Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Dienen en delen

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Dienen en delen

4 minuten leestijd Arcering uitzetten

Onlangs is een stevig boek verschenen over diaconaat, waaraan een aantal auteurs vanuit onze kerken hebben meegewerkt. Het is in de plaats gekomen van twee andere boeken die inmiddels uitverkocht zijn. Het eerste is: Zichtbare liefde van Christus, verschenen onder redactie van professor W.H. Velema en D. Koole. Het tweede is: Oriëntatie in het diakonaat van dr. A. Noordegraaf. Deputaten diaconaat van onze kerken hebben samen met enkele docenten aan de Christelijke Hogeschool Ede het initiatief genomen tot het samenstellen van een nieuw boek.

De auteurs van Dienen en delen hebben geen ‘alomvattend overzichtswerk’ willen schrijven. De verwijzingen naar andere literatuur op het gebied van het diaconaat zijn heel beperkt gehouden. Het boek behandelt een aantal fundamentele theologische en praktische aspecten van het diaconaat, dat wordt omschreven als ‘het diaconale handelen van de christelijke gemeente’.
Het boek geeft een goede eerste oriëntatie en reikt waardevolle basisgegevens aan. Aan de leesbaarheid en vormgeving van deze uitgave is zorg besteed en dat is – op een enkele oneffenheid na – merkbaar. Daarom kan dit boek niet alleen dienstbaar zijn als leer- en studieboek voor studenten theologie, maar ook binnen een bredere kring van mensen die werken op het terrein van het diaconaat.

Kanttekening
We lezen op de eerste bladzijden dat Dienen en delen is geschreven vanuit gereformeerd perspectief. Daaraan is recht gedaan doordat het begint met een breed hoofdstuk over de Schriftgegevens ten aanzien van diaconaat. Maar had toch ook niet meer gezegd kunnen worden over diaconaat vanuit gereformeerd perspectief? Daarbij kan worden gedacht aan wat de gereformeerde belijdenis zegt over diaconaat, de plaats van diakenen in vergaderingen van kerken van gereformeerd belijden, en wat gereformeerde kerkorden zeggen over de diaken en het diaconaat.
Ook kan gedacht worden aan de brochure die in 1999 binnen onze kerken is verschenen onder de titel Diaconaat, diaken en kerkelijke vergaderingen. Het onderwerp van deze brochure is op de generale synode van 1998 besproken, maar blijft hier ongenoemd. Dan is het te weinig wanneer in het boek alleen maar over onze kerken wordt gezegd dat zij in 1989 hebben wordt geconstateerd dat het diaconaat helaas geen plaats heeft op de meerdere kerkelijke vergaderingen (blz. 98).

De inhoud
Noordegraaf, die een aantal jaren praktische theologie heeft gedoceerd aan de Rijksuniversiteit van Utrecht, neemt een fors deel van het boek voor zijn rekening: een inleidend hoofdstuk over de term ‘diaconaat’ en wat we daarmee bedoelen in kerk en theologie, een hoofdstuk over diaconale noties in het Oude Testament en het Nieuwe Testament, en een hoofdstuk over de vraag op welke wijze de christelijke gemeente in de loop van de geschiedenis gestalte heeft gegeven aan haar diaconale roeping. Een kleine opmerking bij deze waardevolle hoofdstukken: Noordegraaf geeft onder meer enkele citaten van Augustinus. Maar daarbij blijft de oorsprong van die citaten onvermeld. Vermeld had moeten worden dat die citaten komen uit de prachtige bundel Als korrels tussen kaf. Ook op andere plaatsen ontbreken verwijzingen. Niet correct, lijkt mij.

Den Hertog trekt enkele theologische lijnen die een rol spelen in het diaconale handelen van kerk en gelovige. Ook richt hij zich op de ‘hermeneutiek van het diaconaat’ en onderzoekt ‘waar we vandaag in een bijbels-verantwoorde beoefening van het diaconaat’ op moet letten. In de daarop volgende hoofdstukken worden vele praktische zaken benoemd. Ds. K.T. de Jonge schrijft over het diaconale werk in en door de gemeente. Hij gaat daarbij onder meer in op het diaconale huisbezoek dat de toerusting van de gemeente bedoelt voor haar diaconale taak. Een beetje vreemd is wel het dat hij ‘een pleidooi voert voor de aanstelling van diakenen in kerkelijke gemeenten’. Als we een boek lezen dat geschreven is in gereformeerd perspectief (zie bijv. NGB art. 31), is zo’n pleidooi dan nodig?
Drs. A. Heystek, die tot voor kort diaconaal consulent was van onze kerken, schrijft een interessant hoofdstuk over het diaconale handelen van de gemeente en de gelovige in de samenleving. Het hoofdstuk wordt verduidelijkt met talrijke voorbeelden uit de praktijk. Dr. B. Loonstra schrijft over diaconaat wereldwijd. Daarbij worden onder meer de Millenniumdoelen van de Verenigde Naties genoemd en de Micha Campagne. Helaas wordt de Accra-verklaring niet genoemd, een belangrijke verklaring die in 2004 door de Wereld Alliantie van Reformatorische Kerken (WARC) is opgesteld in Accra, de hoofdstad van Ghana. Deze verklaring, die door de synode van de Protestantse Kerk in Nederland is overgenomen en waaraan ook De Wekker aandacht heeft gegeven, had gezien het gereformeerde perspectief van dit boek genoemd moeten worden.
Ten slotte schrijft drs. H.H. van Well, die vele jaren diaconaal consulent van onze kerken is geweest, een instructief hoofdstuk over diaconale gemeenteopbouw.

Dienen en delen, dat een register van Bijbelplaatsen en namen bevat, biedt een goede eerste oriëntatie op het terrein van het diaconaat aan studenten theologie en predikanten. Maar ook geïnteresseerde gemeenteleden kunnen hiermee hun winst doen. Aanbevolen!

G.C. den Hertog en A. Noordegraaf (red.), Dienen en delen. Basisboek diaconaat. Uitgeverij Boekencentrum, Zoetermeer 2009, € 24,90, 280 pagina’s, ISBN 978 90 239 2324 4

D.J. Steensma
Dr. D.J. Steensma is predikant te Veenwouden.

Dit artikel werd u aangeboden door: De Wekker

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 22 januari 2010

De Wekker | 20 Pagina's

Dienen en delen

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 22 januari 2010

De Wekker | 20 Pagina's