Pastoraat aan verstandelijk gehandicapten

Mensen vertellen
Achter de tafel zitten de mensen om wie het gaat: ouders van verstandelijk gehandicapten, mensen die op een andere manier in relatie staan met verstandelijk gehandicapten en last but not least de verstandelijk gehandicapten zelf.
Ds. E.E. Slofstra, pastor aan de Willem van de Berghstichting te Noordwijk, zit bij hen om het gesprek te leiden. Op een geruststellende en pastorale manier stelt hij allerlei vragen aan de verschillende mensen. Het valt me op, hoe open de mensen zijn in hun antwoorden.
Ouders vertellen over hun strijd om te aanvaarden dat hun kind verstandelijk gehandicapt is. Dat kan ook zo verschillend beleefd worden. De één zit na jaren nog midden in die strijd terwijl de ander het op een gegeven moment een plekje heeft kunnen geven en door dit alles dichter bij God is gekomen.
Deze mensen laten zich echt in het hart kijken. Dat is natuurlijk heel teer maar ook zo warm en zo persoonlijk. Maar wat maken deze mensen veel mee! En wat kunnen de reacties van andere mensen goedkoop en teleurstellend zijn! Het gebeurt dat vrienden na de geboorte maar niet komen kijken, omdat ze niet weten hoe ze moeten reageren. En het komt ook voor dat men het maar onbegrijpelijk en hard vindt als ouders besluiten om hun verstandelijk gehandicapt kind niet meer thuis te houden. Men moest eens weten wat er aan zo'n besluit vooraf is gegaan en hoe schuldig ouders zich bij zo'n besluit kunnen voelen!
Wat mij nog het meest geraakt heeft zijn de woorden van een verstandelijk gehandicapte, die zo mooi getuigde van haar geloof in de Here Jezus. Ze kon geen belijdenis doen omdat de leerstof op de catechisaties voor haar te moeilijk was. Maar ondertussen beleed ze wel haar geloof op een manier, waar wij zo veel van kunnen leren.

Pastoraat
Ook de aandacht van de kerk komt op deze avonden ter sprake. Ds. Slofstra vraagt indringend naar het pastoraat van de ambtsdragers aan de ouders en aan de verstandelijk gehandicapten. Het blijkt dat dat heel verschillend ervaren wordt.
De één ervaart dat als heel goed. De predikant en/of de ouderlingen komen regelmatig langs en gaan ook wel eens mee naar hun uithuis wonende zoon of dochter. Dat is fijn en ook bemoedigend.
Maar daartegenover staan ook andere ervaringen, die heel schrijnend en schokkend zijn. Want er zijn ook ouders en verstandelijk gehandicapten die heel weinig steun krijgen van de ambtsdragers. Zij zien hun predikanten zelden en als de ouderling op huisbezoek komt dan wordt er nauwelijks iets gezegd over hun verstandelijk gehandicapt kind.

Wat is het belangrijk dat we zorgvuldig met deze dingen omgaan en daar ook in de gemeente aandacht voor hebben. Immers ook een verstandelijk gehandicapte heeft een plaats in de gemeente. Misschien nog wel een meer eervolle plaats dan menig ander als we even denken aan de beeldspraak van de gemeente als een lichaam in 1 Korintiërs 12. Daar wordt in vers 24 gezegd dat God het lichaam zó heeft samengesteld, dat Hij meer eer gaf aan hetgeen misdeeld was, opdat er geen verdeeldheid in het lichaam zou zijn, maar de leden gelijkelijk voor elkaar zouden zorgen. Dat is een flink stuk huiswerk wat we meekrijgen en waar ambtsdragers en andere gemeenteleden mee aan de slag kunnen gaan.

Giraffen
Op zo'n avond komen ook de kerkdiensten ter sprake. Aan de verstandelijk gehandicapten wordt gevraagd, hoe zij het in de kerk vinden. "Niet leuk" wordt er dan gezegd. En ze kunnen ook aangeven waarom ze het niet zo leuk vinden in de kerk. Ze vinden alles zo moeilijk. De liedjes zijn vaak niet zo vrolijk en van een preek begrijpen ze weinig. Het bleek dat dat niet alleen bij onze verstandelijk gehandicapte broeders en zusters zo lag. De mensen in de zaal waren het daar helemaal mee eens.
Tja ... en daar zit je dan als dominee met het schaamrood op de kaken. Ik moest denken aan de woorden van de Engelse opwekkingsprediker Spurgeon, die van de moeilijke preken van zijn collega's zei: "Zij zetten het voedsel zo hoog neer, dat zij in de Bijbel niet lezen "hoed mijn schapen" maar "hoed mijn giraffen".
Wat dat aangaat is het ook heel confronterend, wat er gezegd wordt. Maar dat is ook goed en stimulerend. Het is al zo bemoedigend om deze ervaringen met elkaar te delen. En wat kun je ook veel van elkaar leren om de verstandelijk gehandicapten ook echt een plaats te geven in het midden van de gemeente. Heel mooi was bijv. het verhaal van een jeugdvereniging, die een verstandelijk gehandicapt meisje ophaalt als er een verenigingsavond is en haar zoveel in het gesprek probeert te betrekken. Dat is hartverwarmend en dat laat zien dat er gelukkig ook mooie dingen in het kerkelijk leven gebeuren.
Ik kan deze bijeenkomsten daarom alleen maar van harte aanbevelen bij allen die betrokken zijn bij de zorg voor verstandelijk gehandicapten. De volgende avonden zijn op 22 maart te Sliedrecht en 19 april te Apeldoorn. Noteer ze en doe er uw winst mee in de (pastorale) zorg voor al de schapen en tot opbouw van heel de gemeente!

Dronten, ds. P.W. Hulshof
secretaris van het deputaatschap "Pastoraat in de Gezondheidszorg"

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen