Boekbespreking

Ds. A.C. Uitslag, Geboorte (deeltje in de serie ‘Wat zegt de Bijbel over…’). Uitgeverij Den Hertog, Houten 2010, 119 pagina’s, € 7,50, ISBN 978 90 331 2280 4.
In de serie ‘Wat zegt de Bijbel over…’ heeft ds. Uitslag een deeltje verzorgd over het thema ‘Geboorte’. Er zijn goede dingen over dit boekje te zeggen. Zo is het een mooie vondst om in de titel van elk hoofdstuk het woord ‘verlangen’ te laten terugkomen en is het ook een geslaagd idee om elk hoofdstuk te laten beginnen met een episode uit het leven van een jong echtpaar met wie je het hele boek als het ware optrekt en die je allerlei dingen ziet meemaken. Er staan erg mooie passages in het boek, bijv. het gedeelte over de worsteling met ‘waaromvragen’ (blz. 105-107).
Toch is er ook een aantal zaken in dit boekje waarmee ik moeite heb. Zo zijn de voorbeelden in dit boek m.i. af en toe niet gelukkig gekozen. Een jonge vrouw één dag na haar trouwdag al hevig naar een baby laten verlangen en een half jaar later niet naar een doopdienst laten gaan, omdat ze nog niet in verwachting is, lijkt me voor velen niet herkenbaar. En dat wil de auteur met zijn voorbeelden juist wel bereiken. De houding van de jonge vrouw komt op mij erg overspannen over (blz. 52-56, 115, 118). De reactie van een godvrezende vrouw op een miskraam is ook zo’n ongelukkig gekozen voorbeeld (blz. 48v.).

Ik heb me ook afgevraagd: waarom in dit boekje nergens een hartelijke aanbeveling van het geven van borstvoeding? En is Psalm 51 lezen na een kraambezoek ècht passend? Ik denk dat er te weinig gezegd wordt in het gedeelte over jonggestorven kinderen. En op blz. 112 lijkt het alsof we alleen op Gods beloften mogen pleiten, als we ontdekt worden aan onze zonden. Maar zo zal mijn collega het niet bedoeld hebben.
Ik heb dus wat ambivalente gevoelens bij dit boekje. Als bij een tweede druk mijn opmerkingen verwerkt zouden kunnen worden, zou het boekje m.i. aan waarde winnen. Het onderwerp is het waard!

C.J. Droger

Ds. P. Roos, Schapen hebben een gezicht. Schetsen over gemeente en pastoraat. Uitgeverij De Banier, Utrecht 2010, 365 pagina’s, gebonden, € 22,90, ISBN 978 90 336 0873 5
Ds. Roos heeft een mooi boek geschreven. Enige jaren geleden is hij gevraagd om een lezing te houden over ‘Huisbezoek in de praktijk’ en uit de studie daarvoor is er toen zoveel materiaal op tafel gekomen dat het uitgegroeid is tot deze lijvige publicatie.
Het boek valt in vier delen uiteen. In het eerste deel gaat het over de wortel en het fundament van het pastoraat. Bijbelse lijnen worden er getrokken en Bijbelse voorbeelden uitgediept. Zeer leerzaam! In het tweede deel wordt geschetst hoe er over het pastoraat is gedacht door Rome, de Reformatie en het Piëtisme, maar ook door theologen als Thurneysen, Adams en Heitink. Hier zouden natuurlijk nog veel meer namen te noemen zijn (en sommige mis ik toch eigenlijk wel, bijv. uit eigen kring), maar ds. Roos maakte deze keuze. In het derde deel dat ‘Leiding en weiding’ heet, komen heel wat onderwerpen aan de orde: de ambtsdrager met alles wat bij hem hoort, de verschillende soorten mensen in de gemeente en de verschillende soorten gelovigen die er zijn. Je proeft dat hier een ervaren pastoor aan het woord is. In het vierde deel met de titel ‘Troost en vermaan’ wordt beschreven hoe een pastoraal gesprek moet worden gevoerd en hoe met gemeenteleden over verschillende onderwerpen gesproken kan worden.

Ds. Roos heeft heel veel informatie samengebracht in zijn boek. Ik trof niet echt nieuwe dingen aan, maar ervoer het wel als nuttig om dit allemaal weer eens te lezen en te overdenken. De stijl van mijn collega is behoorlijk wijdlopig en dat doet hier en daar m.i. tekort aan de belijndheid van de bespreking, bijv. die van homoseksualiteit. Verder zijn er op onderdelen andere keuzes mogelijk, denk ik. Zo ben ik zelf wat ruimer bij het bieden van mogelijkheden rondom een rouwdienst en een begrafenis. Laten alle ambtsdragers in onze kerken kennisnemen van dit boek! En ook belangstellende gemeenteleden zullen het zeker met genoegen lezen.

C.J. Droger

Otto de Bruijne en Stijn Postema, De kerk is dood, leve de Koning. Wat blijft Christenen verbinden? Uitgeverij Kok 2010, 158 pagina’s, € 17,90, ISBN 978.90.435.1809.3
‘De kerk is dood, leve de koning’ is een verzameling essays, interviews en columns over de kerk. Zoals de titel al doet vermoeden cirkelen alle bijdragen rond de vraag hoe de kerk zich de komende jaren zal of zou moeten ontwikkelen. Zullen we de toekomst van de kerk moeten zoeken in volstrekt nieuwe gemeenschapsvormen, of zullen de traditionele vormen toch aansprekend blijven? Zal de kerk – in wat voor vorm dan ook – over vijftig jaar überhaupt nog bestaan?

Omdat de auteurs allemaal vanuit een verschillende achtergrond reflecteren op de toekomst van de kerk ontstaat er een boeiende bundel. Aan de ene kant hoor je in verschillende bijdragen de roep om meer openheid naar de samenleving en ook naar andere religies, terwijl je aan de andere kant juist ook een pleidooi voor traditioneel kerk-zijn terug kunt vinden. Voor wie een indruk wil krijgen over hoe verschillend er door theologen, sociologen en missionair werkers over de kerk gedacht wordt, is de bundel daarom zeker een aanrader.
Tegelijk heeft de diversiteit ook iets onbevredigends. Al de meningen op een rij doen soms de indruk ontstaan dat ‘kerkzijn’ een doel op zichzelf is, zonder dat de Koning, die in de titel nog wel genoemd wordt, daadwerkelijk een rol speelt in het denken en spreken over de kerk.

R.G. den Hertog

Ds. A.F. Troost, Engel naast God, Hoe goddelijk is Jezus?, Uitgeverij Boekencentrum, Zoetermeer 2010, 206 pagina’s, € 16,50, ISBN 978-90-239-2475-3.
Ds. A.F. Troost wil in zijn boek een aanzet geven om de goddelijkheid van Christus opnieuw te doordenken. De z.i. broodnodige dialoog met jodendom en islam vraagt van de christelijke kerk dat zij rekenschap geeft van haar belijden omtrent Christus. Immers: hoe gaan monotheïsme en de goddelijkheid van Christus samen? Troost is van mening dat de christelijke kerk al te gemakkelijk en massief spreekt van de goddelijkheid van Christus en daarmee het geloof in één God in de praktijk (niet in theorie) ontkent. Hebben we het niet al te gemakkelijk over één God en drie Personen?

Het boek is een vervolg op ‘Dat koninkrijk van U’, waarin Troost aan de hand van de zogenaamde ‘termijnteksten’ wil laten zien dat Jezus zich vergiste omtrent het tijdstip van de wederkomst. Daaruit concludeert hij dat Jezus niet zonder meer God is. Op die gedachte borduurt in dit boek voort. Naar aanleiding van een opmerking van de kanttekenaren van de Statenvertaling bij Genesis 16: 7 betoogt hij dat Christus de Engel des Heren is. Wel is er een onderscheid tussen Christus en de andere engelen: de engel des Heren is geboren uit God, de andere engelen zijn geschapen. Christus is als afgezant de volmaakte representant van God, maar niet God zelf.
Exegetisch is er nog wel wat af te dingen op het betoog van Troost. Helaas is hier niet genoeg ruimte om op al de genoemden argumenten in te gaan. Meer algemeen: van een poging om onbevangen de Bijbel te lezen lijkt geen sprake meer op het moment dat iemand op zoek gaat naar argumenten om zijn eigen vermoedens te ondersteunen, zoals Troost in zijn boek. Overigens heeft de kerk nooit massief over de drie-eenheid willen spreken, alsof daarmee alles gezegd zou zijn. Veel meer wilde en wil zij woorden geven aan een mysterie waar geen woorden voor zijn.

R.G. den Hertog

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen