Gebed: ootmoedig en stil wachten (Het gebed 3)

Op de Karmel bad Elia twee keer. De eerste keer bad hij om vuur, de tweede keer om regen; de eerste keer in het openbaar, de tweede keer alleen.
De manier waarop Elia bidt als hij met zijn knecht alleen is achtergebleven, dient als een voorbeeld voor ons bidden. De apostel Jakobus haalt Elia aan als hèt voorbeeld dat een krachtig gebed van de rechtvaardige veel vermag. Opvallend genoeg verwijst Jakobus dan niet naar Elia’s gebed om vuur, maar naar zijn gebed om regen daarna. Juist dát is een voorbeeld van een krachtig gebed. Waarom?

Gebedshouding
Let op Elia’s gebedshouding. We weten niet precies of Elia nu een houding aannam ongeveer zoals moslims bidden, dus met de knieën op de grond en dan vervolgens het hoofd ter aarde gebogen, of dat Elia gehurkt ging zitten met zijn hoofd tussen de knieën. Hoe dan ook, het is duidelijk dat Elia zich letterlijk zo klein mogelijk maakt in het gebed tot God.
Elia was blijkbaar niet alleen maar groot. Groot was hij, leek hij althans, tijdens de vorige episode op de Karmel, toen hij in zijn eentje de 450 Baälspriesters bespotte, en hun afgod er bij. Toen hij eenvoudig bad, en verhoord werd door de Heere met vuur uit de hemel. Toen hij de executie beval van de Baälspriesters. Wat lijkt Elia daar groot.
Toch is Elia tegenover de Heere klein. Dat is hèt geheim van het leven van het gebed. Om in het leven van elke dag sterk te zijn in de Heere, is het nodig om eerst en vooral klein te zijn in de binnenkamer. Daaraan herken je het werk van de Heilige Geest, die me in ootmoed leert knielen voor de levende God.
Wat een contrast: Elia en Achab. Elia heeft zich in Gods kracht groot getoond op de Karmel, maar vernedert zich hier en maakt zich klein. Achab daarentegen is met zijn getwijfel en zijn Baälsdienst vernederd op de Karmel, maar Achab houdt zich groot. Hij knielt niet neer voor Israëls God, maar hij gaat even een hapje eten en wat drinken, want het is toch een hele dag geweest. Hij is immers de koning, en de koning moet zich groot houden. Zo hard is een mens dus als Gods Geest niet in zijn hart werkt. Zelfs het meest indrukwekkende kan hem niet vermurwen en bekeren.
Wat is het nodig dat wij allen deze gebedshouding leren, dat de Heere me op de knieën brengt, zodat ik me niet langer groot houd, maar mijn kleinheid besef. Helaas is er ook namaak van ootmoed, en van alle vormen van namaak is deze welhaast de ergste. Je ootmoediger voordoen dan je bent, zó dat je het haast zelf nog zou geloven. Dat niet!

Belofte
Wat opvalt aan Elia’s gebed, is dat hij bidt om wat God al beloofd had. Immers, de reden waarom hij zijn toevluchtsoord Zarfath moest verlaten om naar Achab te gaan, lag in Gods bevel, “want Ik zal regen geven op de aardbodem.” (1 Kon. 18: 1). En wat God belooft, doet Hij ook. Daarvan was Elia overtuigd, want nog voordat er een wolk te zien is, zegt hij al tegen Achab dat hij een geraas hoort van een stortbui. Dat hoort hij met de oren van het geloof, met natuurlijke oren is er nog niets te horen.
Maar als God het beloofd heeft, hoef je er toch niet nog een keer om te bidden? Juist wel, zo blijkt. Bidden is wachten op wat God beloofd heeft. Stil zijn en wachten op wat Hij doet. Dat is wezenlijk voor het echte geloof: de Heere vertrouwen op Zijn beloftewoord, en je daarom biddend, verwachtend vastklemmen aan dat Woord. “Ik verwacht den HEERE; mijn ziel verwacht, en ik hoop op Zijn Woord.” (Psalm 130: 5). Gods belofte wil in geloof ontvangen zijn. Gebed is de houding die daarbij past: stil wachten op het heil des Heeren.
Gods belofte betekent dus niet dat we achterover kunnen leunen: de Heere heeft het beloofd, dus het komt goed, en daarom maar werkloos afwachten. Wie zo met Gods belofte omgaat, miskent het karakter van die belofte. Hetzelfde geldt voor degene die Gods belofte in het geheel niet vertrouwt en naar wat anders zoekt dan het Woord van de Heere. Belofte en geloof, belofte en gebed horen onlosmakelijk bij elkaar.
Laten we zó werkzaam zijn met de belofte. Bijvoorbeeld die belofte die ons in de doop geschonken is. Die betekent niet dat we maar stil kunnen rusten, omdat de belofte ons geschonken is. Integendeel. Wie niet gelovig werkzaam wordt met de belofte – tegen hem of haar zal de belofte eens getuigen. De belofte wil het geloof wakker roepen, dat biddend wacht op wat God doet.

Volharding
Dat vraagt ook volharding, zo blijkt. Maar liefst zeven keer moet Elia zijn knecht sturen om te kijken of er al wat gebeurt. Hij moet wachten. Waarom eigenlijk? Toen hij bad om vuur hoefde hij immers niet te wachten. De reden is waarschijnlijk dat Israël, en Elia, moeten zien dat het niet aan Elia ligt dat het gebed wordt verhoord, maar dat God alleen de machtige is. En misschien ook om Elia nog weer nederigheid te leren. Die leer je namelijk niet ineens, maar in een levenslange oefening.
Uiteindelijk ziet Elia’s knecht het wolkje ter grootte van de hand van een man. Elia weet: dit is de hand van God. Dat is geloofstaal. Het was denkbaar geweest dat Elia gedacht had: “zo’n klein wolkje is nog geen stortregen, zoals beloofd is.” Maar hij merkt het op als de vervulling van zijn gebed. Misschien is de reden waarom wij zo weinig gebedsverhoring zien, wel dat we zo onnauwkeurig kijken. De Heere begint vaak klein. Maar het kleine heeft de belofte van de volheid in zich.

A. Huijgen
(Drs. A. Huijgen is predikant te Genemuiden.)

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen