"De Stichting biedt bescherming op basis van solidariteit"

Zolang je sterk en gezond bent, heeft niemand problemen met zijn verzekeraar. Als je langdurig ziekenhuisbehandeling moei ondergaan of een gehandicapt kind krijgt, lopen de kosten hoog op. Verzekeringsmaatschappijen hebben weinig zin om daar voor op te draaien. Meestal kun je verzekerd blijven. Maar je kunt niet meer van verzekeraar veranderen tegen een normale premiestelling. Je kunt dan niet meer de voordeligste verzekeraar uitzoeken. Wie de 65 jaar-grens passeert, krijgt met hogere premies te maken, de Standaardpakketpolis. Binnen de Stichting krijgt men korting op deze polis. Als een predikant met emeritaat gaat, krijgt hij het traktement uit de emeritikas. Vrij wonen, vergoedingen voor de auto, telefoon en ziektekosten verdwijnen. Wie met emeritaat gaat wegens arbeidsongeschiktheid gaat er globaal € 9.000,- op achteruit. Als er in hun gezin iets gebeurt, zijn ze gebaat met een goede verzekering.

Goedkoper
Van 't Spijker en Wubs begrijpen de beginnende predikanten wel die aangetrokken worden door de lagere premies bij sommige verzekeringsmaatschappijen. Toch zien ze alle reden om vanaf het begin aansluiting bij de Stichting te zoeken. "Kerkenraden denken voor hun jonge en kerngezonde predikantsgezin voor vijf jaar de zaak rond te hebben. Dat klopt vaak ook, maar daarna kan het probleem ontstaan. De volgende dominee is een stuk ouder en kan voor zijn particuliere verzekering een hogere premie betalen. Omdat de afspraak bestaat dat predikanten en kerkenraden die premie allebei voor de helft betalen, stijgen de kosten voor de kerkenraad. Met onze verzekeringsmaatschappij bestaat de afspraak dat beginnende predikanten drie maanden de gelegenheid krijgen om zonder medische keuring met hun gezin toe te treden tot de collectieve voorziening. Ongeacht de gezondheidstoestand van hun gezinsleden worden ze toegelaten tegen de normale premievoorwaarden binnen het contract. Binnen een collectieve voorziening moeten voldoende sterken zijn om de zwakken te compenseren. Het is van belang dat jongeren solidair zijn met degenen die solidair zijn geweest in het verleden. Jongere predikanten moeten de risico's die ze lopen trouwens niet onderschatten. Niemand heeft zijn gezondheid en die van zijn gezin in de hand. Denk aan aangeboren afwijkingen of burn-out..."
Soms vragen kerkenraden hun predikanten de Stichting te verlaten om een ziektekostenverzekering af te sluiten die op dat moment goedkoper lijkt. "Het bezuinigen op de verzekeringspremie door ergens een particuliere verzekering af te sluiten, maakt dat predikanten soms af moeten zien van onze gezamenlijke voorziening. De solidariteit is dan zoek en het is nog maar de vraag of men op den duur goedkoper uit is. Er bestaat te veel individualisme. Iedereen moet het zelf maar uitzoeken, is de gedachte. Onze Stichting is gebaseerd op de gedachte van solidariteit. In het logo van de Stichting staat de een beschermend over de ander heen. Dat beeldt de onderlinge steun uit. Om de mensen die het nodig hebben, wil de Stichting een beschermende laag vormen door een collectieve voorziening."

Niet alleen dominees
Behalve predikanten en hun gezinnen kunnen lerende ouderlingen zich bij de Stichting aanmelden. Ook bestaat er een opening naar de Nederlands Gereformeerde Kerken. Twee zendingswerkers uit dat kerkverband delen in de voordelen waarvan ook alle christelijke gereformeerde zendingswerkers genieten. Mevr. Wubs: "In landen waar de zendingswerkers wonen, bestaat een verhoogd risico op HlV-infectie bij bloedtransfusies. In de voorwaarden is opgenomen dat als dat nodig is, de betrokkene naar een land gevlogen wordt waar de medische zorg veilig is. Ook op een andere manier hebben zij er voordeel van. Voor de zendingswerkers wordt namelijk dezelfde premie betaald als voor de predikanten in eigen land. Door de solidariteit van de predikanten binnen de Stichting is dit mogelijk. Een vergelijkbare collectieve voorziening voor predikanten komt nauwelijks voor. Pro Life Zorgverzekeraar kent wel een zgn. predikantencollectief, maar dat is een misleidende naam voor een verzameling heel andere polissen."

Geen deputaatschap
Predikanten waren de eersten in de Nederlanden voor wie sociale voorzieningen werden getroffen. Artikel 13 van de Kerkorde herinnert eraan. In latere eeuwen gingen de kerken echter achterlopen. Halverwege de jaren vijftig werden de Chr. Geref Kerken met hun neus op de feiten gedrukt door de langdurige en kostbare ziekenhuisopname van een van de predikanten. Vanuit de classis Leeuwarden probeerden enkele predikanten, onder wie vooral ds. M. Drayer, gezamenlijke voorzieningen te treffen. Zij dachten aan een deputaatschap.

"Een van degenen die bij de beslissingen in de kerkelijke rondgang betrokken waren, werkte bij het Ziekenfonds", vertelt ds. Van 't Spijker. "Hij zag een kerkelijk deputaatschap als een concurrent. Bovendien werd de fout gemaakt dat in de instructie van de classis Leeuwarden voor de Particuliere Synode van het Noorden niet werd uitgesproken, dat deze door moest worden gestuurd naar de Generale Synode. Daarmee verviel de mogelijkheid de sociale belangen van de predikanten landelijk te regelen. In 1958 is toen voor de vorm van een stichting gekozen, omdat deze het meest geschikt was om bij een collectieve overeenkomst met een verzekeringsmaatschappij te kunnen optreden. Daarbij is steun ontvangen van de heer J. H. van Duuren, accountant van de generale kerkelijke kassen en adviseur van Deputaten Financiële Zaken."

Deskundig
In het bestuur van de Stichting hebben onder meer een arts-psychiater en een deskundige op het gebied van personeels- en arbeidsrecht zitting. Vanaf het begin is er verder via respectievelijk de professoren Hovius, Van 't Spijker en Hofman een koppeling met de Apeldoornse opleiding geweest. De hoogleraar kan de studenten wijzen op de Stichting. Er is een folder voor de studenten in Apeldoorn. Als een kandidaat beroepbaar is gesteld, krijgt hij een brief. Ds. Van 't Spijker; "We moeten eigenlijk, net als vroeger, weer kerkenraden aan gaan schrijven."
Aan het eind van elk jaar vinden er onderhandelingen plaats over de precieze regelingen en voorwaarden voor het volgende jaar. De belangen van de Stichting worden behartigd en bewaakt door J.H. van Duuren assurantie- adviseurs in Rotterdam. Van Duuren en zijn compagnon en opvolger A. van der Veen, die al adviseerden rond de oprichting van de Stichting (en later ook diens echtgenote E. van der Veen- Mac Lean) behartigden tientallen jaren lang belangeloos het contact en contract met de verzekeraar. Mevr. Wubs nam dit werk van haar moeder over. De Stichting is, anders dan concurrerende kantoren die zich als gelijkwaardig aandienen, niet uit op het maken van winst. "Men denkt dat het niet uitmaakt waar je je verzekert, via zo'n kantoor of de Stichting. Wij hebben echter geen zakelijk, maar een kerkelijk belang." Volgens de wet hebben predikanten een vrij beroep. Maar ze zijn van een soort dat in principe niet gericht is op zakelijke belangen. Enige tijd geleden mislukte bij gebrek aan deelname daarom de poging om een collectieve arbeidsongeschiktheidsverzekering af te sluiten. Ds. Van 't Spijker: "Naast de ziektekosten-, inboedelverzekering e.d. hadden we dit graag tot tweede poot van de Stichting gemaakt. Door verkeerde voorlichting van derden hebben te veel predikanten de keus gemaakt om het niet door te laten gaan."
Ongeveer 12 jaar geleden maakte de Stichting de overstap naar Pro Life Zorgverzekeringen. Aan 'medische' handelingen als abortus provocatus en euthanasie betaalt niemand dus mee. Omdat Pro Life net startte, konden heel wat mensen door het onderhandelingsresultaat weer op aantrekkelijke voorwaarden toetreden. Net als beginnende predikanten mochten zij zich drie maanden lang zonder medische selectie aansluiten. Hoewel het deelnemersbestand toen verdrievoudigde, mist de Stichting nog heel wat namen van mogelijke participanten.

Principiële bezwaren
Velen hadden 50 jaar geleden principiële bezwaren tegen verzekeren. Ze zagen er bezorgdheid in voor de toekomst, waarbij geen rekening werd gehouden met Gods zorgende hand. De poging om het opkomen voor de sociale belangen van predikanten door een deputaatschap te laten verrichten, brak onder meer op deze houding stuk. Een ander veroordelen wilden de bezwaarden niet. Trouwens, de synode van 1872 sprak reeds uit dat inenting en verzekering aan ieders geweten behoorden te worden overgelaten. Meedoen was er echter niet bij. Het is net 'of ik den Heere niet vertrouw in Zijn zorg en leiding wanneer ik me nu zou verzekeren', zei een bezwaarde predikant. Overigens duurde het 'nu' in dit geval nog geen anderhalf jaar. Toen was de betrokkene van 'zienswijze' veranderd en vroeg hij tot de Stichting te mogen toetreden. Dat mocht alsnog.
Ds. Van 't Spijker: "Principiële bezwaren hoor je nauwelijks meer. In het dagelijks leven treft iedereen ook voorzieningen voor noodgevallen. Eigenlijk doen alle mensen wel aan een vorm van verzekeren. Dat strijdt niet met het vertrouwen op de Here, want Hij geeft mensen verantwoordelijkheid in handen. Het zou mooi zijn als predikanten en kerkenraden ook verantwoordelijkheidsgevoel voor elkaar opbrengen."

Niels van Driel

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen