloersheid verteert je
Van jaloersheid wordt een mens ziek en gaat hij - zolang hij zich er niet van bekeert - kapot. Letterlijk zegt Spr. 14:30: „jaloersheid is een beeneter". Het vreet als een kankergezwel je benen op. Van de ziekte van de jaloersheid kun je nog wel meer oplopen: de verhouding met God en de naaste worden er door bedreigd, leert ons de geschiedenis van Kaïn. Maar Spreuken vraagt hier vooral aandacht voor de bedreiging van eigen gezondheid.
We hebben tegenwoordig nogal wat aandacht voor de totaliteit van de mens. Je gevoelens hebben invloed op je lichaam. Bij het woord stress denken we niet alleen aan onze geest maar ook aan ons lichaam. Met haat, jaloersheid, gebrek aan liefde kun je niet alleen bij de psychiater belanden maar ook op de operatietafel van de chirurg. Lichaamsproblemen kunnen heel goed het gevolg zijn van levensproblemen.
Maar dat is al een wijsheid van God in de Schrift! Psalm 32 stelt het verband tussen schuldbelijdenis en gezondheid aan de orde: „Want zolang ik (over mijn schuld) zweeg, kwijnde mijn gebeente weg, mijn merg verdroogde".
Het leven met God is een geheel. Het boek Spreuken wijst elders dit verband ook aan; 12:4 heeft het over een etter van een vrouw die „als bederf" in je gebeente is; 13:12 zegt: „een langgerekt hopen maakt het hart ziek"; 15:4 wijst op het verband tussen goed gebruik van het lichaam (de tong) en gezondheid van geest. Van jaloersheid kun je ziek worden, je kunt er allerlei kwalen van krijgen, je huwelijk kan ervan stuk gaan, het kan zelfs je dood betekenen...
Neem nu Saul, die hoorde zingen over de tienduizenden die David had verslagen. Saul werd opgevreten door de jaloerse gevoelens. „Vanaf die dag sloeg Saul David met wantrouwen gade". Hij ging als een razende tekeer. Heeft de jaloersheid hem in feite niet de dood gebracht?
Kaïn door jaloersheid gevangen misgunde Abel de aanname van zijn offer door God. Daar kwam doodslag van. De jaloersheid van zijn broers bracht Jozef onmiskenbaar lijden en maakte voorjaren veel stuk in gezin en leven van Jacob. Totdat God dit ten goede dacht.
Speelt ook jaloezie geen rol bij de veroordeling van Christus? Pilatus merkt, dat de overpriesters Jezus „uit nijd hadden overgeleverd" (Marc. 15:10). Jaloezie maakt het leven stuk. Het dreigt alles stuk te maken omdat je dan niet wilt leven in de door God gegeven verhoudingen.

Gezond naar hart en lichaam
Spreuken wijst de weg van de vreze des Heren: „een zachtmoedig hart is leven voor het vlees". Is dit de beruchte tevredenheid? Alsof dat een neutraal begrip is. Tevreden zijn met onrecht is niet zeldzaam, maar wel uit den boze. Tevreden zijn terwijl er nog veel onvervulde beloften van God zijn spreekt ook niet van gelovige verwachting. In het woord „zachtmoedig" zit zowel het woord „zacht" als „gezond". Een zacht hart is een genezen hart. Het jaloerse hart moet er uit. Het moet bekeerd, want leven van Gods genade. Dat is nu leven in de wijsheid als vreze des Heren. Het verlangen is dan niet weg, maar staat op de goede plaats. De heidenen worden verteerd van verlangen naar voedsel, kleding e.d. Jezus zegt: zoek eerst het koninkrijk van God en vertrouw, dat God het overige nodige zal schenken.
Met een zachtmoedig hart word je niet geboren. Dat moet je leren van Jezus, die zachtmoedig van hart is „en gij zult rust vinden voor uw zielen". Is zachtmoedigheid ook geen vrucht van de Geest als je leest dat de werken van het vlees tegenovergesteld zijn! Waar de liefde is, daar is de afgunst en het elkaar de ogen uitsteken afwezig (1 Cor. 13).
Een zachtmoedig hart als tranquillizer! Niet alles willen hebben, maar wel wat nodig is kon je wel eens meer voor te hoge bloeddruk bewaren. Het maakt je leven in ieder geval een stuk rustiger. Het gezonde leven heeft zo als kern een gezond hart, dat met liefde is vervuld.

Leg Heer uw stille dauw van rust
op onze duisternis.
Neem van ons hart de vrees, de lust,
en maak ons innerlijk bewust
hoe schoon uw vrede is.

Almere, K.T. de Jonge

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen