Ontvangen om te geven

In Handelingen 20 lezen we van een afscheidstoespraak van Paulus aan de oudsten van de gemeente van Efeze. Hij wil hen nog een laatste keer aansporen en bemoedigen. Aan het slot van zijn toespraak laat hij nog één keer zien waar het om moet gaan binnen de gemeente:

Ik heb u in alles getoond, dat men door zo te arbeiden zich de zwakken moet aantrekken en de woorden van de Here Jezus moet herinneren, die zelf gezegd heeft: Het is zaliger te geven dan te ontvangen.

Het is nogal wat, wat de apostel daar zegt. Want bij ons mensen is het eerder andersom: Het is zaliger te krijgen, dan te geven. Je moet voor jezelf op komen, je moet voor je zelf zorgen dat je genoeg krijgt. Tekenend in dit opzicht is het omstreden televisieprogramma ‘de gouden kooi’, waarin een groep mensen in een huis elkaar zoveel mogelijk treiteren en sarren om er uiteindelijk met het geld vandoor te gaan. Zo opvallend en banaal is het gelukkig niet vaak, maar het laat wel zien waar mensen toe in staat zijn wanneer het om geld gaat.

Paulus zegt nu juist, in navolging van Jezus: Het is zaliger te geven, dan te ontvangen. Precies het tegenovergestelde. Je zou ook kunnen vertalen: ‘het is gelukkiger’ te geven, of ‘je wordt gelukkiger’ met geven, dan wanneer je alleen maar wilt ontvangen. Waar wij alleen maar denken: ik word pas gelukkig als ik zoveel mogelijk krijg – roem, geld, macht, naam, vrienden –, daar zegt Paulus dat je pas echt gelukkig wordt met geven.

Geven, omdat je ontvangen hebt
Hoe kan Paulus dat zomaar zeggen? Nu staat er boven dit stukje ook nog een woord van Paulus uit 2 Korinthe 8. In dat hoofdstuk moedigt hij de gemeente in Korinthe aan om geld in te zamelen voor de gemeente in Jeruzalem. Hij doet dat door de gemeente in Korinthe te wijzen op de vrijgevigheid van de gemeenten in Macedonië, waar hij op het moment van schrijven verkeert. Nu zegt hij tegen de gemeente in Korinthe, zo moeten jullie dat ook doen. Waarom? Dat legt hij uit in vers negen:

Gij kent immers de genade van onze Here Jezus [Christus], dat Hij om uwentwil arm is geworden, terwijl Hij rijk was, opdat gij door zijn armoede rijk zoudt worden.

Dus omdat ze in Korinthe de genade van Christus kennen, mag ook van hen worden verwacht dat ze bereidwillig geven. Nu is het van belang dat het woord ‘genade’ altijd het karakter van een geschenk heeft. Voordat ze in Korinthe geven, hebben ze hun rijkdom al ontvangen in Jezus Christus. De genade, die ze als geschenk uit de hand van de Here hebben ontvangen, maakt het voor hen pas echt mogelijk om vrijgevig te zijn. Paulus brengt ze in Korinthe dus eerst in herinnering dat ze in Christus rijk zijn geworden. En die rijkdom mogen ze nu doorgeven.

De gave van Christus
Het is wel goed om te zien dat Paulus Jezus hier niet slechts als voorbeeld ziet dat roept om navolging. Nee, het is de genade(gave) van Christus waardoor we eerst de mogelijkheid krijgen om bereidwillig te geven. En die genade bestaat daaruit, dat Christus niet krampachtig aan Zijn rijkdom bij de Vader heeft vastgehouden, maar arm is geworden om ons rijk te maken. Wat bedoelt de apostel daarmee?

Zonder Christus, zonder God die in Jezus naar ons toekomt, zijn wij maar arme mensen, die niet weten wat echt leven is. Arm, omdat we voor onszelf leven en niet de rijkdom kunnen proeven van het leven met God en het leven met elkaar. Maar nu heeft Jezus zijn rijkdom afgelegd en is arm geworden – dat betekent: Hij is ons gelijk geworden – om ons van die armoede te bevrijden, om ons het leven met God en met onze naasten in al z’n rijkdom te ontsluiten. Dat vindt zijn climax in het kruis, waar Christus sterft aan onze armoede, en bij het open graf, waar Christus ons is voorgegaan naar het nieuwe leven. En in Jezus Christus mogen we delen in de rijkdom van het leven met God.

En omdat je als gelovige mag delen in die rijkdom, zegt Paulus, kun je dus geven. Omdat je in Jezus Christus al meer ontvangen hebt, dan je ooit kunt weggeven. En dat werpt dan ook licht op de uitspraak: het is zaliger te geven dan te ontvangen. Het is niet zo maar een uitspraak van een menslievend iemand, of van een idealist. Nee, het is Jezus zelf die dit zegt. Niet om ons bij te schaven, maar om ons bij de kern van het evangelie te brengen. Het evangelie dat Hij arm is geworden om ons rijk te maken. Rijk in het leven met de Vader. Rijk in het leven met elkaar. En omdat je in dat nieuwe leven mag delen, mag je ook ervaren dat het zaliger is te geven dan te ontvangen. Je hoeft niet meer krampachtig vast te houden aan wat je hebt, of om je heen te grijpen om nog meer te ontvangen, want meer dan je ooit had kunnen denken of dromen is je geschonken in Jezus Christus.

R.G. den Hertog
(Drs. R.G. den Hertog is predikant te Zutphen.)

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen