Kerk en overheid

Even voorstellen
Met de afkorting CIO wordt het Interkerkelijk Contact in Overheidszaken aangeduid. Het CIO is een samenwerkingsverband van ruim 20 joodse en christelijke kerkgenootschappen. Ook onze kerken zijn bij het CIO aangesloten. Het CIO houdt zich, kort gezegd, bezig met onderwerpen die liggen op het terrein van kerk en overheid. Zij probeert daarbij de belangen van de aangesloten kerken te behartigen bij de overheid.
Het CIO heeft een algemene vergadering, waarin alle kerken vertegenwoordigd zijn, en een moderamen. De voorzitter van het CIO is momenteel drs. W. Deetman, tot voor kort burgemeester van Den Haag. Voor hem was minister Donner voorzitter van het CIO.
Binnen het CIO zijn op deelonderwerpen commissies actief. Zo is er een commissie CIO-J, die zich bezighoudt met de geestelijke verzorging van gevangenen, een commissie CIO-M, voor de geestelijke verzorging van militairen en een commissie CIO-G, gericht op de geestelijke verzorging in de gezondheidszorg. De commissie CIO-K houdt zich bezig met allerlei onderwerpen die met de kerkelijke gebouwen te maken, zoals gemeentelijke heffingen en gebruiksvergunningen. De jongste loot aan de tak is de commissie CIO-O, die zich bezighoudt met het godsdienstonderwijs op openbare basisscholen. In al deze commissies is ook een vertegenwoordiger van onze kerken actief. U vindt hun namen in het jaarboekje onder de informatie over het deputaatschap voor contact met de overheid.

De kerk is kerk
Hiervoor schreef ik dat het CIO zich bezighoudt met onderwerpen die liggen op het terrein van kerk en overheid. Het wordt tijd dat wat concreter te maken. Kerken hebben vanouds een eigen positie in onze samenleving. Die eigen positie heeft ook gevolgen voor de regels die op de kerken van toepassing zijn. Een kerk kan niet – en zeker niet zonder meer – op dezelfde wijze behandeld worden als, bijvoorbeeld, een bedrijf of een stichting. Een kerk is een kerk.
Die eigen positie van de kerken leidt steeds weer tot vragen. Om er wat, actuele, te noemen: Wanneer alle rechtspersonen geregistreerd moeten worden in het handelsregister, geldt dat dan ook voor kerkgenootschappen, en zo ja, onder elke voorwaarden? En, wanneer de regeling van fiscale voordelen voor “goede doelen organisaties” worden aangescherpt, moeten dan ook de kerken aan die regels voldoen of vallen zij onder een apart regime? En hoe zit het met vergunningen voor verblijf van buitenlandse geestelijken die zich willen verbinden aan een Nederlands kerkgenootschap? Zijn de algemene, strenge, regels van toepassing of geldt een gunstiger regime?
Naarmate de rol van de kerken in de samenleving wordt teruggedrongen, wordt de eigen positie van de kerken steeds minder vanzelfsprekend. Het CIO probeert in haar contacten met de overheid steeds weer de eigensoortige positie van de kerken te benadrukken. Op die manier behartigt zij de belangen van de kerken, geregeld met succes.

Kerk en samenleving
Gelukkig houdt het CIO zich niet alleen bezig met het bewaken van de eigen positie van de kerken, hoe belangrijk dat ook is. Daarnaast probeert zij een bijdrage te leveren aan het maatschappelijk debat over thema’s die te maken hebben met geloof en samenleving. Die thema’s zijn uiterst actueel, vanwege de positie van de islam in ons land maar ook vanwege de hernieuwde aandacht voor waarden en normen.

Kerk en samenleving ontmoeten elkaar wel op een heel bijzondere manier in de geestelijke verzorging van militairen, in het justitiepastoraat, in het pastoraat in de gezondheidszorg en in het godsdienstonderwijs op openbare scholen. Vandaar dat de CIO-commissies juist op die gebieden actief zijn. De desbetreffende CIO-commissies hebben intensief contact met de hoofd krijgsmachtpredikant en de hoofd justitiepredikant.

Kerkgebouw in de samenleving
Commissies van beheer weten er alles van. Wat komt er veel kijken bij het bouwen en onderhouden van een kerkgebouw. En wat zijn er veel en ingewikkelde regels waar rekening mee moet worden gehouden. In de loop der jaren heeft CIO-K heel veel kennis en ervaring op dit gebied opgebouwd. Er is alle reden voor commissies van beheer om contact op te nemen met CIO-K wanneer zij te maken krijgen met vragen over de regelgeving op het gebied van het beheer van het kerkgebouw.

Natuurlijk heeft ook het CIO een website, www.cioweb.nl. Op deze site vindt u meer informatie over het CIO en over de onderwerpen waar het CIO zich mee bezighoudt. Wellicht is dit artikel een reden om de site eens te bezoeken.

H. de Hek
(Mr. H. de Hek is secretaris van het Deputaatschap Contact met de Overheid en gedelegeerde in het CIO.)

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen