Het verstoorde feestprogramma

Babels feestroes
De wereld is in handen van dwazen, zo zegt een Joodse spreuk. Dat blijkt ook uit de geschiedenis van koning Belsazar. Hij organiseert een groot feest, terwijl zijn rijk op instorten staat. De legers van de Meden en de Perzen hebben Babel bijna ingenomen. Het grootste deel van de hoofdstad Babel is al in handen van de vijand. Alleen de paleisburcht is nog in handen van de Babyloniërs. Binnen de kortste keren gaat het wereldrijk van Babel ten onder. Nota bene op dat kritieke moment belegt Belsazar een groot feest. Hij neemt een houding aan alsof Babel nooit verloren gaat.
Er zijn wel duizend feestgangers. Zo'n groot feest kwam wel vaker voor. Bij opgravingen in het vroegere Babel is een feestzaal gevonden van 52 meter lang en 17 meter breed. Te midden van die feestgangers is Belsazar aan het eten en drinken. In die tijd was het niet de gewoonte voor koningen om publiek te eten en te drinken. Dat deden ze in een afgezonderde eetzaal. Belsazar is hier publiek aan het wijn drinken. Hel betekent dat hij behoorlijk losgeslagen is.
Wie was Belsazar? Daniël 5 wekt de indruk dat hij een zoon van Nebukadnezar is. Uit buitenbijbelse geschiedenissen is zijn naam niet bekend. Er is een inscriptie gevonden waaruit blijkt, dat Belsazar de oudste zoon was van koning Nabonidus. Nabonidus was waarschijnlijk de schoonzoon van Nebukadnezar. Dus was Belsazar een kleinzoon van Nebukadnezar. Deze Nabonidus hield niet van regeren. Hij hield meer van studeren. Hij trok zich terug in zijn bibliotheek. Het regeren liet hij over aan zijn zoon Belsazar. Die functioneerde als een soort onderkoning.
Belsazar viert feest met zijn machthebbers en gemalinnen en bijvrouwen. Er wordt onmatig gegeten en gedronken. Terwijl de ondergang nabij is. Het is een feest op de rand van de afgrond. Babel gaat feestend ten onder. Dat is niets nieuws. Zo ging het in de tijd van Noach. Zo zal het gaan als Jezus weerkomt. De wereld gaat feestend ten onder. Dat is typerend voor een wereld die met God geen rekening houdt.

Grote brutaliteit
In Babel wordt met God geen rekening gehouden. Ja, het is nog erger. De God van hemel en aarde wordt belachelijk gemaakt. Als Belsazar flink aangeschoten is, voegt hij een nieuw onderdeel aan zijn feestprogramma toe. Hij geeft opdracht om het gouden en zilveren gerei te halen dat Nebukadnezar uit de tempel in Jeruzalem heeft weggevoerd. Het komt uit het huis van God, staat er nadrukkelijk. Het behoort dus aan de Here toe. Nebukadnezar had ze nooit gebruikt. Hij had eerbied voor de goden van andere volken. Maar zijn kleinzoon Belsazar vergrijpt zich aan het heilige en ontheiligt het. Met opzet. Om Israëls God te beledigen. Dronkemansmonden drinken uit de heilige bekers. Dronkemansstemmen lasteren de God van Israël en lallen de lof van de afgoden. Het stervende Babel kan zijn haat tegen God niet inhouden. Op de rand van de afgrond kunnen ze het nog niet laten om Gods Naam te tarten. Dat is typerend voor het ondergaande Babel. Het geldt ook voor het Babel van de eindtijd bij Jezus wederkomst. In de laatste dagen wordt de zonde steeds schaamtelozer getoond. Heel bewust zullen God en Zijn genade ontheiligd worden.

Gods antwoord
De Here is lankmoedig, maar Hij laat niet met Zich spotten. Dat zien we op het feest van Belsazar. De Here verstoort het feestprogramma. Er verschijnen vingers van een mensenhand die op de wand schrijven. Tegenover de kroonluchter (S.V. kandelaar). De kroonluchter is een veelarmige lamp die vlak voor de zitplaats van de koning hangt. De hand verschijnt juist op dat stuk van de muur waar de lamp op schijnt. Voor alle feestgangers goed zichtbaar. Die hand schrijft enkele woorden op de kalklaag. Mooie zwarte letters duidelijk zichtbaar op witte kalk.
De koning verschiet van kleur. Hij wordt zo wit als een doek. Hij kan niet op zijn benen staan. De Here hoeft maar één vinger uit te steken en de mond van de spotter wordt gesnoerd. Belsazar roept luid om de sterrenkijkers en waarzeggers. Hij schreeuwt het a.h.w. uit van angst. Hij wil een verklaring van dit bovennatuurlijke gebeuren. Want als je het kunt verklaren, heb je het in de greep. De geleerden krijgen een rijke beloning toegezegd. Ze worden met koninklijke egards behandeld. Met purper bekleed en de derde in het koninkrijk na koning Nabonidus en zijn zoon Belsazar. Maar de wijzen weten het niet. Ze kunnen de woorden wel lezen maar begrijpen niet wat ze betekenen. Dat maakt de paniek nog groter. Zo ontmaskert God de wereld, die zich zoveel verbeeldt.

Daniël erbij geroepen
Naar aanleiding van de paniek treedt de koningin de feestzaal binnen. Het gaat om de koningin-moeder die aan het Oosterse hof een invloedrijke positie had. Ze nam niet deel aan dit feest. Maar ze is op het rumoer in de feestzaal afgekomen. In de paniek herinnert ze aan Nebukadnezars tijd en aan Daniël die in kritieke situaties voor oplossingen zorgde. Ze beveelt hem aan. Als heidin verwijst ze Belsazar naar een dienaar van de ware God. Belsazar gaat ten einde raad op dit advies in. Hij laat Daniël roepen. Blijkbaar woont Daniël nog binnen de paleisburcht. Zo moet Belsazar dezelfde God om hulp vragen Wiens Naam hij kort ervoor nog gelasterd heeft. Ondanks dat spreekt hij geen schuldbelijdenis of woorden van verootmoediging. Maar hij komt er niet onderuit om Daniël te raadplegen. Want God legde Zijn Woord in Belsazars leven neer door het schrift aan de wand.

Discussievragen
1. Babel viert feest terwijl de ondergang nabij is. Zijn er meer van dergelijke voorbeelden uit de geschiedenis? Hoe dient onze houding zijn?
2. Het stervende Babel laat zijn afkeer van God zien. Kun je de lijn doortrekken naar de tijd voor Jezus' wederkomst? Ziet u signalen in onze samenleving? Zo ja, welke?
3. Gods ingrijpen veroorzaakt grote paniek. Vindt dat ingrijpen van God ook nu plaats? Hoe zijn dan de reacties? Zouden we meer moeten beven voor Gods Woord?
4. De koningin-moeder geeft het advies om Daniël te roepen? Wat heeft dit ons te zeggen?
5. Belsazar moet God om hulp vragen. Toch verootmoedigt hij zich niet. Zien wij vergelijkbare dingen in het boek Openbaring?

M.J. Oosting
(ds. M.J. Oosting is predikant in Biezelinge)

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen