Eén van tweeën
De wortel
Is de grondwet nu dood? Of nog helemaal niet? Het zal nog wel een keer of wat heen en weer gaan voor het goedkeuringsproces via parlementen of referenda in Europa is gestopt. We wachten maar af. Nu sta ik liever stil bij de gemaakte keuzen in de grondwet zelf. En dan vooral bij de basis, of liever: de wortel.
Er is nogal gediscussieerd over de vermelding van de joods-christelijke wortels van de Europese beschaving. Onze premier heeft zich, met anderen, daar sterk voor gemaakt. Vermelding van die wortels zou een verwijzing naar God betekend hebben. Maar die maakte geen schijn van kans.
De ‘preambule’ zegt nu: ‘Geïnspireerd door de culturele, religieuze en humanistische tradities van Europa die ten grondslag liggen aan de ontwikkeling van de universele waarden van de onschendbare en onvervreemdbare rechten van de mens en van vrijheid, gelijkheid en de rechtstaat…’ etc.
Als je dat tegen het licht houdt, zie je dat God eruit is gehaald, en dat de mens overblijft. Cultuur, religie en humanisme als waarden van de mens. Inderdaad ook religie. Europa is altijd religieus geweest... De oude Grieken waren het. Ook Germanen, Kelten, Galliërs waren het. Religie genoeg. Maar zonder God. De Verlichting heeft gewonnen. Je kunt ook zeggen: de Franse revolutie overwon, met haar leus ni dieu ni maître – geen God en geen meester.
De vrucht
Wat is van die wortel de vrucht? De verklaring van de rechten van de mens. Daar doen we het sinds 1948 in de VN al mee. Die rechten worden gehandhaafd. Iets meer in olierijk Irak, iets minder in Soedan. In Europa laat vooral Nederland zien wat de vrucht is, als men in de wortel van de beschaving niet van God wil spreken. Dan delft de mens die wil spreken van een Schepper, het onderspit. De Big Bang en het Grote Toeval krijgen het alleenrecht. Zullen ook de rechten van de kwetsbare ongeboren mens en van de dementerende bejaarde nog gelden, als die economisch onvoordelig geworden is?
Als aan de wortel van onze beschaving geen God is die gezegd heeft: ‘Gij zult niet…’, dan kiest de mens zijn rechten. De rechten van de sterkste. Wacht maar af.
Het humanisme heeft een nobele geschiedenis. Waar komen zijn mooie waarden anders vandaan dan uit de christelijke wortel? Maar als het van die wortel af wil, wordt de vrucht het tegengestelde van die van de God des levens. Die vrucht rijpt best snel. Wat een doodspleidooien hebben nobele humanisten ons al voorgeschoteld. De abortusboot, vrijwillige euthanasie, de pil van Drion.
De grondwet en de dood… Als het eens waar was dat Nederland dáár nu nee tegen heeft gezegd…
J.W. Maris
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 10 juni 2005
De Wekker | 16 Pagina's