Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Kijk eens in de Spiegel!

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Kijk eens in de Spiegel!

Hebben we nog contact met onze jongeren? (2)

9 minuten leestijd Arcering uitzetten

Samenvatting van ervaringen van diverse gemeenteavonden.

Vanuit verschillende gesprekken die we voeren met mensen uit onze achterban, blijken elke keer dezelfde vragen naar voren te komen. Veel kerken lijken het contact te verliezen met hun jongeren. De kloof tussen jong en oud wordt steeds groter, sterker nog in sommige kerken lijken de jongeren massaal af te haken! Voor de oorzaken wordt naar jeugdkerken gekeken, 'in het haar gegrepen' of is er behoefte aan een stuk zelfreflectie. Het werd tijd om eens in de spiegel te kijken! Want hebben we nog contact met onze jongeren? En als het antwoord, nee is, wat dan?

Spiegeltjes plakken
We plakten op de brieven die we de kerkenraden stuurden kleine spiegeltjes. De reacties waren niet van de lucht. Twintig kerken reageerden. Resultaat: uitnodigingen voor tien gemeenteavonden, we hebben met ruim 650 mensen uit onze achterban kunnen nadenken over die belangrijke vraag: hebben we nog contact... Van Middelburg tot Den Helder en van Franeker tot in Dordrecht. Het is een thema dat leeft.

Postchristelijk
Door helder te krijgen wie de jongeren van nu zijn en waar ze mee bezig zijn in hun leven kun je ook inzichtelijk maken waar er een kloof is, die vaak ervaren wordt! Toen mijn opa en oma nog jong waren, ging ruim 90% van de mensen naar de kerk. Toen mijn ouders jong waren ging ruim 50% naar de kerk. Nu ik opgroei gaat nog iets meer dan 20% naar de kerk... Tenminste in sommige delen. Ik sprak iemand uit onze kerk in Alkmaar die vertelde dat daar nog maar 3% naar de kerk gaat. Een situatie die te vergelijken is met het kerkelijke leven in België. En als mijn dochters begin 20 zijn, over 18 jaar, hoe zit het dan? Wat we in ieder geval met zekerheid kunnen zeggen is dat dan de samenleving waar we nu met zijn allen in opgroeien een postchristelijke is. Het is de tijd na het christelijke. Nederland is een zendingsland geworden, waar mensen de naam Jezus alleen nog kennen als een vloek. Niet voor niets koos de CGJO als jaarthema? Weg van Jezus!

Jongeren van nu...
Toch zijn er nog wel veel meer dingen te zeggen over jongeren van nu. Een paar belangrijke aspecten zijn: het relevantie denken, de manier en het moment waarop jongeren keuzes maken, de rol die ouders en de gemeente spelen en speciaal voor jongeren binnen de kerk, de rol die de traditie speelt. In het algemeen zie je binnen een kerk drie groepen jongeren. Een groep die de rug lijkt toe te keren naar de kerk. Een groep die heel actief is met hun geloof, er echt voor gaat, en soms sneller wil dan de kerk kan. En een groep die tevreden is met de manier waarop het gaat in de kerk. Wel wat op- en aanmerkingen heeft, maar het vooral gewoon naar hun zin hebben. De afgelopen jaren zien we vooral in de eerste twee groepen een sterke ontwikkeling. Tenminste als je je oor te luisteren legt bij verschillende kerken. Laten we wat dieper ingaan op een paar factoren.

Relevantie-denken
Jongeren van nu leven in een samenleving die gericht is op alles wat relevant is. Binnen het onderwijs zie je de beweging van parate kennis naar vaardigheid om kennis te vinden. Daarbij gaat het vooral om de vraag: hoe kan ik de informatie vinden die ik relevant vind op dit moment. Internetsites zijn ook op die manier vormgegeven. Via korte keuzes, kom je snel bij de informatie die voor jou op dat moment relevant is. De generatie die onze jongeren opvoedt leert onze jongeren om relevant te denken. Dit heeft zijn weerslag op de manier waarop veel jongeren het geloof in brede zin en de kerk in het bijzonder waarderen. Hoe relevant is die kerk voor mij op dit moment? Vanuit onze gemeenteavonden blijkt dat veel gemeenten op die vraag moeilijk antwoord kunnen bieden. Het geloof relevant maken voor het leven van alledag is niet makkelijk. Vanuit de recente kerkgeschiedenis zien we dat het gevaar van opleuken op de loer ligt. Vooral de gereformeerd synodale kerk heeft daar flink de rekening van gepresenteerd gekregen. Om de inhoud scherp te houden, is vaak heel moeilijk gebleken.
Relevant is niet een vorm kiezen die jongeren leuk vinden, maar je boodschap zo brengen dat jongeren beseffen dat het over hun leven gaat. De vorm is daarbij geen doel, maar een middel!

Keuzes
Op het gebied van relaties, school of werk, vrijetijdsbesteding en ook op het gebied van geloof moeten jongeren keuzes maken. Uit verschillende onderzoeken blijkt dat jongeren de basiskeuze al maken voor hun 13e levensjaar! In veel gemeenten wordt de kloof tussen jong en oud vaak concreet ervaren met tieners en jongeren, want het kinderwerk loopt wel, maar daar ligt in veel gevallen al de basis. Jongeren stemmen vandaag de dag met hun voeten. De periode waarin ouderen vroeger toen ze jong waren gebruikten om de orgelpijpen of lampen te tellen blijven de jongeren niet meer in de kerk zitten. Ze hebben toch geleerd om te kiezen op grond van het relevantie denken. Als het in de kerk nooit gaat over hun leven, dan is het niet relevant, dus is dat niet de plaats waar zij thuis horen! Dat relevante zit hem niet alleen in de manier waarop de boodschap gebracht wordt. Het gaat ook over het feit of jongeren echt bij de kerk horen, nog voordat het 'welkom in de strijd!' heeft geklonken!

Traditie
Het punt dat voor veel mensen tijdens onze gemeenteavonden een eye-opener was, ging over de traditie. Nee... we hebben de traditie niet afgeschoten. Dat zou ook niet terecht zijn, want we weten dat we verbonden zijn met de kerken door alle eeuwen en plaatsen heen, door ons hoofd Christus Jezus. Waar we wel voor gepleit hebben is de manier waarop we vaak met tradities omgaan. Voor veel jongeren zijn tradities een lege vorm geworden, omdat ze niet begrijpen waarom bepaalde onderdelen in de liturgie of kerkelijk leven gebeuren zoals ze gebeuren. Een goed voorbeeld daarbij was een praktische opdracht tijdens een catechisatieles. De jongeren kregen de opdracht de liturgie uit te schrijven tijdens de zondagmorgendienst. De drie jongeren die inderdaad gedaan hadden wat er was gevraagd, hadden netjes het bord overgeschreven wat naast de kansel hing... Niks over votum en groet, het lezen van de wet, gebed om vergeving of de voorbede met aansluitende collecte. Als we de twaalf artikelen van de geloofsbelijdenis horen, dan is het voor veel jongeren niet duidelijk dat dit ontstaan is, omdat eeuwenlang het christelijk geloof behoorlijk onder vuur heeft gelegen en er allerlei verschillende manieren ontstonden om na te denken over de inhoud van het geloof Christenen hebben hun geloof altijd verdedigd en daarin speelden de 12 artikelen een belangrijke rol!

Jongeren moeite doen!
Een vraag die bijna elke avond terug kwam was: waarom willen jongeren vandaag de dag geen moeite meer doen voor het geloof en de kerk. Dat is een vraag die van twee vooronderstellingen uitgaat. Namelijk dat jongeren er al zijn, dat ze al een keus voor het geloof gemaakt hebben en dat jongeren zelf moeite moeten doen om het geloof te begrijpen. Heel anders dan wat ik in de Bijbel lees. Ik lees over God die moeite doet om mensen te behouden, omdat Hij niet wil dat er één verloren gaat! De vraag zou meer moeten zijn, welke moeite willen wij doen om onze jongeren te bereiken, of liever breder, welke moeite willen wij als kerk doen voor hen die God nog niet kennen als hun persoonlijke redder en verlosser. De Bijbel spreekt binnen het kader van de gemeente vaak over het principe voorbeeld zijn of navolger. Paulus zegt over zichzelf dat hij een navolger is van Christus, maar een voorbeeld voor Timotheüs. In Titus 2:1-8 komt dit ook heel sterk naar voren. Dat is iets dat we helemaal kwijt aan het raken zijn binnen de kerk. Simpelweg vanwege het feit dat we nog maar heel weinig echt contact hebben tussen jong en oud! En dat dit bijzonder is merkten we wel tijdens de gemeenteavonden, als we actief aan de slag gingen.

In gesprek
Na de inleiding gingen jong en oud werkelijk met elkaar in gesprek! Het gesprek was vormgegeven rond de geloofsinhoud. De ervaring leert dat rond de geloofsbeleving de kloof vaak groot is. Maar op het gebied van de geloofsinhoud zitten jong en ouder heel dicht bij elkaar. Elke avond kregen we hetzelfde geluid te horen. Dit moeten we vaker doen! Dat ene halve uur is hier veel te kort voor! Wat mooi was om te zien is dat jongeren vaak op zoek zijn naar vertrouwen in hun geloof en dat ouderen dat vaak hebben, maar dat daar een heel persoonlijk verhaal aan vastzit. De manier waarop God aan het werk geweest is in zoveel verschillende levens. Jongeren leren van het voorbeeld dat ouderen geven. Over verschillende onderwerpen gingen jong en ouder met elkaar in gesprek. Over bidden en de bijbel, over je persoonlijke verbinding met God, over moeten en mogen, over geloof en levensstijl. De tijd was te kort, maar er zijn echt zaken in gang gezet!

Ouders-gemeente
Een ander terugkerend aspect was de verwijzing naar ouders. De ouders spelen een belangrijke rol bij het afhaken van kinderen, was de strekking van een aantal opmerkingen. Het lijkt me niet goed om alles op het conto van de ouders te zetten. Natuurlijk spelen zij een belangrijke rol, maar ze zijn niet alleen verantwoordelijk. Niet voor niets dopen we in het midden van de gemeente. Jongeren kunnen alleen maar groeien naar volwaardige christenen binnen de context van de gemeente, in contact met het hele lichaam van Christus! Op weg naar geestelijke jongvolwassenheid binnen het lichaam. Het is zo belangrijk om als gemeente er 'te zijn' voor de ouders en hen te ondersteunen in hun taak als opvoeders. Het is een verantwoordelijkheid van heel de gemeente. Voor ouders in het bijzonder, maar zeker ook voor de gemeente!

Doen!
* Kijk eens in de spiegel van uw kerk en bedenk eens of u nog contact heeft met uw jongeren?
* Lees Titus 2:1-8 eens in uw stille tijd en vraag uzelf af wat u kunt betekenen als voorbeeld voor jongeren!
* Lees Filippenzen 2:5-11 eens met uw jeugdwerkers en vraag u af wat vers 5 kan betekenen in het licht van het jeugdwerk en de verzen 6 tot 11.
* Schrijf heel groot op een bord het woord: VERMIST. Schrijf vervolgens de namen erbij van jongeren die u aan het verliezen bent of net verloren hebt. Bedenk hoe u als instrument van Gods Geest deze jongeren weer terug kunt winnen voor het evangelie.
* Organiseer een Bijbelstudieavond (bijvoorbeeld op een themazondag) waarop de JV met een ouderenbijbelkring samen Bijbelstudie gaan doen! Zoek de momenten waarop oud en jong met elkaar in contact kunnen komen rond de geloofsinhoud! Als voorbeelden en navolgers!

(André Maliepaard is parttime jeugdwerkadviseur van de CGJO)

Dit artikel werd u aangeboden door: De Wekker

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 11 juni 2004

De Wekker | 16 Pagina's

Kijk eens in de Spiegel!

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 11 juni 2004

De Wekker | 16 Pagina's