Bijbelstudie over het boek Amos (X)

De prediking afgewezen
Amos heeft namens de Here de zonden van Israël aan de kaak gesteld. Het uitbuiten van de arme volksgenoten en de seksuele ontsporingen. De braspartijen vol uitspattingen en de valse godsdienst in de afgodentempels. Reken maar, dat de Israëlieten zich geërgerd hebben aan die preken van Amos. Ze zouden hem wel de mond hebben willen snoeren, maar ze konden geen aanknopingspunten vinden om zijn prediking te verbieden. Maar nu hebben ze iets. De priester Amazia zegt: Nu pak ik je, Amos! Nu ga je voor de bijl met je gepreek tegen ons! Wat heeft hij dan wel gevonden? Wel in het derde visioen (h. 7:9) heeft Amos namens de HERE gezegd: Tegen Jerobeams huis zal Ik optreden met het zwaard. Daarom zegt Amazia: Nu hang je boeteprediker. Want wat je over het huis van Jerobeam gezegd hebt, is revolutie prediken. Het is de mensen opstoken tegen het wettige gezag. Amazia staat hierin niet alleen. Veel Israëlieten vinden het fijn als Amos de mond gesnoerd wordt. Amazia is één van de opperpriesters in Bethel. Hij voelt zich bijzonder verantwoordelijk. Nu ziet hij zijn kans schoon om Amos uit te schakelen. Hij zendt een boodschap naar koning Jerobeam, dat Amos een samenzwering tegen hem smeedt door te zeggen: Jerobeam zal door het zwaard sterven en Israël zal voorzeker in ballingschap gaan. Hij zet het volk Israël tegen u op. Het land zal zijn woorden niet kunnen verdragen. Zoals een overvol vat dreigt te barsten, zo dreigt Israël uit zijn voegen te barsten door de opruiende prediking van Amos. O, koning roep hem een halt toe. Of laat hem als ongewenst vreemdeling over de grens zetten. Door zo de intentie van Amos' prediking te verdraaien laat Amazia zien, dat hij ten diepste Gods Woord afwijst.

Het is bluf
Amazia is er niet zo zeker van, dat Jerobeam er ook echt wat aan zal doen. Want Amos heeft ook in Samaria gepreekt onder de rook van het koninklijk paleis. Toen heeft koning Jerobeam er ook niets tegen gedaan. Daarom probeert Amazia alvast zelf wat te regelen. Hij zegt: Ziener! ga heen, vlucht naar het land van Juda. Eet daar brood en profeteer daar. Hij probeert Amos bang te maken met het feit, dat hij die boodschap naar de koning gezonden heeft. Daarom zegt hij: Ik geef je een goede raad. Vlucht naar het land van Juda. Nu kun je nog veilig wegkomen. Maar als de koning straks zijn veiligheidstroepen opdracht geeft om jou te arresteren, ben je te laat. Zo bluft Amazia om Amos maar weg te krijgen. Ziener is een ouderwets woord voor profeet. Daarmee lijkt het alsof hij Amos erkent. Ik geloof het graag, dat jij het serieus meent met die visioenen. Maar intussen erkent hij hem niet. Immers hij zegt er achteraan: Ga maar in Juda profeteren, want wij hier in Israël zijn er niet van gediend. Meteen laat hij zien, dat hij de profeet toch niet zo hoog heeft. Hij zegt: Eet daar brood en profeteer daar. Hij beschouwt Amos als iemand, die profeteert voor eigen belang. Iemand, die het om een goede boterham gaat. Hij vergelijkt Amos met zichzelf. Hij bekleedt zijn priesterambt om er beter van te worden. Daarom vecht hij zo voor zijn eigen positie. Hij denkt dat Amos niet anders is. Hij zegt tegen hem: Ik wil je het brood niet uit de mond stoten. Van mij mag je best met profeteren de kost verdienen. Als je het maar niet hier in Bethel doet. Want dit is een koninklijk heiligdom en een rijkstempel. De eredienst hier bestaat bij de gratie van het koninklijk huis. Daar dien je rekening mee te houden. Voor het oog gunt hij Amos alle ruimte. Hij mag preken wat hij wil. Als hij maar aan Amazia's voorwaarden voldoet. Maar ondanks alle mooie camouflage komt het erop neer, dat hij het Woord van de levende God niet wil horen. Hij wil niet buigen voor wat Amos geprofeteerd heeft.

De prediking verdedigd
Amos betoont zich een echte dienstknecht van God. Hij laat zich de mond niet snoeren en hij laat zich niet wegsturen naar Juda. Hij zegt tegen Amazia: Ik ben geen profeet en ik ben geen profetenzoon. Ik kom niet uit een profetenfamilie en ik hoor niet bij de vakgroep van profeten, die dit werk doen, omdat ze nu eenmaal een inkomen nodig hebben. Voor mijn broodwinning heb ik het niet nodig. Ik ben schapenfokker en kweker van moerbeivijgen. Ik breng zelf als handelaar mijn producten aan de man. Mijn bedrijf en mijn markthandel leveren me meer dan genoeg op. Ik kan op een andere manier meer geld verdienen dan met profeteren. Maar God riep mij tot profeet. De HERE nam mij van achter de schapen vandaan. En de HERE zei tot mij: Ga heen profeteer tegen mijn volk Israël. Amos noemt twee keer de naam HERE, met allemaal hoofdletters, de verbondsnaam Jahweh. Daarmee laat hij de onweerstaanbare kracht zien, waarmee God hem geroepen heeft. Het was onmogelijk om aan die roepstem ongehoorzaam te zijn. Dat betekent dus, dat Amazia zich tegen God verzet. Zijn afwijzing van Amos' prediking is het afwijzen van Amos' Zender. Daarom geeft ook die Zender antwoord. Amos moet aan Amazia zelf het oordeel van God aankondigen. Zijn vrouw zal overspel bedrijven in de stad. Misschien dat ze zich vrijwillig als hoer gedraagt. Het kan ook zijn, dat de oorlogsomstandigheden haar tot prostitutie zullen dwingen. Gedwongen door de bezetter of omdat ze door de ballingschap van haar man geen inkomen meer heeft. De kinderen van Amazia zullen door het zwaard, door de oorlogshandelingen sterven. Zijn onroerende goederen zullen verdeeld worden. Hijzelf zal in ballingschap sterven. Op onreine bodem. Dat was het ergste dat een Israëliet kon overkomen. Dat is zijn straf omdat hij geprobeerd heeft om Gods profeet de mond te snoeren. Zo laat de HERE zien hoe hoog Hij het opneemt als mensen weigeren te buigen voor Zijn Woord.

Discussievragen:
1. Amazia beschuldigt Amos van revolutie en landverraad. Zijn er (in de Bijbel/kerkgeschiedenis) meer voorbeelden van dat deze aanklacht gebruikt is om de boodschap af te wijzen?
2. Amazia gebruikt tal van argumenten om zich aan Amos' prediking te onttrekken. Gebeurt dat nu ook? Welke argumenten?
3. Het lijkt alsof Amazia Amos erkent. Intussen zit hij vol kritiek. Dat overkomt ook de predikers vandaag. Beseffen hoorders voldoende wat voor moeite dat met zich meebrengt?
4. Betekent de roeping van Godswege, dat predikers onfeilbare mensen zijn? Moeten we ondanks die fouten toch luisteren?
5. In het laatste stuk van Amos 7 worden we getroffen door de ernstige straf op het afwijzen van de boodschap. Geldt dat ook in de N.T.-ische situatie?

M.J. Oosting

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen