Generale Synode 1998, eerste week (I)

Dat voorrecht valt niet alleen broeders afgevaardigden ten deel, maar ook andere broeders en soms een zuster. In de kerkzaal staan vier lange tafels waaraan de afgevaardigden van de verschillende Particuliere Synoden zitten. De PS van het Westen zit vooraan. Dat is niet omdat dat de belangrijkste PS in ons kerkverband is. Dat zouden ze misschien wel willen. Het is omdat Haarlem-Noord, de roepende kerk voor deze synode, tot deze PS behoort. De PS waartoe de roepende kerk behoort, zit altijd vooraan. Daarachter zit deze keer de PS van het Noorden. Die PS is de volgende keer aan de beurt om de GS bijeen te roepen. Dan volgen de PS van het Oosten en die van het Zuiden.
Van boven wordt op een voortreffelijke wijze het geluid geregeld en worden we ook in onze samenzang begeleid. Aan de zijkanten zijn er plaatsen voor belangstellenden. Soms zijn er heel wat broeders, zusters of jongeren die van hun belangstelling blijk geven, soms (bijna) niemand. Soms mag er niemand bij zijn. Dan vergaderen we over personen of moeilijke kwesties achter gesloten deuren (in comité).
De kerk van Nunspeet heeft een grote groep gemeenteleden als ondersteunend personeel: om iets uit te typen, te kopiëren, enz. Ook zorgen zij op een voortreffelijke wijze dat wij geregeld van koffie en thee worden voorzien. En zij verlenen assistentie bij de broodmaaltijd die tussen de middag wordt gebruikt. De avondmaaltijd gebruiken we in 't Centrum, een voortreffelijk restaurant in Nunspeet. Ik ben echter niet gevraagd om de gangen van en de gang van zaken bij die maaltijden te verslaan. Daarom haast ik mij nu tot dat waartoe ik wel geroepen ben.

Heropening
Dinsdagmorgen 29 sept. werd precies om 10.00 uur de vergadering van onze GS heropend door ds. J. Westerink. Hij laat zingen van Ps. 103:8, 9 en leest Ps. 90. Deze keuze werd ingegeven door het zeer plotselinge overlijden van de quaestor (de penningmeester) van de synode. Drie jaar geleden werd hij benoemd als tweede penningmeester, br. D. Lokhorst uit Nunspeet was opnieuw benoemd tot eerste. De laatstgenoemde broeder leek zo opgeknapt te zijn van een ernstige ziekte dat hij dat werk kon blijven doen. Helaas overleed hij tussen de vorige en deze synode. Br. J. Boer nam het werk van hem over en werd op de eerste synodedag officieel als zijn opvolger benoemd. Kort na die dag overleed ook hij. Dat was in de eerste plaats zeer ingrijpend voor zijn gezin, maar ook voor de gemeente van Barendrecht waartoe br. Boer behoorde en waarin hij diaken was. Hij deed veel kerkelijk werk, en hij deed het met de liefde van zijn hart.
Zijn overlijden bepaalt ons opnieuw bij de vergankelijkheid van het leven en bij de betrekkelijkheid van ons werk, zo sprak de voorzitter. Ook wees hij op onze grote verantwoordelijkheid tegenover God. Kunnen wij voor Hem bestaan? Dat kan alleen door het Bloed van het Lam. Na dit ernstige openingswoord herdachten wij staande onze overleden broeder en baden tot God voor zijn gezin en voor het gezin van wijlen br. Lokhorst. Voorts droeg de preses ons allen aan de Here op en smeekte Zijn zegen af voor de synodale arbeid.

Vervolgens ging de voorzitter na of alle afgevaardigden aanwezig zijn. Diaken W. Overduin is aanwezig i.p.v. br. J. Boer, terwijl br. G. v. Brenk tijdelijk vervangen werd door br. A. Huijgen. Het gebeurt geregeld dat iemand er een (deel van de) dag niet kan zijn en door zijn secundus (zijn reserve) wordt vervangen.
Op voorstel van het moderamen benoemde de vergadering br. G.P. Groeneveld uit Hendrik Ido Ambacht tot nieuwe quaestor en br. J. Boer jr. tot zijn secundus. Br. Overduin zal in de commissie ook de plaats van wijlen br. Boer innemen, terwijl ds. P. den Butter een gedeelte van zijn rapporteurswerk zal overnemen. Na nog een enkele mededeling heette de voorzitter de belangstellenden hartelijk welkom. Hij noemde in de eerste plaats de aanwezige studenten die gekomen waren omdat er in de vergadering over de universiteit zou worden gesproken. Verder heette hij enkele oudgedienden bijzonder welkom: ds. J.H. Velema, ds. J.C. Maris en zr. A. Westerterp.

Huishoudelijke regeling
Het eerste dat behandeld werd, was de herziene huishoudelijke regeling die was gemaakt door het moderamen van de voorgaande synode. In deze regeling werd zowel door de commissie als door prof. Peels een enkele schoonheidsfout ontdekt. Die zullen er worden uitgehaald. Verder kreeg het moderamen als opdracht mee om te bekijken of een enkele regeling zoals die bij art. 50 van de kerkorde te vinden is ook niet in dit reglement zou moeten. Voorts werd deze regeling aanvaard zoals zij was voorgesteld. We konden er meteen mee aan de slag.

Behandeling van het rapport van het curatorium
Het is gebruikelijk dat de zaken van onze Theologische Universiteit altijd op de eerste dag en in de eerste week aan de orde komen.
Voorafgaande aan de behandeling werd erbij stil gestaan dat ds. H. v.d. Schaaf door de vorige GS tot secretaris van het curatorium werd benoemd en met de hem bekende voortvarendheid en grondigheid aan de slag ging. Helaas moet worden gemeld dat hij door ziekte dit werk niet meer kan doen. Dat is voor hem en zijn vrouw zeer ingrijpend. Wij gedenken hen en gedenken ook met groot respect zijn geweldige inzet. Datzelfde werd gemeld bij de behandeling van het rapport van de deputaten voor de militairen en van de redactie van het jaarboek. Ook in die zaken en taken heeft hij een geweldige inzet betoond, waarvoor we hem zeer erkentelijk zijn.
Wat de universiteit betreft, meld ik u dat de discussie o.a. ging over het admissie-examen. Dat kwam omdat de curatoren voor dat examen een handleiding hadden gemaakt, maar vooral ook omdat zij van de GS een principe-uitspraak vroegen of het niet gewenst is voorafgaande aan het admissie-examen de betreffende kandidaten een psychologische test te laten ondergaan. Iedereen begreep de achtergrond van die vraag. We waren het er ook over eens dar er iets moet gebeuren, maar iedereen was nog niet zo ver dat hij de noodzaak van zo'n test, voorafgaande aan het admissie-examen, inzag. De vrees werd geuit dat die uitslag teveel bepalend zou kunnen worden voor de uitslag van dat examen. Curatoren verzekerden ons dat dat geenszins de bedoeling is. Roeping en genadestaat blijven dé vereisten, maar er is in de laatste jaren met (jonge) predikanten te vaak wat verkeerd gegaan. Zo'n test is geen garantie dat dat te voorkomen is, maar is voor de beoordeling van de kandidaat bij het examen wel een belangrijk hulpmiddel. Dat geldt ook voor hen die worden aangenomen. De uitkomst van die test kan een belangrijk hulpmiddel zijn voor de begeleiding die onze studenten krijgen. Op dit belangrijke punt komt de vergadering nog een keer terug.
Verder waren er nog al wat vragen over de teruglopende Schooldagen. De gedachte werd geopperd om de opzet te veranderen; anderen waren het daar helemaal niet mee eens. Ook werd de mogelijkheid genoemd om een Schoolmiddag te houden of regionaal vanuit Apeldoorn de School dicht bij de mensen te brengen. Het curatorium neemt al deze gedachten mee en kan er wellicht zijn winst mee doen.
Verder werd er gesproken over de emeritering van hoogleraren op de leeftijd van 65 jaar i.p.v. 70 jaar. De vergadering was het daarmee wel eens. Ook werd aan het curatorium een opdracht gegeven zich te bezinnen op de regels die leiden tot het benoemen van een nieuwe hoogleraar.
Een ander punt was de promotie van drs. A. Baars. Omdat hij kort na zijn benoeming door de vorige synode aan het werk ging en er veel van hem gevraagd wordt en hij ook veel van zichzelf vraagt, gaat de voltooiing van zijn proefschrift niet zo snel als was gehoopt. Daarom is nu besloten dat onze broeder per 1 januari een halfjaar van bijna al zijn werk zal worden vrijgesteld, opdat hij tot een afronding van zijn studie kan komen.
Het rapport van het curatorium werd met respect voor het vele werk en met dankbaarheid aanvaard. Daarmee ging de synode ook akkoord met de voorgestelde herstructurering van het onderwijs. Die is bedoeld om de kwaliteit van het onderwijs te bevorderen. Naast de hoogleraren werken er in Apeldoorn ook een aantal docenten. Die werden (her)benoemd, de meeste zonder discussie. Wel is lang gepraat over het vak ethiek. Uiteindelijk is besloten opnieuw dr. D.J. Steensma te benoemen als docent ethiek. Om aan de studenten op dit gebied meer mee te geven dan hij geven kan, heeft de GS besloten dat er in dit vak ook een aantal gastcolleges gegeven zal worden over gerichte ethische onderwerpen. Ook zal het curatorium nagaan of er op dit terrein sprake kan zijn van samenwerking met de universiteit van de Gereformeerde Kerken Vrijgemaakt.

Behandeling van het rapport van de deputaten voor het contact met de kerkjeugd
Deze deputaten kregen deze keer veel lof van de synode toegezwaaid, maar de voorzitter van deputaten vond en vindt dat dat niet terecht is. Geprobeerd is de opdracht uit te voeren en deputaten zouden niet durven zeggen dat we daar op zo'n geweldige wijze in geslaagd zijn. Al is er dankbaarheid voor de toenadering en de gesprekken tussen de CGJO en het LCJ toch is er nog altijd veel verschil. Daarover gingen veel vragen in de synode. Ook werd er gevraagd of de CGJO inhoudelijk wel zoveel verbeterd is en of de opstelling van het LCJ tegenover deputaten wel correct is. Het antwoord van deputaten luidde dat die verbetering bij de CGJO er wel degelijk is en dat er bij haar een open oor is voor wat deputaten als de stem van de kerk zeggen. Het LCJ wil zich graag laten gezeggen en leiden door de GS en haar deputaten, maar heeft soms moeite met de wijze waarop deputaten hun opdracht volvoeren. Deputaten erkennen dat dat soms te wijten is aan het optreden van deputaten zelf. Niettemin hebben deputaten er alle vertrouwen in dat het gesprek kan voortgaan, met beide organisaties. Zij willen graag werken, de gehele kerkjeugd ten goede. Mooi is dat de Young Eagles Kampen ook op de GS waardering vonden en dat het voorstel van deputaten om ook met deze stichting een relatie aan te gaan aanvaard werd. Verder kregen deputaten de opdracht om te onderzoeken of het mogelijk is om tot een jeugdbureau te komen in onze kerken. Een eventuele fusie met deputaten kerk en onderwijs en de daarbij behorende instructie zullen op een later tijdstip aan de orde komen. Dat geldt evenzeer voor het maken van een leer- en opvoedingsplan. Voorts kregen deputaten opdrachten in de lijn van vorige synoden en in die van hun instructie.
Mooi was dat er zoveel jongeren bij deze bespreking aanwezig waren en dat zij de vergadering twee verzen van Ps. 27 toezongen.

D. Visser

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen