“Er is nog veel werk te doen”

Wanneer jongeren hulp nodig hebben, kunnen ze aankloppen bij Bureau Jeugdzorg. Deze organisatie onderzoekt waar jongeren vervolgens naar doorverwezen moeten worden. Zo kan het zijn dat jongeren terechtkomen bij de SGJ. Deze stichting zet zich in voor christelijke jeugdzorg in heel Nederland. De stichting heeft een nog jonge, maar avontuurlijke geschiedenis. Het is een samenwerkingsverband tussen de Christelijke Gereformeerde Vereniging voor Jeugdwelzijn (CGVJ) en Gereformeerde Kinderbescherming De Driehoek. Sinds 1999 zijn naast de Christelijke Gereformeerde Kerken en de Gereformeerde Kerk Vrijgemaakt ook de Gereformeerde Bond in de Nederlands Hervormde Kerk bij de SGJ betrokken. De SGJ richt zich zowel op ambulante als op residentiële jeugdzorg, ofwel zorg in de vorm van begeleiding en zorg buiten het ouderlijk huis.

Bureau Jeugdzorg
In het verleden verwezen veel medewerkers van algemene voorzieningen jongeren direct door naar zorginstellingen. Met de nieuwe wet kan dit niet meer. Nu komt de jongere in kwestie eerst bij Bureau Jeugdzorg terecht. Die verwijzen dan weer door naar een passende zorginstelling. Bureau Jeugdzorg is dus eigenlijk een soort tussenstation. In enkele gevallen mag alleen de huisarts nog rechtstreeks verwijzen, maar alleen als het een heel ernstige zaak betreft. Doordat Bureau Jeugdzorg nu alles coördineert, moet er een duidelijker overzicht en een betere samenwerking zijn. Dit moet voor zowel de cliënt als voor de betrokken instantie prettiger en efficiënter werken. Bureau Jeugdzorg kan de verzoeken die binnenkomen namelijk onderzoeken en op die manier de jongere aan de meeste geschikte zorginstantie koppelen. Bijvoorbeeld aan de SGJ.

Christelijke jeugdzorg
Ds. Quant uit Eindhoven was van 1991 tot 1998 de eerste voorzitter van de SGJ. Vanaf het samengaan van de CGVJ en De Driehoek was hij erbij. “Er is altijd al een grote behoefte aan Christelijke Jeugdzorg geweest.” In 1910 bundelden de diaconieën van verschillende christelijke gereformeerde kerken hun krachten om weeskinderen op te vangen. Daarmee is de CGVJ ontstaan. Vanaf toen is de behoefte aan christelijke jeugdzorg alleen maar toegenomen. “Het groeit eigenlijk tegen de verdrukking in” zegt ds. Quant hierover. “In 1991 sloegen de CGJV en De Driehoek de handen ineen. Er bestonden al nauwere samenwerkingsverbanden tussen beide betrokken kerken. En de jeugdzorg was goed te combineren.” De CGVJ is in 2000 opgeheven maar De Driehoek bestaat nog steeds. Die richt zich nu meer op hulp aan volwassenen. Alle jeugdzorg is opgegaan in de SGJ.

Grote behoefte
Hoewel de jeugdzorg over het algemeen te kampen heeft met geldgebrek, ziet de SGJ het positief in. De stichting werkt momenteel met 197 pleeggezinnen, terwijl er eigenlijk maar geld is voor 188 pleeggezinnen. De laatste negen gezinnen worden bekostigd door de achterban van de stichting. “Hier zijn we over bezig”, zegt Els van Dijk, zij is bestuurslid van de SGJ. “We krijgen geld van de kerken, maar eigenlijk zou de SGJ zichzelf moeten kunnen voorzien.” Een oplossing is er eigenlijk niet. Alleen dat de capaciteit teruggedrongen moet worden naar de uitgangssituatie: 188 pleeggezinnen en niet meer dan dat. Dat betekent wel dat de wachtlijsten langer zullen worden. Van Dijk ziet het niet als een probleem van alleen maar de christelijke instanties. “Het is een algemeen probleem. De behoefte aan jeugdzorg is niet bij te houden. Er zijn voldoende pleeggezinnen, maar er is gewoonweg geen geld deze gezinnen professioneel te begeleiden.”

Te weinig geld
De SGJ heeft twee jeugdhuizen gesloten, in Dordrecht en in Leusden. In Huis ter Heide is dan weer een nieuw jeugdhuis geopend. Deze zet was bedoeld om geld vrij te maken en zo beter te kunnen focussen. Het sluiten van huizen had als logisch gevolg vermindering van bedden. Hierdoor blijft er geld over. Dat kan dan weer in de pleegzorg meegenomen worden. Er ligt namelijk een hoge druk op de pleegzorgcapaciteit. De SGJ wil wel proberen uit te breiden, maar er zijn gewoonweg geen middelen voor. De stichting moet roeien met de riemen die ze heeft.

Nieuwe wet
Volgens de nieuwe wet op de jeugdzorg, die op 1 januari 2005 is ingegaan, wordt de financiering provinciaal geregeld. De SGJ zegt hierbij niet tekort te schieten. De SGJ is een landelijke en door de overheid erkende organisatie en daar wordt geld voor vrijgemaakt. Het geld gaat via de provincie Utrecht, maar komt uiteindelijk wel bij de stichting terecht. Toch kampt de stichting nog wel met een tekort. “Maar hier kan de overheid ook niet veel aan doen”, meent Van Dijk. “De overheid zit wat dat betreft natuurlijk in een spagaat. Want als er meer geld naar de christelijke instanties zou gaan, gaat dat weer ten koste van de seculiere organisaties.” De provincies zijn eindverantwoordelijk voor de hulpverlening, maar de overheid houdt een oogje in het zeil. Uiteindelijk is de overheid eindverantwoordelijke voor het zorgbeleid in Nederland. En wel het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en het ministerie van Justitie. De SGJ is niet ontevreden met de nieuwe wetgeving. Doordat er kleinschaliger gewerkt wordt, kan de hulp specifieker geboden worden.

Kerkelijke achtergrond
De jeugdzorg in Nederland is over het algemeen regionaal geregeld. De SGJ vormt hierin dus een uitzondering. De ene provincie heeft langere wachtlijsten dan de andere provincie. En omdat de SGJ ook met wachtlijsten te kampen heeft, moet ze de zorg een enkele keer uit handen geven aan een andere organisatie. Dit heeft soms tot gevolg dat een kind niet in de situatie terechtkan komen waarin de ouders hun kind graag gezien zouden hebben. Bijvoorbeeld in een gezin met een kerkelijke achtergrond. Dat is jammer en natuurlijk niet de opzet van de stichting. De ouders benaderen niet voor niets een christelijke zorginstelling. De SGJ doet haar best om jongeren te plaatsten in een omgeving die het beste bij hen past, maar soms is er even geen andere optie.

Eenheid
Hoewel de situatie niet altijd even makkelijk is, ziet de SGJ haar toekomst toch zonnig in. “Ik ben absoluut niet aan het doemdenken over de toekomst”, zegt Van Dijk. “De SGJ is een goede club mensen met veel elan. Er is nog veel werk te doen.” Tussen de SGJ en de jeugdzorg binnen de Gereformeerde Gemeenten vindt regelmatig contact en doorschuiving plaats. Hetzelfde gebeurt met het STAGG, een ambulante hulpverleningsorganisatie van de Nederlands Gereformeerde Kerken. Maar de SGJ richt zich ook op residentiële hulpverlening. Daarom is de samenwerking met het STAGG beperkt. Nauwere samenwerking in de toekomst tussen meerdere kerkverbanden is niet ondenkbaar. Maar dat vindt de stichting ook niet erg. “Christelijke instellingen zullen steeds meer op elkaar aangewezen zijn. Ze zullen meer moeten samenwerken in de toekomst.” Van Dijk ziet dit niet als een probleem. “We moeten eenheid kennen, dat is het grondpatroon van ons werk.”

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen