Belangstelling voor de satan... (De satan 1)

Geen nieuwsgierigheid, maar ontmaskering
Velen die in nood zijn gekomen tengevolge van het zich inlaten met occulte activiteiten hebben de eerste stappen op een verkeerd pad gezet door nieuwsgierigheid. Het in de Bijbel verboden terrein van waarzeggerij en helderziendheid, van contact zoeken met geesten door middel van een ouijabord of een ander spelletje met een pendel of iets van die aard, is vaak argeloos betreden. De waarschuwingen van Deuteronomium 18:9-14 en van zoveel plaatsen meer werden en worden gemakkelijk, te gemakkelijk, genegeerd. Al heel wat scholieren zijn zo in de problemen gekomen, omdat ze niet snapten wat er aan de hand was. Misschien ook omdat ze nooit door hun ouders gewaarschuwd waren. Als Paulus waarschuwt de duivel geen plaats te geven (Ef. 4:27), kan dat al op zo'n eerste stap uit nieuwsgierigheid slaan. We moeten nooit denken dat het terrein van de duisternis 'interessant' is. Wanneer we ons bewust zijn van de namen waarmee de Here Jezus de boze aanduidt, 'de vader der leugenen' en 'de moordenaar van den beginne' (Joh. 8:44), dan zal het zaak zijn zowel om de tactieken en de strategieën van satan dóór te hebben, als om bij hem uit de buurt te blijven. Met een zo grote leugenaar en moordenaar speel je geen spelletjes.
De apostel Paulus zegt ergens, dat satans gedachten hem niet onbekend zijn (2 Kor. 2:11). Dat heeft alles te maken met zijn zorg dat de boze in de gemeente geen voordeel zal kunnen behalen op ouderen of op jonge mensen (2 Kor. 2:10). Er is een strijd gaande tussen God en satan en daarmee ook tussen degenen die van de Here zijn en degenen die bij het rijk van de duisternis behoren. Daarbij past geen lichtvaardige onderschatting van de tegenstander. Dat geldt nog temeer wanneer wij beseffen, dat we hier te maken hebben met een vijand die zich graag in maskers hult. Daarom past het woord "occult" hier ook. Dat betekent' immers "verborgen". Paulus schrijft aan de Efeziërs, dat de werken der duisternis moeten worden ontmaskerd (Ef. 5:11). Daar is wel geestelijk onderscheidingsvermogen voor nodig. Een van die maskers van de boze is immers zelfs dat van een engel des lichts! (2 Kor. 11:14) Satan kan zich buitengewoon vriendelijk en vroom voordoen. Hij belooft gouden bergen. Maar als het masker afgaat komt de moordenaar weer voor de dag. Hij is er op uit mensen kapot te maken. Wie enige ervaring heeft met mensen die zich in occulte avonturen hebben gestort, of daarin zijn gelokt, weet dat dat waar is.
Met de vijand van God valt het nooit een keer mee. Hij wordt gedreven door haat tegen God en tegen de Here Christus. Als we ons dat realiseren willen we niet eens graag meer weten wat er in een satanskerk allemaal gebeurt, en dan hoeven we bijvoorbeeld ook niet in finesses de bedoelingen van een 'heavy metal' band te horen, waarvan de verbondenheid met de duisternis aan de buitenkant van de CD's al is te herkennen.
Wanneer we begrijpen waar het om gaat - om het rijk van God en het evangelie van Jezus Christus - dan willen we wel, in heilig ontzag voor de grote Naam van God, gewaarschuwd zijn.

Waar heeft satan zijn macht vandaan?
Niet alle vragen die wij over de oorsprong van de duivel en zijn macht kunnen stellen worden in de Bijbel erg uitvoerig beantwoord. Eigenlijk horen we maar terloops, dat de satan een gevallen engel is, en evenzo de duivelen met hem (2 Petr. 2:4; Judas; 6). Ook een antwoord op de vraag naar het preciese hoe en wat en wanneer van die opstand in de hemel, waardoor deze engelen vijanden van God werden, vindt onze nieuwsgierigheid niet.
Wel wordt duidelijk wat voor positie satan in de wereld inneemt. Als de Here Jezus hem de "overste van deze wereld" noemt (Joh. 12:31; 14:30; 16:11), en Paulus hem in 2 Korintiërs 4:4 als de "god dezer eeuw" aanduidt, dan is daarmee wel een geweldige macht aangewezen. Satan heeft heel veel macht, maar toch niet onbeperkt. Niet alleen is, net als in onze krijgsmacht, een overste niet de hoogste bevelvoerder - er staan nog hogere officieren boven hem - maar ook zijn deze uitdrukkingen voor satans macht steeds in verband gezet met het werk waarvoor de Here Jezus Christus is gekomen. De overste van deze wereld wordt buitengeworpen (Joh. 12:31), omdat Christus naar het kruis gaat (Joh. 12:33!). De overste van deze wereld is reeds geoordeeld (Joh. 16:11). Hij wordt van de macht, die hij feitelijk gestolen heeft, weer beroofd.
Hiermee wordt door Christus de oude belofte uit Genesis 3:15 vervuld, dat de kop van de slang vermorzeld zal worden. Dat gebeurt doordat de Here Jezus sterft aan het kruis voor de verzoening van de zonden. In Kolossenzen 2 tekent Paulus dit verband, als hij duidelijk maakt, dat Christus gekomen is om onze overtredingen weg te doen, namelijk door het bewijsstuk daarvan aan het kruis te nagelen (Kol. 2:14), en als hij daar meteen aan verbindt, dat zo de (duivelse) overheden en machten ontwapend zijn en openlijk tentoongesteld, ja dat Christus over hen heeft gezegevierd. (Kol. 2:15).
De macht van satan wordt gebroken door de verzoening van de schuld.
Dat komt omdat de macht die satan gekregen heeft juist samenhing met de schuld van de mens. Zoals de dood in de wereld gekomen is door de zonde, en zoals daarom de prikkel des doods de zonde is, en de kracht der zonde de wet (1 Kor. 15:56), zo is ook in diezelfde samenhang de macht van de boze te zien. Satan heeft de zonde van de mens nodig gehad om de overste van deze wereld te worden.

Satan had de zonde van de mens nodig
Met de verleiding van de eerste mens in het paradijs had satan zijn bedoeling. Zijn bedoeling was precies dezelfde waarmee hij ook de mens opstookt: als God zijn. Dat is het vuurtje van de ongehoorzaamheid dat hij aansteekt. Als je van die verboden vrucht eet zul je als God zijn, kennende goed en kwaad (Gen. 3:5). Met andere woorden: dan kun je net als God zelf uitmaken wat je wilt. De slang is leugenachtig bezig. Hij verdraait wat God had gezegd. Maar hij laat zichzelf wel kennen. Hoogmoed, onafhankelijk zijn van God, zelf baas zijn - dat is precies waar het hem zelf om te doen was. Dat het er zo voorstaat met de boze geeft Paulus nog aan als hij in 1 Timotheüs 3:6 waarschuwt, dat niet een pas-bekeerde tot opziener in de gemeente mag worden gemaakt. Hij zou door opgeblazenheid, door hoogmoed, in het oordeel van de duivel kunnen komen. Dat is de weg van satans opstand geweest: zichzelf opblazen, zichzelf groter maken dan hij is.
Wat is het satan gelukt! De mens, als onderkoning over de aarde aangesteld, heeft satan binnengehaald, en zich aan hem uitgeleverd. Zo is satan de overste van deze wereld geworden. Zeker - dat was op zijn eigen manier, op de manier van de leugen en de diefstal. Het "als God zijn" is noch voor de boze noch voor de mens werkelijkheid geworden. Maar machtig is satan wel geworden.
Het mag ons wel diep treffen, dat wij voor de macht die de boze in deze wereld heeft, naar onszelf moeten wijzen. De verleider tot zonde kan ons geen verontschuldiging bieden. Gods Woord is er duidelijk over. Niet door de satan is de zonde in de wereld gekomen. Dat lezen we niet. Door de mens is de zonde de wereld binnengekomen, en door de zonde de dood (Rom. 5:12).
Dat maakt de macht van de satan, die zijn rijk juist temidden van zonde en dood vestigt, niet kleiner. Integendeel. Die macht is schrikwekkend. Maar hoe staan we dan des te meer voor de ontzaglijke ernst van de zonde. Onze schuld is in beeld, wanneer we het hebben over de macht van de boze... Wij zelf hebben de vijand binnen de poort van de wereld en binnen de poort van ons leven gehaald. Vandaar dat wij van nature door eigen schuld gevangen zitten in de duisternis, gevangen in de macht van de boze (Hand. 26:18; 1 Petr. 2:9).
Dat betekent, dat we niets zinnigs over de macht en het werk van de boze kunnen zeggen, als we niet tegelijkertijd spreken over onze eigen schuld.
Het betekent ook, dat er geen sprake kan zijn van overwinning over noch van ontmaskering van de werken der duisternis zonder de verzoening van onze schuld op Golgotha in het bloed van Jezus Christus.

J.W. Maris

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen