Vissen of hengels uitdelen?

Sommige boeken pakken mij vanaf het moment dat ze op mijn bureau liggen. Anderen staren mij soms weken aan voordat ik helder krijg wat er mee gebeuren moet. Dit boek valt duidelijk in de eerste categorie. Niet omdat het in luxe vorm is uitgegeven of omdat het overloopt van fraaie verhandelingen waar nog nooit iemand opgekomen is. Waarom dan wel? Omdat dit nu echt een boek van diakenen voor diakenen is vanwege de opzet en de inhoud.

Van diakenen voor diakenen
Het boek is sober uitgegeven en het resultaat van een ronde bezoeken die de schrijver als diaconaal consulent van onze kerken aan bijna alle diaconieën (171 van de 184!) heeft gebracht. Veel van wat in deze bezoeken naar voren kwam vanuit de diaconieën, mocht broeder Van Well weer doorgeven aan anderen en heeft hij nu ook op schrift gesteld. Vandaar dat het een boek van diakenen voor diakenen geworden is.

Met enige fantasie mag je het ook een catechismus voor diaconieën noemen, want het boek bestaat voor het grootste deel uit 50 hoofdstukken die allemaal niet langer dan 2 bladzijden zijn. Ieder hoofdstuk is voorzien van een verwijzing naar een Bijbelgedeelte dat gelezen kan worden en sluit af met een verwerkingsvraag. Hierdoor kan het heel goed ingezet worden als bezinning voor iedereen die tot een diaconale taak geroepen is (en wie is dat eigenlijk niet?) of als middel tot bezinning tijdens een vergadering van de diaconie. De onderwerpen die aan bod komen zijn heel divers. Dit is een van de mooie kanten van dit boek. Al lezend krijg je een compleet beeld van alles wat er nodig en mogelijk is om vissen en hengels uit te delen. Het mooie is ook dat het een helder, goed leesbaar boek geworden is, zonder veel (vissers)latijn.

Vanzelfsprekend en verrassend
Van de verschillende onderwerpen zijn er een redelijk aantal die de lezer niet echt zullen verbazen. Ik denk dan aan onderwerpen als: hoe vergader je op een goede manier, hoe ga je om met alle verzoeken van goede doelen en moet je veel of weinig financiële reserves aanleggen. Bij een aantal andere onderwerpen heeft de schrijver mij echter wel verrast. Een paar daarvan wil ik noemen.

In een tweetal hoofdstukken over diaconaat, diaken en avondmaal wordt benadrukt dat het diaconaat de tafel van Christus als uitgangspunt heeft en het diaconaat juist in en rond het avondmaal zichtbaar wordt. We vieren als gemeente eerst de gemeenschap met Christus en dan ook met elkaar. Terecht wordt er op gewezen dat de voetwassing en het onderwijs dat Jezus daardoor aan ons doorgaf, plaatsvond aan de eerste avondmaalstafel. Als ik naar de praktijk in ons kerkelijke leven kijk bekruipt mij het gevoel dat het evenwicht in het vieren van de gemeenschap met Christus en met de ander er niet altijd is. Dat mag ons aan het denken zetten.

Een andere parel die ik in dit boek heb opgevist is het feit dat de schrijver sterk pleit voor diakenen als biddende doeners, die het praktische doen en het geestelijke bidden voor nood in kerk en wereld weten te verbinden. Om dit verband te benadrukken geeft de schrijver aan dat in de vroege kerk het gebed voor deze noden door de diaken werd uitgesproken. Waar het verband tussen werken en bidden wegvalt, kan de diaken verworden tot de man van de collectezak en het bejaardenreisje.

De laatste parel die ik wil noemen is het hoofdstuk waarin gepleit wordt voor het heel bewust inschakelen van randkerkelijken. Onze standaardreactie is dit niet te snel te doen en het inschakelen van mensen te laten afhangen van de mate van meeleven. In dit hoofdstuk pleit de schrijver er voor ons juist te concentreren op de gaven die in de gemeente aanwezig zijn. Ter onderbouwing daarvan wordt teruggrepen op wat Paulus in 1 Korintiërs 12: 21-27 schrijft over het ene lichaam met de vele ledematen. Verrassend, hoe een bekend gedeelte nu toch weer anders op gaat lichten.

Ik hoop echt dat dit boek door veel diaconieën opgepakt en gebruikt gaat worden. Ik weet zeker dat ze daardoor nog beter in staat zullen zijn hengels èn vissen uit te delen.

Herman van Well, Dienst doen, Praktijkboek voor diakenen, Kok, Kampen 2008, € 13,50, 143 pagina’s, ISBN 978 90 435 1533 7.

J.A. Voorthuizen
(J.A. Voorthuizen is lid van de kerk van Kampen en maakt deel uit van de redactie.)

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen