Ja en amen

Weinig woorden - veel zeggen
Wat kunnen weinig woorden toch veel zeggen! Het woord 'ja' is zo'n woord. In sommige situaties is dit ene woord genoeg. Genoeg om alle twijfel uit te bannen. Genoeg om duidelijk te maken wie de ander voor je is. Genoeg om te zeggen wat er in je hart leeft. 'Wat is daarop uw antwoord?', vraagt de ambtenaar van de burgerlijke stand. En bruid en bruidegom antwoorden - stralend van geluk - met een eenvoudig 'ja'.
'Amen' is ook zo'n klein maar veelzeggend woord. 'Amen' betekent: het is vast en zeker! 'Amen' zei de ernstig zieke man nadat de predikant hem zondag 1 uit de Catechismus had voorgelezen. Meer zei hij niet. Alleen maar 'amen'. En toch was dat ene woord meer dan voldoende om duidelijk te maken wat - in het aangezicht van de dood - zijn houvast was: in leven en sterven het eigendom te zijn van de Zaligmaker Jezus Christus.

Betrouwbaarheid
In het Nieuwe Testament gebruikt Paulus deze twee woorden om de vastheid van Gods beloften aan te geven. Ik denk daarbij met name aan 2 Cor. 1: 20. Daar zegt Paulus dat Gods beloften in Christus 'ja' zijn en dat door Hem ook het 'amen' klinkt. Klaarblijkelijk is de tweeslag 'ja en amen' voldoende om de hele bijbelse boodschap samen te vatten. Laat ik er een paar dingen van mogen zeggen.
De aanleiding voor deze woorden is eigenlijk een trieste. Want sommige gemeenteleden in Corinthe voelen zich door Paulus bedrogen. De apostel had trouwens sowieso al niet veel krediet in deze Griekse havenstad. Want men vond zijn optreden zwak en zijn preken weinig overtuigend. Maar nu heeft Paulus het helemaal fout gedaan!
Wat is het geval? Een tijdje geleden had de apostel aangekondigd dat hij de gemeente van Corinthe zou bezoeken. Maar plotseling heeft hij zijn reisplannen gewijzigd. In plaats van zelf naar de stad te komen stuurt hij Timotheüs. En daar hebben ze in Corinthe geen enkel begrip voor. Het komt namelijk op hen over als een uiting van onbetrouwbaarheid. Alsof Paulus 'ja' zegt en 'nee' doet. En dat past niet bij een dienstknecht van de Here Jezus. Hoe zei Jezus het ook al weer? 'Laat uw ja ja zijn en uw nee nee!' (Math. 5: 37).
Maar is dit verwijt terecht? Paulus meent van niet. Er is bij hem geen sprake van onwil om naar Corinthe te komen. Het is veel meer onmacht. Het is voor de apostel eenvoudig onmogelijk om zijn toezegging gestand te doen. Maar dat maakt Paulus nog niet tot een onbetrouwbare christen. Dat zou ook niet kunnen. Want Paulus is een dienstknecht van de Here. En alles wat van God is, is volstrekt betrouwbaar. God Zelf is getrouw! (vs. 18) Gods Zoon is betrouwbaar (vs. 19) En Gods beloften zijn in Christus 'ja' (vs. 20).

Ja
En met dat ene woord vat Paulus dan de vastheid van Gods beloften samen. Hoeveel beloften van God er ook zijn....(het is net of het bij de apostel begint de duizelen: God heeft immers zoveel beloften gegeven), hoeveel beloften van God er ook zijn, ze zijn in Christus 'ja'. Want de Here is de belovende God. En Zijn evangelie is het evangelie van de belofte.
Dat is al begonnen is het paradijs: de moederbelofte. En uit die ene belofte komen al God beloften voort: beloften van vergeving en vernieuwing, beloften van genade en nabijheid, beloften van verlossing en eeuwig leven. Kern van al die beloften is de verbondsbelofte: Ik zal u tot een God zijn. De Here schenkt immers niet alleen gaven. Hij geeft Zichzelf!
En dat is nu voluit genade. God zegt 'ja' tegen de mens die van nature én in de praktijk van het leven 'nee' zegt tegen Hem. Maar ons 'nee' staat Hem niet in de weg ons toch te zoeken. En dat doet de Here door Zijn beloften. En het kenmerk van al die beloften is dat ze vast en zeker zijn. Vast en zeker 'in Christus Jezus'. Dat laatste moet er wel bij. Want de Heiland is niet alleen de inhoud, maar ook de grond van Gods beloften. Door Zijn dood en opstanding heeft Hij het heil verworven en zo het fundament onder Gods belofte gelegd. Daarom meent de Here wat Hij belooft! Geen twijfel mogelijk....

Twijfel....
Ja, twijfel is wel mogelijk. En die twijfel kan een mensenhart innerlijk verscheuren. De praktijk van het leven laat dat maar al te vaak zien. Vragen als: geldt de belofte ook mij? Mag ik op de belofte van het evangelie vertrouwen? Is het wel waar dat de Here mijn God wil wezen?
Maar die twijfel ligt niet aan Gods belofte. Die twijfel komt uit ons hart. Ons hart dat er zoveel moeite mee heeft om de Here op Zijn Woord te geloven. Ons hart dat in momenten van crisis en aanvechting vaak het zicht op God kwijt is en alleen eigen zondigheid en ongeloof ziet. Maar de Here is - met eerbied gesproken - geen knopenteller die Zich aarzelend afvraagt: zal Ik wel... zal Ik niet... Nee, nee, nee! Gods beloften zijn om Jezus' wil: Ja! Die hele Bijbel vol beloften laat zich samenvatten in dit ene woord: God zegt 'ja' tegen de zondaar.

Amen
En dan komt het aan op geloof. Belofte en geloof horen in de Schrift wezenlijk bij elkaar. Gods belofte vraagt om geloof.
En wat is geloof dan? Geloof is - zo blijkt hier - 'amen' zeggen. En dan 'amen' in de bijbelse zin van het woord. Het woord 'amen' heeft in Gods Woord alles te maken met het oudtestamentische woord voor waarachtigheid, betrouwbaarheid. 'Amen' zeggen geeft dan aan: het is vast en zeker; zó is het! Daarmee wordt duidelijk wat het wezen van het geloof is. Het geloof richt zich op Gods belofte en niet op eigen ervaringen en belevenissen. En het geloof klemt zich vast aan die belofte. En daarom is het zo kenmerkend voor het geloof om 'amen' te zeggen.
Hoe komen we daartoe? Prachtig is het om te zien dat Paulus ook dat aan Christus verbindt. Zoals het 'ja' klinkt in Hem, klinkt ook het 'amen' door Christus. Door Zijn Geest laat Christus zien dat er in deze onbetrouwbare wereld maar één ding echte vastheid biedt: Gods belofte. En door diezelfde Geest leert de Heiland daarop te vertrouwen. Dan wordt het: Gods 'ja' en ons 'amen'.

Eén woord
Dat is dan een geloofsbelijdenis die uit slechts één woord bestaat. Maar meer is echt niet nodig. Soms krijg je de indruk dat mensen die hun geloof belijden de ene volzin aan de andere rijgen. Er komt geen einde aan hun 'getuigenis'. Maar waarom? Overdaad kan hier gemakkelijk schaden. En voor we het weten staat toch de mens met zijn ervaringen centraal en niet de vastheid van God belofte. Ik meen dat hier eenvoud het kenmerk van het ware is.
Vorige week hoorde ik hoe ir. B.J. van der Vlies, tweede kamerlid voor de SGP, in het debat met minister Borst over een pil voor hoogbejaarden die levensmoe zijn een getuigenis gaf van zijn persoonlijk geloof. Ik vond het indrukwekkend! Het was kort. Heel kort. Maar inhoudelijk vol kracht. Omdat niet de mens centraal stond, maar Jezus Christus. En daar is het de Here om te doen: voorzichtig zijn met onze woorden. En altijd de vastheid van Gods belofte en het heilswerk van Jezus Christus in het middelpunt.

G. van Roekel

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen